معماری‌های راه‌اندازی دیتاسنتر اگر چه تقریبا استفاده از هر فضای مناسبی به عنوان یک “دیتاسنتر” امکان  پذیر است اما طراحی و پیاده سازی مرکز داده نیاز به بررسی دقیق تری دارد.  فراتر از مسائل اساسی هزینه و مالیات، محل موردنظر برای دیتاسنتر براساس  بسیاری از معیارها از جمله موقعیت جغرافیایی، ثبات در آب و هوا و لرزه‌خیز  بودن محل، دسترسی به جاده‌ها و فرودگاه‌ها، دسترسی به انرژی و ارتباطات از  راه دور و حتی محیط سیاسی حاکم ؛ انتخاب می شود. بعد از ایمن‌سازی مکان،  معماری دیتاسنتر را می‌توان با توجه به زیرساخت های مکانیکی و الکتریکی،  همچنین ترکیب تجهیزات IT طراحی کرد.

                                

نظارت بر دیتاسنتر ها و زیرساخت آن

  • اجازه دسترسی از راه دور جهت نظارت بر تاسیسات و تجهیزات دیتاسنتر
  • اندازه گیری عملکرد دیتاسنتر
  • تشخیص به موقع خرابی دیتاسنتر و پیاده سازی یک آرایه وسیع از اقدامات اصلاحی

 

خدمات قابل ارائه در این حوزه و در بخش‌های مختلف تشکیل دهنده زیرساخت فیزیکی، به شرح زیر می باشند:

  • تهیه لیست اقلام مورد نیاز اتاق سرور و دیتاسنتر
  • طراحی تفصیلی شبکه برق دیتاسنتر
  • مشاوره در زمینه انتخاب تجهیزات مورد نیاز
  • طراحی مفهومی و برآورد قیمت اولیه
  • تهیه مستندات و نقشه‌های مورد نیاز
  • مشاوره در زمینه بررسی وضعیت موجود شبکه با هدف افزایش سطح استاندارد
  • اصلاح معماری قدیمی‌ مراکز داده و دیتاسنتر به معماری نوینر
  • مشاوره جهت بهینه‌سازی دیتاسنتر و اتاق‌ سرور جهت افزایش بهره‌وری انرژی
  • شبیه‌سازی بخش‌های مختلف (از جمله سیستم سرمایش و سیستم برق)
  • ارائه نقشه‌های اجرایی مورد نیاز
  • طراحی و اجرای شبکه مانیتورینگ، کنترل و فرمان مراکز داده و دیتاسنتر
  • اجرای کامل زیرساخت دیتاسنتر و اتاق سرور
  • طراحی ، اجرا و نظارت بر عملیات زیرساخت
  • نظارت بر تست و تحویل سیستم های زیرساختی
  • پشتیبانی از سیستم‌های زیرساختی دیتاسنتر
  • مدیریت مرکز عملیات شبکه NOC و دیتاسنتر
  • ایمن سازی مراکز داده و دیتاسنتر در تمامی‌لایه‌ها
  • برآورد قیمت تجهیزات و بودجه مورد نیاز پروژه

 

مواردی که در یک دیتاسنتر برای امنیت تجهیزات تعبیه می‌گردد:

  • مهندسی چیدمان رک و تجهیزات
  • سیستم مانیتورینگ و کنترل EMS
  • سیستم کنترل و اطفاء حریق
  • سنسور نشت آب
  • کنترل تردد و دسترسی به تجهیزات
  • کنترل ولتاژ و جریان برق ورودی
  • سیستم برق اضطراری
  • استفاده از UPS
  • سیستم کنترل و تخلیه‌ی گرد و غبار( مهم ترین عامل خرابی مادربورد)
  • کنترل رطوبت استاندارد هوا
  • تنظیم دمای استداندارد محیط (۲۰-۲۴ درجه سانتیگراد)
  • دوربین مدار بسته
  • ژنراتورهای قوی
  • سیستم اخطار و هشدار( که معمولا توسط EMS انجام می‌گیرد)

 

خدماتی که از یک دیتا سنتر می‌توان دریافت کرد:

مجموعه‌های بسیاری در دنیا به صورت دیتاسنتر اقدام به  ارائه‌ی خدمات مختلفی کرده اند. این مراکز با تمرکز ویژه به صورت تخصصی  برروی نگهداری، امنیت، پشتیبانی، خدمات نرم افزاری و سخت افزاری و.. برای  تجهیزات و سرورهای فیزیکی، شرایط را برای میزبانی وب و استفاده از سرورها  کاملا به دور از مشکلات و مسائل متعدد پیرامون آن فراهم آورند.

این خدمات در هر Data Center می‌تواند متفاوت باشد. برخی از خدمات عمومی دیتاسنترها را به صورت خلاصه برای شما معرفی می‌کنیم:

 

۱ – خرید سرور اختصاصی

اجاره سرور اختصاصی که در محصولات دیتا سنتر ها بیشتر با عنوان خرید سرور  اختصاصی با آن مواجه می‌شوید؛ در اختیار گرفتن یک سرور فیزیکی با تجهیزات و  امکانات مشخص به صورت کاملا اختصاصی است. شما تمام منابع و دسترسی و..  سرور منتخب خود را به صورت انحصاری در اختیار خواهید داشت.

بدون صرف هزینه گزاف برای خرید سرور و نگهداری آن، سرور مورد نظر را به  مدت دلخواه با هزینه‌ی معینی اجاره می‌کنید. دسترسی به سرور شما به صورت  ریموت و از راه دور به راحتی امکان پذیر است.

