با رواج خدمات آنلاین و رشد استارتاپ‌هایی که نیازمند ذخیره‌سازی  اطلاعات کاربران یا پردازش اطلاعات مشتریان در محل و بی‌درنگ هستند، نیاز  به اتاق‌های سرور کوچک بیشتر از گذشته احساس می‌شود. کسب‌وکارهای کوچک  ترجیح می‌دهند تمام فرآیندهای فناوری اطلاعات در خود دفتر شرکت و زیر  نظرشان انجام شود تا این¬که به شرکت و سازمان دیگری واگذار شود. راه‌اندازی  یک اتاق سرور یا اتاق پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات برای کسب‌وکارهای کوچک،  قواعدی متفاوت با استقرار اتاق‌های سرور در شرکت‌ها و سازمان‌های متوسط و  بزرگ دارد. در ادامه ۶ گام یا قاعده برای استقرار یک اتاق سرور مناسب  کسب‌وکارهای کوچک را بررسی می¬کنیم:

                                

نیاز به تجهیزات قابل نصب در رک (Rack Mount)

برای یک کسب‌وکار در حال رشد، منطقی نیست از سرور یا تجهیزات ذخیره‌سازی  رومیزی استفاده کند و تمام دستگاه‌های خود را بر روی یک میز کوچک قرار دهد.

اگرچه، انتخاب سرور و تجهیزات ذخیره‌سازی رومیزی می‌تواند ارزان‌تر باشد،  ولی امکان توسعه و افزایش ظرفیت برخوردار نیستند و از سوی دیگر به شدت از  نظر امنیتی ضعیف ظاهر می‌شوند. افراد ناشناس راحت به منابع سخت‌افزاری و  شبکه شرکت شما دسترسی پیدا خواهند کرد و امکان خرابی و دستکاری آن‌ها زیاد  است.

ریختن آب و چای، گردوغبار، ضربه  و سقوط می‌تواند به راحتی تمام اطلاعات شرکت را از بین برده و سرویس‌دهی به مشتریان را مختل کند.

استفاده از رک و تجهیزاتی که درون رک‌ها نصب و استفاده می‌شوند، مزایای  بسیار بیشتری نسبت به تجهیزات رومیزی خواهند داشت، چرا که امکان توسعه  زیرساخت شبکه و سرور وجود دارد، انعطاف‌پذیری بیشتری فراهم می‌کند، از نظر  امنیتی و تهدیدات فیزیکی ایمن هستند، یکپارچگی بیشتری میان تجهیزات پیدا  می‌شود و مدیریت آن‌ها آسان‌تر است.

در بازار، رک‌ها و تجهیزات مناسب برای نصب در آن، در اندازه‌ها و  ظرفیت‌های مختلف عرضه می­شوند و کسب‌وکارها از انتخاب وسیعی برخوردارند.

رک‌های سرور برای همه فصول

پیش از خرید یک رک سرور، بهتر است اطلاعاتی درباره انواع و اندازه‌های رک داشته باشید. واحد اندازه­ی رک‌ها «RU» یا به طور ساده «U» است که در زبان فارسی «یونیت» گفته می‌شود.

هر یونیت یا U برابر ۱.۷۵ اینچ (۴۴.۴۵ میلی‌متر) در ارتفاع است. بنابراین، اندازه رک‌ها و همین‌طور تجهیزات شبکه با واحدهایی مانند 1U یا 2U و بیشتر شناخته می‌شوند. سوییچ‌های شبکه غالبا در اندازه 1U یا 2U هستند ولی سرورها در اندازه‌های 1U تا 4U ساخته می‌شوند.

البته، سرورهای تیغه‌ای در اندازه 5U تا 10U و بیشتر هم ساخته می‌شوند. علاوه بر ارتفاع، باید عرض و عمق رک‌ها را هم  مدنظر داشته باشید. در گذشته، اندازه عرض و عمق ۱۹ اینچی مورد پسند بازار  بود، ولی امروزه رک‌هایی در بازه­ی ۶۰۰ میلی‌متر تا ۱۰۰۰ میلی‌متر داریم.

حتی، برخی از رک‌ها با قابلیت تنظیم عمق عرضه می‌شوند. سرورها هم  قابلیت‌هایی برای تنظیم عمق دارند و از این نظر بعید است به مشکل برخورد  کنید. امروزه، رایج‌ترین رک‌های سرور از ۴ بخش مجزا برای استقرار سرور و  دیگر تجهیزات ۱۹ اینچی برخوردارند.

