رک  (Rack) یکی از مهم‌ترین و عمومی ترین تجهیزات زیرساخت شبکه شبکه های کامپیوتری است.

                                

رک Rack چیست؟

رک  (Rack) یکی از مهم‌ترین و عمومی ترین تجهیزات زیرساخت شبکه شبکه های کامپیوتری است.

رک محفظه‌ای (شاسی قاب فلزی) فلزی است که به منظور نگه‌داری و محافظت از  تجهیزات سخت افزاری مختلف شبکه و سرور شبکه همچون کابل‌ها، سوییچ، پچ‌پنل،  سرور، روتر، مودم، تجهیزات ارتباطی، اکسس پوینت، برق اضطراری(UPS)  و ... از آن استفاده می‌شود.

رک فضایی است که می توان قطعات را در آن به­صورت عمودی متصل کرده، و هر کدام در بالای دیگری قرار گیرند.

جنس رک­ها از فلز بوده و در شبکه های کامپیوتری و مخابراتی برای متمرکز کردن قطعات بکار می روند.

 

با قرار دادن تجهیزات شبکه درون رک، علاوه بر نظمی که بر دستگاه ها و کابل ها می بخشد، مانع از آسیب دیدن آن ها نیز می گردد.

با توجه به نوع رک هم از سرور محافظت می کند و هم جهت تهویه و جلوگیری از  صدمات فیزیکی از جمله ضربه و فشار و کارایی بهتر سرور آن را در خود جای می  دهد

واحد اندازه گيری ارتفاع رک يونیت (Unit) با علامت اختصاری (U) می­باشد كه هر يونيت معادل 44/45 میلیمتر می باشد (تقریباً معادل ۵ سانتی متر می باشد.)

اندازه رک ها معمولاً بین ۴U  تا ۴۷U  می باشد.

 

رک ها بر اساس استاندارد 19 اینچ ( تقریبا معادل 483 میلیمتر) طراحی و عرضه می شوند.

منظور از استاندارد 19 اینچ در واقع فاصله عرضی محل نصب تجهیزات در داخل  رک می باشد که استانداری بین المللی می باشد و کلیه تولیدات جهانی تجهیزات  شبکه و تجهیزات جانبی آن ها نیز بر اساس این اندازه می باشد.
 

عمق رک شبکه هم از دیگر ملاک های انتخاب رک است که دو عمق 45 و 60 سانتی متر از محبوب ترین سایز ها به شمار می‌آیند.

در صورتی که نیاز به فضای بیشتری داشته باشید می‌توانید رک شبکه ای با عمق 80 و حتی عمق 100 سانتی متر را نیز خریداری کنید.

 

شرکت های سازنده رک:

در ايران معمولاً از رك هاي ايراني و تايواني استفاده مي شود كه نسبتاً  داراي كيفيت و قابليت هاي مناسبي مي باشند و داراي قيمتهاي مناسبي هستند.

برای خرید رک در ایران گزینه های زیادی پیش رو است و شرکت های زیادی اقدام  به تولید آن می‌کنند. شرکت های ایرانی در رقابت با هم توانسته اند محصولات  خوبی را طراحی و تولید کنند.

 

انواع رک:

رک ها را براساس نوع نصب و نحوه قرارگیری آن ها دو دسته تقسیم می کنند :

رک‌ها به نوع رک دیواری (wall mounted) و ایستاده (freestanding rack) تقسیم می‌شوند.

رک‌ها می‌توانند به شکل فریم باز (open rack) که قابلیت‌های بیشتری ارائه می‌کنند یا به شکل محصور که حفاظت بیشتری را ارائه می‌کنند استفاده شوند.

 

در بازار ایران رک های ایرانی بیشترین فروش را دارند و همگی از کیفیت قابل قبول و قیمت مناسبی برخوردار هستند.

 

قیمت رک 

قیمت رک با توجه به تعداد یونیت، نوع کاربرد و امکاناتی چون تهویه، کیفیت  ساخت و عمق رک متغیر است و بهتر است قبل از خرید رک شبکه نیازهای خود به  خوبی بررسی کنید.

 

رك ها از قسمت هاي مختلفي تشكيل شده اند كه در زير به بررسي هر يك مي پردازيم:
یکی از مزایای رک، ماژولار بودن آن است و می‌توان بر حسب نیاز متعلقات گوناگونی را به آن افزود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

از جمله این متعلقات می‌توان به کیس رکمونت (rack mount)، سینی متحرک و ثابت (shelf)، پاور ماژول (Power Module) و... اشاره کرد.

 

اهمیت رک: چرا به رک نیاز داریم؟

رک یک عضو حیاتی و مهم در انواع شبکه ها (از خانگی گرفته تا شبکه های حرفه‌ای) و سیستم های کابل کشی سازمان یافته است.