 

۲ – خرید سرور مجازی

VPS یا سرور مجازی اختصاصی یک قسمت فرضی از سرور  فیزیکی (سرور اختصاصی) اولیه است که توسط سیستم‌های مجازی ساز با مقادیر و  منابع معینی به صورت اختصاصی جدا می‌گردد و در اختیار کاربر گذاشته می‌شود.  کاربران این سرورها نیز دسترسی ادمین به سروهای خود دارند. هر سرور مجازی  با توجه به امکانات سرور اولیه و سفارش کاربر، سهم معینی از منابع را در  اختیار دارد.

در اصل با خرید سرور مجازی از دیتاسنتر شما مقادیر معینی  منابع اختصاصی در اختیار خواهید داشت. تفاوت اصلی آن با سرور اختصاصی در  محدودیت و کمتر بودن منابع در دسترس و بالطبع هزینه‌ی کمتر نسبت به سرور  اختصاصی است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرور مجازی و انواع آن می‌توانید به صفحه‌ی خرید سرور مجازی آنلاین سرور مراجعه نمایید.

 

۳ – کولوکیشن co-location

کولوکیشن در اصل اجاره‌ی فضای نگهداری سرور و خدمات نگهداری و پشتیبانی آن  است. بسیاری از کاربران با توجه به فعالیتشان اقدام به خرید سرور فیزیکی و  راه اندازی آن می‌کنند. اما به دلیل مشکلات فراوان و شرایط سخت نگهداری  سرور، توانایی یا میل به نگهداری آن را ندارند. با شناختی که از کارایی دیتاسنتر پیدا کردیم بهترین گزینه برای اسقرار سرورهایشان با هزینه‌ی کمتر، در مکانی امن، با زیرساخت مناسب و.. همین Data Center ها هستند.

برای آشنایی بیشتر با کولوکیشن و خدمات دیتاسنتر و انواع سرویس‌های آن می‌توانید به صفحه‌ی کولوکیشن آنلاین سرور مراجعه نمایید.

در نوشته‌های آتی به معرفی دیتاسنترهای بزرگ و مشهور جهان خواهیم پرداخت.  تاریخچه، امکانات، مزایا، معایب و.. و تمام اطلاعات مورد نیاز درباره‌ی  انواع دیتاسنترهای کشورهای مختلف را با هم مشاهده و بررسی خواهیم کرد.  می‌توانید از مجموعه مقالات دیتاسنترهای همین وبلاگ بهره‌مند شوید.

 

مشخصات یک DATA CENTER

Data Centerهای متفاوتی در نقاط دنیا وجود دارد که با توجه به نیاز و همچنین شرایط منطقه‌ای طراحی و ساخته شده‌اند. استاندارد خاصی برای یک Data Center وجود ندارد اما در اینجا سعی شده است به برخی از مشخصات عمومی یک مرکز داده‌ای اشاره شود.

در اختیار داشتن اتصالات مختلف به اینترنت از طریق ISP وICPهای مختلف به طور معمول یک Data Center برای  اتصال به اینترنت از چندین اتصال مختلف استفاده می‌کند تا در صورتی که هر  یک از اتصالات به دلیلی از کار افتادند، در سرویس‌دهی مرکز وقفه‌ای پیش  نیاید. برخی ازData Centerهای معروف با بیش از ۱۲ اتصال مختلف به اینترنت متصلند.

 

وجود سیستم قدرت پشتیبان

یکی از مهم‌ترین مسائل درData Centerها، سرویس‌دهی  بدون وقفه به مشتریان می‌باشد. با توجه به امکان قطع برق به دلایل مختلف  همچون حوادث غیرمترقبه یا جنگ، نیاز به سیستم برق پشتیبان ضروری است.  معمولاًData Centerهای بزرگ ازUPS های مخصوصی استفاده می‌کنند که امکان سرویس‌دهی به بیش از ۱۰۰ کامپیوتر را دارند. علاوه بر سیستم UPS، ژنراتورهای قوی نیز در مرکز داده‌ای وجود دارد تا در صورت قطع بلندمدت برق، سرویس‌دهی بدون وقفه انجام شود.

 

وجود سرورهای متعدد

هدف اصلی یک Data Center در اختیار گذاشتن سرورهای وب برای مشتریان است. سرورهای مورد استفاده با توجه به نیاز و امکانات Data Center تعیین می‌شود. تنها تفاوت مهم، نوع سرورهای مورد استفاده توسط Data Center  است.

در Data Centerها از دو نوع سرور استفاده می‌شود: سرورهای Rackmount و یا سرورهای Desktop با توجه به حجم کم سرورهای Rackmount این  امکان برای مرکز داده‌ای فراهم می‌شود که در فضایی کوچک، تعداد زیادی سرور  قرار گیرد. اما مسئله مهم در این نوع سرورها، قیمت بالای این سرورها نسبت  به سرورهای Desktop است. علاوه بر این امکان ارتقاء سرورهای Rack Mount تنها به مقدار اندک امکان‌پذیر است. با توجه به این موضوع اکثر Data Center از سرورهای Desktop استفاده می‌کنند.

 

مشخصات فیزیکی

با توجه به این نکته که اکثر سرورهای وب از نوع Desktop هستند،  ساختمان‌های مراکز داده‌ای اکثرا با سقف‌های بلند ساخته می‌شوند که علاوه  بر تهویه هوا، امکان قرار دادن سرورهای بیشتر را می‌دهند. همچنین در تمامی Data Centerها،  مسیرهایی برای گذراندن کابل‌های شبکه و همچنین کابل‌های برق وجود دارد.  علاوه بر اینها، وجود سیستم تهویه قوی برای پایین نگاه داشتن دمای سرورها  ضروری می‌باشد. البته مشخصاتی همچون وجود سقف کاذب، کف کاذب و همچنین سیستم  اطفاء حریق در برخی موارد توصیه شده است. مسئله مهم در Data Centerها، امکان استفاده متقاضیان از سرورهای دیتا سنتر می‌باشد که در این بخش به آن می‌پردازیم.