بزرگ‌ترین رک‌ها در اندازه 42U و رک‌های متوسط بازار در اندازه 24U عرضه می‌شوند. اندازه‌های رایج دیگر برای تجهیزات دسکتاپ و مناسب رک، از 5U یا 20U تشکیل شده­اند.

دو جایگزین برای رک‌های سرور محصور شده، رک‌های با فریم‌های باز و رک‌های  دیواری اندازه کوچک هستند. رک‌های فریم باز به نصب شدن بر روی کف اتاق یا  دیوار نیاز دارند و برای استقرار تجهیزات شبکه سنگین وزن مناسب نیستند.

جداسازی سرورها برای کاهش نویز

اگر بتوانید یک اتاق کوچک را به صورت اختصاصی برای استقرار رک و تجهیزات سرور و شبکه قرار دهید، مزیت­های زیادی خواهد داشت.

سرور و تجهیزات شبکه از کل فضای شرکت مجزا می­شود و از نظر امنیتی  مناسب­تر خواهد بود. به علاوه، نویز و برخی اختلالات درون محیطی روی این  دستگاه‌ها تاثیرگذار نخواهد بود و همه تجهیزات درون یک اتاق قرار می‌گیرند و  برای سیستم سرمایشی، تامین برق و موارد دیگر مشکلی نخواهید داشت.

اما اگر فضای کسب‌وکار شما کوچک است و برایتان مقدور نیست یک اتاق را به  صورت کامل در اختیار رک و سرور قرار دهید، بهتر است خلوت‌ترین مکان شرکت که  غالبا محل تردد کارمندان نیست را انتخاب و با یک قفسه‌بندی یا  پاریتشن‌بندی از کل فضای عمومی شرکت جدا کنید.

سعی کنید عوامل محیطی مخرب مانند سروصدا، گردوغبار، باد و نظایر این‌ها به  این قفسه نرسند و در معرض نور مستقیم خورشید یا نشت آب نباشد. به طور کلی،  یکی از مهم‌ترین اصول راه‌اندازی اتاق سرور در کسب‌وکارها، جداسازی  تجهیزات سرور و شبکه از فضای کاری شرکت است.

سیستم سرمایشی و تهویه هوا

اگر شما می‌خواهید فقط از یک رک، سرور و دستگاه‌ ذخیره‌سازی تحت شبکه NAS پنج کشویی استفاده کنید، احتمالا به منبع‌تغذیه اضافی و سیستم‌های سرمایشی نیاز نخواهید داشت.

ولی وقتی چندین سرور، چندین دستگاه NAS، یک منبع  تغذیه بزرگ و تجهیزات دیگر شبکه در یک محوطه کوچک نصب و روشن می‌شوند، باید  راه‌حلی برای تهویه هوا و خنک‌سازی اتاق سرور داشته باشید، چون در غیر این  صورت، گرمای هوای موجود در اتاق سرور می‌تواند عمر مفید تجهیزات شبکه را  کاهش دهد، باعث خرابی و قطعی آن‌ها شود و آپ‌تایم شما به شدت کاهش یابد.

ممکن است به دمای مطلب داخل رک‌ها اشاره کنید و تصورتان این باشد که دیگر  نیازی به خنک‌سازی هوای بیرونی اتاق سرور نیست. معمولا رک‌های مدرن و  پیشرفته امروزی از یک سیستم سرمایشی توکار استفاده می‌کنند، ولی نتایج آن،  هدایت هوای گرم به بیرون از رک است که باعث افزایش دما در اتاق سرور  می‌شود.

اگر تمام رک‌های شما سیستم سرمایشی دارند و دمای هوای مطلوبی برای سرور و  تجهیزات ذخیره‌سازی نشان می‌دهند، پس با نصب یک سیستم تهویه هوا در اتاق  سرور می‌توانید دمای کل اتاق را هم در وضعیت استاندارد نگه دارید.

ممکن است شما برای اتاق سرور از یک سیستم تهویه هوای کلی ساختمان استفاده  کرده باشید. بنابراین، یک نگرانی شما می‌تواند خاموش شدن سیستم تهویه هوا  پس از ساعت‌های اداری باشد. معمولا پیشنهاد می‌شود برای اتاق سرور از دو  سیستم تهویه هوا یا سیستم سرمایشی استفاده شود تا وقتی یک سیستم که روی  مدار کل ساختمان است، خاموش می‌شود؛ سیستم سرمایشی و تهویه هوای دیگر  به­طور خودکار فعال شود.