 

  • رک به منظور نگه‌داری از تجهیزات شبکه به گونه‌ای ایمن، بهینه و منظم استفاده می‌شود.
  • بدون استفاده از رک و پچ پنل کابل کشی یک شبکه ممکن است به فاجعه ای تمام عیار ختم شود.
  • در صورت نگه‌داری تجهیزات در رک شبکه، فضای کمتری اشغال می‌شود که این امر در اداره ها و سازمان ها امر مهمی محسوب می‌شود.
  • رک باعث حفاظت فیزیکی و افزایش امنیت تجهیزات شبکه می‌شود، از سرقت آن‌ها  جلوگیری کرده و دسترسی افراد متفرقه را به تجهیزات شبکه محدود می‌کند.
  • رک باعث افزایش طول عمر تجهیزات شبکه می‌شوند و آن‌ها را از تغییرات دما، رطوبت، فشار و ضربه حفظ می‌کند.
  • با استفاده از فن می‌توان هوای اطراف تجهیزات شبکه را به خوبی تهویه کرده و آن‌ها را خنک کرد.

 

نکته:

اگر کابل‌ها به شکل درهم و برهم درون یک رک قرار بگیرند و  هیچ‌گونه تلاشی برای مرتب‌سازی آن‌ها انجام ندهید، در عمل مانع از آن  می‌شوید که هوا به درستی جریان پیدا کند که همین مسئله به افزایش درجه  حرارت منجر خواهد شد.

در یک رک معمولی، هوا از طریق شاسی و از جلو به عقب جریان پیدا می‌کند.

در مراکز داده که دارای چند رک هستند، از مکانیزم مشخصی برای جابه‌جایی هوای گرم و سرد استفاده می‌شود.

 

رک (rack) دیواری یا  Wall Mount Racks

رک های دیواری معمولا دارای ارتفاع های 5U, 6U, 9U, 12U یونیت هستند و بیشتر برای قرار دادن سوییچ و روتر کاربرد دارند.

رک دیواری بیشتر در شبکه های خانگی یا در بخش های مختلف یک شبکه بزرگ به  کار گرفته می‌شوند. از ویژگی های این نوع رک می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • درب رک دیواری می‌تواند شیشه ای، شیشه ای با زوار فلزی و یا شیشه ای با فریم فلزی باشد.
  • عمق رک های دیواری معمولاً 30، 40، 45 یا 60 سانتی‌متر است.
  • جنس بدنه این رک ها از استیل یا آلومینیوم است.
  • برخی از رک های دیواری دارای درهای جانبی هستند تا امکان دسترسی به تجهیزات شبکه آسان تر شود.
  • امکان نصب فن به منظور خنک‌سازی تجهیزات

 

 

رک (rack) ایستاده یا Tower Rack یا Free Standing Rack

رک ایستاده در دیتاسنترها یا شبکه هایی استفاده می‌شود که تعداد تجهیزات شبکه و حجم کابل کشی آن‌ها زیاد است.

این رک ها با استفاده از چرخ بر روی زمین قرار می گیرند و معمولاً در همه طرف دارای درب هستند.

  • در رک های ایستاده، انواع پچ پنل، سوییچ، سرور، یو پی اس (UPS) و سایر قطعات رکمونت ۱۹ اینچی را برای مدیریت آسان تر یکجا جمع می نمایند.
  • رک های ایستاده معمولا برای نصب دیتاسنترها (مراکز داده) استفاده می شوند.
  • ورودی برای انواع کابل هم از بالا و هم از پایین دارند و از چهار طرف باز می شوند.
  • ارتفاع رک های ایستاده مختلف و از ۱۶ ، ۲۱ ، ۲۸ ، ۳۶ ، ۴۰ و ۴۴ یونیت می باشد.
  • در عمق های ۶۰ ، ۸۰ ، ۱۰۰ سانتیمتر و بیشتر تولید می شوند.
  • می توان نسبت به ارتفاع رک، پاور ماژول های عمودی هم نصب کرد.
  • دارای درب های شیشه ای، توری یا تلقی فریم دار هستند .
  • امکان تحمل وزن زیاد تجهیزات شبکه

 

نوع درب رک

درب رک های دیواری بطور کلی در سه نوع تمام شیشه ای، تلقی، و توری می باشند.

حال سئوال اصلی که کدام یک از سه درب نسبت به سایر درب ها بهتر است؟

 در جواب می توان گفت:

- درب تمام شیشه ای به راحتی شکسته می شود.

- به مرور زمان محل نصب قفل روی درب تمام شیشه ای گشاده شده و قفل رک در جای خود می چرخد و دیگر درب رک بسته نمی شود.

- لولا ها یا همان محور هایی که درب تمام شیشه ای را به بدنه رک متصل نموده اند معمولا استاندارد نبوده و ممکن است به مرور زمان درب شیشه ای از جای خود خارج شده و بشکند، همچنین درب رک معمولا از همان ابتدا نسبت به بدنه رک تراز نبوده و یا بعد از چند بار باز و بسته شدن درب رک از حالت تراز خارج می شود.

 

نحوه محاسبه عمق رک:

هر تولیدکننده‌ای عمق خاصی را برای رک‌های خود در نظر می‌گیرد، در نتیجه ابعاد دقیقی برای این پارامتر نمی‌توان ارائه کرد، اما در حالت کلی، رک‌های دیواری به‌طور معمول دارای طول 40، 45 و 60 سانتی‌متر هستند، در حالی که رک‌های ایستاده  در حالت کلی دارای عمق 60، 80 و 100 سانتیمتر هستند.

در رک‌هایی که باید سرور در آن‌ها نصب شود، رک با عمق یک متر استفاده می‌شود تا سرور به لحاظ طولی بدون مشکل در آن قرار گیرد.