 

نحوه در اختیار گرفتن یک سرور وب

پس از اینکه متقاضی سرور، با شرایط قراردادی که Data Center مفاد  آن را تنظیم کرده موافقت کرد، یک سرور در اختیار وی گذاشته می‌شود. بسته  به نوع قرارداد سرور می‌تواند تنها شامل سیستم عامل و یا نرم‌افزارهای کمکی  همچون نرم‌افزارهای FTP و یا Control Panel سایت  باشد. در صورتی که این نرم‌افزارها بر روی سرور نصب نشده باشد، متقاضی خود  باید این نرم‌افزارها را نصب کند. متقاضی اکثرا از طریق Remote terminalها و یا نرم‌افزارهای خاصی مانند PCAnywere سرور  خود را از راه دور کنترل می‌کند. پس از نصب و تنظیمات نرم‌افزاری، سرور  آماده سرویس دهی می‌شود و بر حسب نیاز متقاضی استفاده می‌شود.

نکته قابل توجه، کنترل سرورها توسط متقاضی از راه دور است. با توجه به این  موضوع مسئولیت کلیه مسائل و مشکلات سرور از جمله از کار افتادن سرویس‌ها و  نرم‌افزارها و یا حملات هکری به عهده متقاضی می‌باشد. البته در شرایط خاص و  پرداخت مبالغ معین متقاضی می‌تواند از خدمات Data Center استفاده کند. هرچند در شرایط بحرانی همچون حملات گسترده که منجر به از کار افتادن تمامی سرورها شود، معمولا Data Center  برای سرویس دهی به تمامی سرورها به مشکل برخورد می‌کنند که در این صورت طبق اولویت‌های خود اقدام به رفع مشکل می‌کنند.

 

شرایط محیطی تاثیر گذار بر آسیب های اتاق های سرور در موارد زیر مورد بررسی قرار میگیرند:

1. بررسی تاثیر افزایش دما در اتاق های سرور : افزایش بی رویه دما  با تاثیر بر سخت افزار ها موجب کاهش عمر مفید تجهیزات می گردد. افزایش دما  موجب تخریب قطعات حساس الکترونیکی همچون پردازنده ها و ماژول های حافظه شده  و . همچنین باعث کاهش راندمان سیستم ها می گردد، بنا به استاندارد ها،  تجهیزات شبکه و سرورها، نباید در دمای بیش از 30 درجه سانتیگراد به کار  گرفته شوند و مناسب ترین دما حدود 20 تا 23 درجه سانتیگراد می باشد.

 

تهویه و سرمادهی  اتاق سرور

اتاقهای سرور و یا دیتا سنتر ها بخشهایی هستند که به دلیل قرار گیری سرور  ها و یا قرار گیری حجم بسیار زیادی از قطعات الکترونیک گرمای زیادی تولید  می نمایند این گرما متناسب با تعداد رکهای قرار گرفته در اتاق سرور افزایش  مییابد و به همین دلیل خنک کردن اتاق های سرور با ظرفیتهای مختلف و یا با  تکنولوژیهای متفاوتی با توجه به میزان بار برودتی آنها تعیین می شود .

در تعیین نوع کولینگ (خنک سازی) و روش های استفاده از آن، طراحی های مختلف  بکار گرفته می شود اما در همه روشها محاسبه یکی بوده و فقط از روشهای  متفاوتی استفاده می شود. 

 

دمای استاندارد اتاق سرور و مرکز داده چیست؟

دمای مناسب و استاندارد برای مرکز داده و اتاق سرور بین دمای 68 تا 75  درجه فارنهایت است (معادل 20 تا 24 درجه سانتیگراد) می باشد. بطور کلی در  صنعت رایانه این مساله مورد توافق است که از تجهیزات گرانقیمت در اتاق های  با دمای بالاتر از 30 درجه سانتیگراد بدون سیستم خنک سازی استفاده نشود.

در مرکزهای داده  با چگالی بالا و اتاق سرور ها با باز و بسته کردن درب  معمولا حجم زیادی از هوای با دما و رطوبت متفاوت وارد اتاق سرور می شود که  این مورد میتواند بر روی هوای اتاق تاثیر زیادی داشته باشد و باید سیستم  کولینگ بلافاصله این تغییرات را جبران کند . برای مراکز داده بزرگ به ازای  هر 24 فوت فاصله باید یک سنسور دما در نظر گرفته شود .

 

2. بررسی تاثیر افزایش رطوبت در اتاق های سرور: افزایش بیش از حد  رطوبت موجب میعان نم موجود در هوا به صورت قطرات مایع می شود که خود باعث  ایجاد خوردگی و یا اتصال الکتریکی بین مدارات الکترونیکی می گردد. کاهش بیش  از حد رطوبت به واسطه تولید الکتریسیته ساکن در محیط اطراف، موجب تخلیه  الکتریکی شده که باعث تخریب قطعات حساس الکترونیکی می گردد.

قابل توجه است که رطوبت نسبی نسبت مستقیمی با دما دارد بنابرابن مانیتور کردن دما و رطوبت به طور همزمان الزامیست.