طراحی مناسب اتاق سرور و کابل‌کشی ساختاریافته می‌تواند به تهویه هوای  بهتر کمک کند. یک نکته حیاتی دیگر، عدم نصب تعداد زیاد سرور یا تجهیزات  ذخیره‌سازی در یک رک است.

مثلا، توصیه نمی‌شود ۴۲ سرور 1U را در یک رک نصب و  روشن کنید. بهتر است تجهیزات شبکه در رک‌های مختلف تقسیم شوند تا گرمای  تولید شده توسط یک رک در حد استاندارد باشد و امکان جریان یافتن هوا در  فضاهای خالی رک وجود داشته باشد.

کابل‌کشی ساختاریافته

راه‌اندازی یک رک سرور چیزی فراتر از بستن چند پیچ برای اطمینان از  استحکام دستگاه‌ها در رک است. مدیریت کابل‌ها و کابل‌کشی صحیح یکی از  مهم‌ترین اصولی است که باید در راه‌اندازی یک رک سرور مورد توجه قرار  بگیرد. کافی است چند دستگاه داخل رک قرار دهید تا چندین رشته کابل هم داخل  رک و هم بیرون از آن روی دست شما بیفتد.

باید با دقت کابل‌ها را از ورودی/خروجی‌های تعبیه شده در رک عبور دهید و  سعی کنید طوری دسته‌بندی و کابل‌کشی کنید که هم فضای زیادی اشغال نکنند و  هم هریک از کابل‌ها مشخص و از دیگر کابل‌ها متمایز باشد. بهترین روش برای  کابل‌کشی تمیز و منظم، استفاده از پچ پنل RJ45 برای کابل‌های اترنت است.

پچ پنل‌های معمولی در رک‌های 1U نصب شده و حداکثر  ۲۴ درگاه به شما ارائه می‌دهند. علاوه بر استفاده از پچ پنل، گاهی نیاز به  کارهای دستی و استفاده از ابزارهای تست کابل نیز است. فردی که در کابل‌کشی  حرفه‌ای باشد، در کمتر از یک روز می‌تواند تمیزترین کابل‌کشی را برای شما  انجام دهد.

شاید در وهله اول هیچ لزومی نداشته باشد برای کابل‌کشی هزینه کنید، ولی  مزایای بهره‌برداری از یک کابل‌کشی ساختاریافته از جمله کاهش گرما، کاهش  خرابی، نگهداری راحت‌تر و تعمیر ساده‌تر و سریع‌تر، ارزش بیشتری دارند.

لیبل‌­گذاری (برچسب‌زنی)

در نهایت، برچسب‌زنی تمام تجهیزات و مستندات‌سازی می‌تواند کار شما را در نگهداری یک اتاق سرور به شکلی ساده در آورد.

ممکن است کابل‌ها، درگاه‌ها و هر اتصالی برای شما و تیمی که اتاق سرور را  راه‌اندازی کرده‌اند، مشخص و روشن باشد ولی در آینده برای یک نیروی فنی  جدید، تیم تعمیر و فروشنده مجهول است و باید با آزمایش و خطا متوجه‌ آن­ها  شود.

لازم است همه کابل‌ها را برچسب‌زنی کنید و با تهیه مستنداتی، پروسه­ی  تعمیر و خطایابی سیستم را راحت‌تر کنید. برچسب‌زنی، هم در زمان صرفه‌جویی  می‌کند و هم احتمال اشتباهات فاجعه‌بار را کاهش می‌دهد. می‌توانید یک چاپگر  مخصوص چاپ برچسب خریداری کنید و تمام کابل‌ها، سرورها، تجهیزات  ذخیره‌سازی، سوییچ‌ها و دیگر تجهیزات شبکه را برچسب‌زنی کنید.

هریک از این دستگاه‌ها را با نام و شرح توصیفی کوتاهی به همراه آدرس IP برچسب‌زنی کنید. حتی ماوس و صفحه‌کلیدها، نمایشگرها و دستگاه‌های تستر  جانبی باید برچسب‌زنی شده باشند. به علاوه، می‌توانید توضیحات طولانی و  برخی تنظیمات و راهنمایی‌های مهم را چاپ کنید و در محل مستندات اتاق سرور  نصب و در دسترس قرار دهید.

دستورالعمل‌های پشتیبان‌گیری، خاموش کردن یا راه‌اندازی مجدد تجهیزات  شبکه، اقدامات ضروری در هنگام قطعی برق و ... همگی باید چاپ شده در دسترس  تیم فنی و نگهداری قرار گیرد.