 

رطوبت استاندارد اتاق سرور

رطوبت نسبی یا نم نسبی Relative Humidity  نسبت رطوبت مطلق در دمای t به رطوبت اشباع در همان دما می نامند . به عبارت دیگر نسبت بخار آب موجود در حجم معینی از هوا در دمای t به وزن ماکزیمم بخار آبی که میتواند در همین حجم در دمای t داشته باشد را رطوبت نسبی می گویند .  با دانستن دمای تر و دمای خشک و فشار هوا می توان رطوبت نسبی را محاسبه نمود .

هنگامی که میزان رطوبت اتاق سرور از حد استاندارد بیش از حد بالا باشد  تراکم آب می تواند باعث خوردگی سخت افزار و از بین رفتن قطعات سیستم های  سرور و تجهیزات اتاق سرور گردد . اگر رطوبت اتاق سرور خیلی کمتر از حد مجاز  باشد تجهیزات کامپیوتری حساس به تخلیه الکترواستاتیک ESD آسیب خواهند دید . بنابر استاندارد، رطوبت استاندارد مرکز داده ها بین 45%  الی 55% مجاز و مطلوب می باشد و خارج از این بازه نیازمند بررسی علل و رفع  مشکل است .

رطوبت استاندارد مرکز داده ها بین 45% الی 55% مجاز و مطلوب می باشد و خارج از این بازه نیازمند بررسی علل و رفع مشکل است

 

3. بررسی تاثیر گرد و غبار: یکی از عوامل مهم در بروز عملکرد پائین  سرورها و افت کیفیت آن ها نشست گرد و غبار و دوده روی قطعات داخلی آن ها  است. گرد و غبار و دوده ای که روی قطعات سرور می نشیند نقش عایق حرارتی را  ایفا می کند و باعث می شود قطعات به درستی خنک نشده و تهویه و گردش هوا نیز  دچار نقصان شود. در نتیجه سنسورهای حرارتی دستگاه به فریمور، دستور افزایش  سرعت فن را می‌دهند. افزایش سرعت فن سرور باعث می شود عمر فن ها کاهش  یافته و در عین حال سرور را از حالت طبیعی خود خارج می‌کند. گاهی اوقات اگر  گرد و غبار درون سرور زیاد باشد، چراغهای اخطار روشن می شوند، در صورتی که  سخت افزارها هیچ مشکلی ندارند. هرچه سرعت فن سرور بالاتر رود، مصرف انرژی و  هزینه برق مصرفی سرور نیز بیشتر شده و دستگاه های خنک کننده اتاق سرور  برای کاهش دما باید انرژی بیشتری مصرف کنند تا دمای سرور را به حالت طبیعی  بازگردانند.

گرد و غبار مهمترین عامل خرابی مادربورد است و بیشترین تحمیل هزینه را در  سرورها و تجهیزات شبکه در پی دارد. می‌دانیم که گردوغبار با خود عناصر  شیمیایی و رطوبت به همراه دارد و از طرفی مدارات داخلی باید در دمایی خاص و  به دور از رطوبت کار کنند. این رطوبت ممکن است در صورت تماس با کانکتورهای  فلزی مدارها باعث اتصال کوتاه شده و عیب فنی به وجود آورد. اتصال کوتاه  باعث ایجاد شارژ الکتریکی شده و اتصالات روی بورد را تحت تاثیر قرار  می‌دهد. نتیجه آن می‌تواند سولفاته شدن بورد یا تاب برداشتنش باشد.

افزایش دما می‌تواند باعث خرابی و از کار افتادن لنز دی وی دی شود. همچنین  از بین رفتن خاصیت سیلیکون پردازندهای سرور از دیگر عوارض این افزایش دما  است، توصیه ما تعویض سالیانه سیلیکون پردازنده های سرور است چون اگر بین  پردازنده و هیت سینک هوا وارد شود، دیگر خنکی هیت سینک به پردازنده منتقل  نمی شود.

تجمع تدریجی گردو غبار بر روی مدارات الکترونیکی بدلیل وجود ذرات رسانا  باعث هدایت الکترونیکی و اتصال کوتاه بین قسمت های نزدیک به هم بر روی  بردها می شود. شکل گیری لایه گرد و غبار روی اجزا و عناصر الکترونیکی مانند  یک لایه حرارتی عمل می کند که باعث افزایش دما و در نتیجه باعث کاهش سرعت  پردازش و طول عمر این قطعات می شود. علاوه بر ذرات معلق بخش دیگری از  آلاینده های هوا شامل گازهایی مانند اکسید های گوگرد و ازت می باشند، این  گازها به صورت ترکیبات گوگرد منجر به خوردگی در اتصالات مسی و نقره ای  موجود در مدارات می شود.

 

4. یو پی اس و برق

UPS و پشتیبانی برق

از مهم‌ترین وظایف سرور همیشه در دسترس بودن است. برای این امر اولین قدم  همیشه روشن نگه داشتن آن است. با توجه به احتمال قطعی برق به هر دلیلی،  سیستم پشتیبان برق قوی که شامل upsها و ژنراتورهای قوی می‌شود بسیار مورد نیاز یک دیتا سنتر است. دیتاسنترهای بزرگ upsهای  مخصوصی دارند که گاهی برق بیش از صدها سرور را پشتیبانی می‌کند. همچنین از  ژنراتورهای بسیار قوی برای احتمال قطعی برق طولانی مدت بهره می‌برند.

UPS یک منبع تغذیه‌ی بدون وقفه است که در کنار یک  سیستم مصرف کننده قرار می‌گیرد و به دستگاه کمک می‌کند در صورت تغییرات  ولتاژی شدید یا قطعی و… در حالت نرمال به کار خود ادامه دهد. Upsها معمولا دارای یک باتری هستند که هنگام قطع برق یا افت ولتاژ منبع تغذیه‌ی سیستم را از برق شهری بلافاصله به باتری ups تغییر داده و سبب ادامه کار سیستم، بدون وقفه می‌گردد.

 

قطعی ناگهانی برق در تجهیزات اتاق سرور نظیر روترها و سووییچ ها و سرورها و  ... باعث اختلال در اکثر فعالیت های این دستگاه ها شده و در برخی موارد  ادامه کار آن ها را کاملا از بین می برد، از این رو وجود UPS در اتاق سرور یک امر ضروری است. کنترل و مانیتورینگ وضعیت UPS ها در اتاق سرور ها به اندازه وجود آن ها الزامی و ضروری می باشد . آگاه شدن از میزان ولتاژ و جریان ورودی و خروجی UPS و میزان زمان باقی مانده جهت استفاده از UPS میتواند به روند کارکرد و تصمیم گیری مسئولین اتاق سرور موثر واقع گردد.

یوپی‌اس یا منبع تغذیه بدون وقفه (به انگلیسی: Uninterruptible Power Supply یا (UPS  وسیله‌ای  است که در کنار یک رایانه (یا مصرف کننده برقی دیگر) نصب می‌شود و هنگام  قطع یا تغییرات شدید ولتاژ ورودی، امکان ادامه کار در حالت نرمال را برای  مصرف‌کننده فراهم می‌کند.

UPSهای کوچک معمولاً درون خود، یک باتری دارند که  هنگام وجود برق در حالت عادی آن را شارژ می‌کنند. هنگام قطع برق یا افت  ولتاژ زمانی که ولتاژ از یک مقدار کمتر شود UPS به  طور اتوماتیک منبع تغذیه رایانه را از برق شهر به باتری موجود درون خود  تغییر می‌دهد این کار در مدت زمانی حدود یک یا ۲ میلی ثانیه انجام می‌پذیرد  و در نتیجه رایانه متوجه قطع جریان الکتریکی نشده و به کار خود ادامه  می‌دهد.

یوپی‌اس‌های آفلاین یا آماده به کار، با زمان حفاظت ۲۰ دقیقه که گسترش ظرفیت آن معمولاً امکان پذیر نیست.

این نوع یوپی‌اس‌ها در حالت عادی از برق شهر استفاده می‌کنند اما به محض  قطع برق، یوپی‌اس وارد مدار شده و برق باطری را به برق مورد نیاز  مصرف‌کننده‌ها تبدیل می‌کند.

یوپی‌اس‌های آماده به کار، تنها ویژگی‌های پایه‌ای را ارائه می‌دهد؛ مثل  حفاظت کردن از مصرف کننده در برابر ولتاژهای بسیار زیاد ناخواسته ورودی و  شارژ باتری‌ها. یوپی‌اس‌های آماده به کار با تغییر جهت عبور جریان در خطِ  مسیر باتری، جریان DC را از حالت عادی شارژ به حالت تهیه ولتاژ AC مورد نیاز تغییر وضعییت می‌دهند. در یوپی‌اس آماده به کار «خارج از خط»  سیستم بار به طور مستقیم توسط برق ورودی پشتیبانی می‌شود و مدارات قدرت  تنها با استناد به ابزار قدرت تغذیه می‌شوند. بیشترین یوپی‌اس‌های زیر ۱  کیلوولت‌آمپر از انواع خط‌های تعاملی و یا آماده به کار هستند که معمولا  ارزان قیمت‌ترند.

این نوع از یوپی‌اس‌ها تنها به هنگام قطع برق و به عنوان منابع جایگزین  فعال می‌شوند به همین علت به آن‌ها یوپی‌اس با عملکرد کشیک انفعالی نیز  می‌گویند.

 

برق اضطراری

  • تابلو برق های دیتاسنتر باید توسط ژنراتور اطاق پشتیبانی شوند.
  • ژنراتور باید بر اساس میزان حداکثر بار انتخاب گردد.
  • ژنراتورهای اطاق کامپیوتر اغلب با نشان “Computer Grade”  عرضه میگردند.
  • اگر در طراحی دیتاسنتر  ژنراتور اختصاصی لحاظ نشده است لذا تابلو برق های آن باید به ژنراتور ساختمان متصل گردد.
  • این ژنراتور باید قابلیت پوشش کامل بار تجهیزات را داشته باشد.
  • سیستم ارت
  • دیتاسنتر باید دارای سیستم ارت بر مبنای استاندارد ANSI/TIA/EIA-J-STD-607-A.  باشد

 

5. ولتاژ و جریان: با توجه به این که تمام تجهیزات الکترونیکی در  مقابل نوسانات برق آسیب پذیرند ، از این رو کنترل و مانیتورینگ میزان ولتاژ  و آمپر در اتاق سرور یک امر بدیهی می باشد. نوسانات علاوه بر وارد کردن  خسارات به تجهیزات اتاق سرور موجب مختل شدن بخش بزرگی از فعالیتهای سازمان  ها که وابسته به اطلاعات است ، می گردد. با کنترل و مانیتورینگ میزان ولتاژ  و آمپر علاوه بر جلوگیری از خسارات احتمالی می توان از نوع کارکرد تجهیزات  و یا خرابی احتمالی قطعات مطلع شد.

 

6. درب: با توجه به اهمیت و ارزش اطلاعات در هر سازمان ، کنترل  تردد در اتاق سرور ها و دیتا سنترها اهمیت ویژه ای دارد ،کنترل ورود و خروج  افراد و ثبت زمان تردد آنان به لحاظ امنیتی یک امر ضروری است. علاوه بر  بحث امنیتی، تردد بیش از حد در اتاق سرور ها و باز و بسته کردن بیش از حد  درب اتاق سرور ها موجب تغییر دمای اتاق می گردد که خود تاثیرات منفی روی  تجهیزات خواهد داشت.

 

7. حرکت و تردد: اطلاعات هر سازمان سرمایه ی اصلی آن سازمان محسوب  می گردد از این رو تردد و حرکت در اتاق سرور از اهمیت ویژه ای بر خوردار  است. کنترل حرکت در اتاق های سرور و دیتا سنترها علاوه بر بحث امنیتی از  نظر صرفه جویی انرژی قابل توجه است. حضور افراد در اتاق سرور و استفاده از  سیستم روشنایی باعث افزایش دمای اتاق می گردد از این رو سیستم های خنک  کننده زمان بیشتری روشن می مانند تا دمای محیط مناسب گردد ،با استفاده از  سیستم کنترل و مانیتورینگ اتاق سرور و سنسور حرکت می توان از این افزایش  مصرف انرژی جلوگیری کرد.

 

8. نشت آب: بدیهی است که آب می تواند به کلیه سیستم ها و دستگاه  های الکترونیکی آسیب جدی وارد نماید از این رو نشت آب می تواند خسارات  جبران ناپذیری به اتاق سرورها وارد نماید و خطر آتش سوزی را نیز به همراه  دارد، در نتیجه می تواند فعالیت سازمان ها و شرکت ها را مختل کند. در اتاق  سرورها و دیتا سنترهای بزرگ انواع سیستم های خنک کننده به آب وابسته اند  حتی در سیستم های جدید طی کارکرد مداوم تولید قطرات آب می کنند که یک خطا  می تواند به کلیه تجهیزات موجود در اتاق سرور ها آسیب وارد کند که برای حل  این موضوع از سنسور نشت آب می توان بهره برد.

 

کنترل و اطفا حریق در دیتا سنتر

در دیتاسنترها همانند اتاقهای معمولی میتوان برای کشف حریق از تجهیزات و سنسورهای مختلفی استفاده نمود :

 

1. کنترل پنل مرکزی  یا تابلوی اصلی مدار فرمان سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور: این  کنترل پنل که شامل قسمتهای مختلفی بسته به نوع کار از مدل متعارف یا آدرس  پذیر استفاده میگردد. مدار فرمان در پنل به زونهای مختلف اعلام حریق و زون  اطفاء حریق در دیتاسنتر ها استفاده میگردد. که کلیه تجهیزات اعلام حریق به  تجهیزات اعلام حریقاین تابلو فرمان متصل میگردند.

 

2. دتکتور دود- دتکتور حرارت-دتکتورهای دودی-حرارتی (مولتی سنسور) – داکت دتکتورها: در دیتا سنترها به دلیل حجم بالای گردش هوا یا سرعت جریان باد از کولینگ  سیستم یا اسپیلت دتکتورهای معمولی به تنهایی کاربرد ندارند . در سناریوی  حریق دود در هنگام شروع آتش غلظت پایینی دارد . سیستم کارکرد دتکتورهای  دودی به صورتی میباشد که هنگام ورود دود با غلظت بالا و پایداری 5 الی 8  ثانیه ای آن در سنسور دتکتور اعلام حریق می نماید که البته به دلیل گردش هوا احتمال دارد دود هیچگاه در زمان اولیه حریق به دتکتور نرسد.  حریق در سناریوی آغازین در 5 ثانیه اول تا 5 ثانیه دوم سرعت شگفت آور رشد 5  برابری را دارد و ممکن است برای جلوگیری از حریق زمان از دست برود .

 

3. سیستم نمونه گیر هوا یا مکنده دود یا ایرسمپلینگ : این نمونه بردار، ذرات بسیار ریز دود اندازه ای در حدود 0.005 Obs/m را در هر نقطه اي كه درحال تولید باشد بواسطه محفظه لیزر تشخیص داده و از  طریق كابل هاي ارتباطي، به پانل اعلان حریقی که کنترل آن را به عهده دارد  انتقال مي دهد و نمونه گیر هوای محیطی، با آژیر یا فلاشر متصل به آن اعلان  خطر می نماید. سیستم های مذکور به Air Sampling Smoke Detection Apparatus نیز معروف هستند.

طراحي لوله ها در فضاهاي Server Room و يا Data Center به چند صورت مي باشد. اين لوله ها جهت مكش هوای داخل محیط و جریان هوای در گردش داخل رک، هم مي توانند در سقف و هم در مجاورت Rack و يا نيز با اتصال به لوله هاي قابل انعطاف به داخل Rack و يا حتي UPS هدايت شوند. با اين كار بجاي انتظار براي رسيدن دود به سقف، در همان لحظه ای كه دود توليد گرديده است آژیر اعلان حریق در مرحله Pre-Alarm به صدا در خواهد آمد. در این حالت دود حتی در مرحله ای که تولید میشود و  به صورت نامرئی است نیز توسط سیستم تشخیص داده میشود . در مراحل بعد به  مرور زمان و اضافه شدن به حجم دود تولید شده سطح آلارم های بالاتر اعم از Alarm 1 و Alarm 2 و در نهایت سیگنال Action برای اعلان نهایی و یا تخلیه اطفاء توسط سیستم ارسال خواهد شد.

 

 

طبقه بندی کلاس دیتا سنتر بر اساس تییر - TIER

یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین سئوالات کلاس یا تییر Tier در دیتا سنتر می باشد. تفاوت تییر با کلاس در دیتا سنتر بر اساس اهمیت مشخص می‌شود و Tier  یک دیتا سنتر نشان دهنده این است که تا چند حد این دیتا سنتر در شرایط  مختلف می‌تواند پایدار باشد در حال حاضر 4 کلاس یا تییر برای دیتا سنتر  تعریف شده و وجه تمایز اصلی آنها افزونگی یا Redundancy  است که هر چه این مورد بیشتر باشد هزینه بالاتری را نیز طلب می‌کند.

 

TIER 1

 


  • Uptime: برابر  %99.749
  • بیکاری مجاز : در استاندارد‌های موجود در این کلاس حداکثر می‌تواند تا 28 ساعت در سال غیرفعال باشد.
  • تهویه : یک سری بدون نیاز به پشتیبان
  • تشخیص و سرکوب آتش : ملزم نیست.
  • :Backbone Pathway پیش بینی نشده.
  • برق اصلی شرکت برق منطقه ای است و برق اصلی پشتیبان دیگری از نیروگاه دیگر در صورت قطعی برق اصلی پیش بینی نشده است. در T1 دیتا سنتر پیش بینی تأمین برق اظطراری و یا سوخت ژنراتور در محل را تا 12 ساعت انجام می‌دهد.
  • برق اظطراری UPS و ژنراتور: در این کلاس هیچگونه افزونگی یا Redundancy پیش بینی نشده است.
  • تنها مزیتی که مجر به انتخاب این کلاس از دیتا سنتر می‌شود هزینه و میزان بازده اقتصادی دیتا سنتر است.

 

TIER 2

  • Uptime: برابر  %99.749
  • مرکز داده ای که 24 ساعت فعال است.
  • بیکاری مجاز: در این کلاس بیکاری مجاز 22 ساعت در سال است.
  • تهویه: یک سری بدون نیاز به پشتیبان.
  • Backbone Pathway: پیش بینی نشده است.
  • تشخیص و سرکوب آتش: ملزم نشده است.
  • برق اصلی شرکت برق محلی است و در صورت قطعی برق اصلی پشتیبان پیش بینی نشده است.
  • برق اضطراری UPS و ژنراتور: افزونگی ژنراتور دوم و UPS دوم.

 

تفاوت T1 و T2 در استفاده از UPS جایگزین و پشتیبان UPS اول و همچنین استفاده از دو ژنراتور یکی اصلی به عنوان پشتیبان برق نیروگاهی و دومی جایگزین مواقع خرابی ژنراتور اول است.

 

TIER 3

  • Uptime: برابر  %99.982
  • بیکاری مجاز: در این مرکز فعالیت 7*24 و 50 هفته در سال  یا بیشتر است و در طول فعالیت امکان ایجاد تغییرات یا تعمیرات وجود ندارد.  در این نوع از مرکز داده حداکثر مجاز بیکاری96 دقیقه در سال است.
  • تجهیزات تهویه: دو سری
  • برق اضطراری: UPS و ژنراتور
  • سیستم تشخیص و سرکوب آتش: ضروری
  • Pathway و خط پر سرعت اینترنت: ضروری
  • برق اصلی: این سطح باید دارای دو منبع برق اصلی باشد و ژنراتورها باید با N متقاضی دریافت برق در مرکز داده بدون محدودیت در مدت برق رسانی فعال باشند. 
  • در این سطح مرکز داده قطع برق منطقه ای نیروگاه محلی یک خرابی محسوب  نمی‌شود و یک وضعیت مورد انتظار در نظر گرفته می‌شود. تجهیزات ژنراتور و  برق محلی باید تستهای "بای پس" و نگهداری همزمان را پاس کنند.
  • افزونگی: برق اصلی دوم از نیروگاه دوم، ژنراتور دوم و UPS دوم در خط برق اصلی در این سطح خط برق دوم دارای ژنراتور و UPS نیست.  

 

TIER 4

 

  • Uptime: برابر %99.995
  • بیکاری مجاز: در این سطح از دیتاسنتر بیکاری مجاز 24 دقیقه در سال پیش بینی شده است. مرکز داده ای که از هر نظر Redundancy  ضروری است و تقریبا اکثر تجهیزات زیربنایی مثل تأمین برق اصلی و اظطراری،  سیستم‌های تهویه و ... از هر کدام دو مورد مجزا مورد استفاده قرار  می‌گیرد.
  • تجهیزات تهویه: 2 سری
  • برق اظطراری: UPS و ژنراتور
  • سیستم تشخیص و سرکوب آتش: ضروری
  • Pathway و خط پر سرعت اینترنت: ضروری
  • برق اصلی: این سطح دیتاسنتر باید دارا دو منبع برق اصلی از دو نیروگاه جداگانه باشد و ژنراتور آن باید به N متقاضی دریافت برق در مرکز داده بدون محدودیت در مدت برق رسانی فعال باشد.  در این سطح مرکز داده قطع برق منطقه ای نیروگاه محلی یک خرابی محسوب  نمی‌شود و یک وضعیت مورد انتظار در نظر گرفته می‌شود. تجهیزات ژنراتور و  برق محلی باید تستهای "بای پس" و نگهداری همزمان را پاس کنند.

 

تفاوت عمده قسمت تأمین برق این سطح با سطح Tire3 در وجود دو عدد ژنراتور پشتیبان در خط دوم می‌باشد که در این خط توزیع UPS2 هم افزوده شده است.

 

دیتاسنتر در ایران

با افزایش تقاضا برای سرویس‌ها و خدمات دیتاسنتر در ایران، نیاز مبرم به  وجود دیتاسنتر اینترنتی در کشور احساس شد. شرکت تیام شبکه به صورت حرفه ای  در زمینه مشاوره، طراحی و پیاده سازی مراکز داده یا دیتاسنتر آماده خدمات  رسانی است.

با توجه به اینکه انتخاب راهکار مناسب برای پیاده‌سازی یک دیتاسنتر،  نیازمند مطالعه و بررسی دقیق نیازهای یک سازمان و کسب و کار می‌باشد.  کارشناسان شرکت تیام شبکه آمادگی کامل دارند تا با ارایه مشاوره حرفه‌ای در  زمینه پیاده‌سازی و اجرای دیتاسنتر، شما را در جهت تامین هر چه بهتر  نیازهای سازمانی خود یاری رسانند. شما هم اکنون می‌توانید از طریق تماس با  شماره تلفن 66942323، درخواست خود را جهت انجام مشاوره پیرامون خدمات دیتاسنتر اعلام کنید.

شرکت‌های ایرانی از روش‌های متفاوتی برای راه‌اندازی سایت‌های خود استفاده می‌کنند. برخی از امکانات ISP های  داخلی استفاده می‌کنند. این روش علیرغم این که امکان پشتیبانی مناسبی را  برای مدیر سایت فراهم می‌کند، اما از سوی دیگر به دلیل پایین بودن پهنای  باندISP های ایرانی و همچنین نامتقارن بودن اتصالات  (پایین‌تر بودن پهنای باند ارسال نسبت به دریافت) و همچنین بالا بودن  ترافیک در برخی ساعات خاص، عملا باعث کندشدن سایت می‌شود.

روش دیگر، استفاده از امکانات شرکت‌های خارجی است که به روش‌های مختلفی  انجام می‌پذیرد، این روش‌ها علاوه بر بالا بردن هزینه‌ها، مشکلات خاصی را  برای سایت‌های ایرانی به وجود آورده است که از مهمترین آنها می توان به  مسائل امنیتی اشاره کرد که برای مدتی بزرگترین دغدغه مدیران سایتهای ایرانی  بود.

همه راه‌حل‌هایی که برای راه‌اندازی سایت‌های ایرانی مورد بررسی قرار  گرفت، دارای مشکلاتی بودند. البته مشکلاتی که در فصل قبل به آنها پرداختم،  تنها مربوط به کاربران ایرانی این سرویس‌ها بود ولی راه‌حل‌های قبلی  هزینه‌هایی را هم به شرکت مخابرات به عنوان بزرگترین ارائه دهنده خدمات  اینترنت در ایران وارد می‌کند که در بخش‌های بعد به آن اشاره می‌شود.

 

مزایای راه‌اندازی دیتا سنتر در ایران

1.پایین آمدن ترافیک GATEWAYهای شرکت مخابرات

تعداد بسیار زیادی سرور در کشورهای غربی (اکثرا کانادا ، امریکا و انگلیس)  در اجاره شرکت‌های ایرانی قرار دارد که باعث می‌شود ترافیک بسیار زیادی به gatewayهای شبکه Data کشور  وارد کنند. با توجه به این ‌که اکثر بازدیدکنندگان این سایت‌ها ایرانی  هستند، در حقیقت کاربر ایرانی، برای بازدید سایت ایرانی، علاوه بر این که  باعث بالا رفتن ترافیک در gatewayهای شرکت مخابرات می‌شود، خود نیز متوسط زمان بیشتری را باید منتظر بماند.

نکته جالب توجه این است که طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، کلیه ISPها باید سرویس خود را از شرکت مخابرات و یا شرکت‌های مورد تایید مخابراتICPها دریافت کنند که این شرکت‌ها نیز اکثرا به نوعی به شبکه دیتا متصلند. در نتیجه عملاً تمامی ISPها به نوعی به شبکه دیتای کشور متصل هستند.

حال اگر مرکز داده‌ در ایران باشد، علاوه بر اینکه عملا هیچ ترافیکی به Gatewayهای دیتا وارد نمی‌شود، متوسط زمان انتظار برای مشاهده صفحات نیز بسیار کمتر خواهد بود.

نکته دیگر این که هنگام به وجود آمدن مشکلات پیش‌بینی نشده در gatewayهای اصلی مخابرات مانند قطع شدن لینک (Flag) حداقل  این امکان برای کاربران ایرانی وجود دارد که سایت‌های فارسی و ایرانی را  به را مشاهده کنند چرا که در این صورت عملاً نیازی به اتصال به شبکه اصلی  اینترنت وجود ندارد!

 

2.استفاده بهینه از امکانات موجود

شرکت مخابرات ایران سرمایه‌گذاری عظیمی در بخش دیتا و اینترنت انجام داده  است. خطوط فیبر نوری که در سراسر تهران و ایران نصب شده است، پهنای باند  بالایی را در اختیار گذاشته است. در تهران، یک حلقه با پهنای باند بیش از  ۶۲۲Mb بین ۸ مرکز اصلی مخابراتی وجود دارد که عملاً  با چنین پهنای باندی می‌توان یک مرکز داده‌ای با استانداردهای جهانی را  پیاده‌سازی کرد. تنها کافی است که دیتا سنتر مورد نظر به یکی از مراکز اصلی  این حلقه متصل شود، که در نتیجه با هزینه پایینی می‌توان از امکانات موجود  استفاده کرد.

 

3.هزینه پایین‌تر

بیش از ۵۰% هزینه یک سرور اجاره‌ای در مرکز داده‌ای در خارج از کشور،  مربوط به هزینه پرسنل آن مرکز و همچنین اجاره نرم‌افزارهای نصب شده بر روی  سرور می‌شود. با توجه به پایین بودن دستمزد متخصصان ایرانی نسبت به همتاهای  غربی، طبیعتاً هزینه&