در بخش قبلی این مقاله، ملاحظات كلی طراحی یك مركزداده مورد بحث و بررسی قرار گرفت. طراحی و ساخت یك مركز داده برای شركتتان بهصرفه است یا لازم است با استفاده از فناوریهای مجازیسازی و كلاود، اطلاعات را روی سرویسهای مراكزداده بیرون از شركت مدیریت كنید؟ چقدر میخواهید هزینه كنید؟ استراتژی رشد مركزداده و آیندهنگری شما چگونه است و آیا مدیران شركت انتظارات معقولی دارند؟
در بخش دوم، میخواهیم کمی درباره سایت مركزداده صحبت كنیم، مكانی كه باید مركزداده در آن طراحی و ساخته شود.
ایده ساخت یك مركزداده اختصاصی برای كسبوكارتان عالی است و میتواند كاملاً منطبق با امكانات و نیازهای شما باشد. اما انتخاب مكان مركزداده یك تصمیمگیری بسیار مهم در فرآیند طراحی و ساخت مركزداده است.
انتخاب یك سایت ضعیف میتواند ارزش شركت را به شدت كاهش دهد و حتی یك عقبگرد محسوب شود. در عوض انتخاب مناسب یك سایت میتواند موجب بالا رفتن سهام و كاهش سربار عملیاتی شركتتان شود و سرمایهای بیشتر از هزینه ساخت مركزداده را به شما بازگرداند.
بنابراین قبل از شروع ساخت و ساز مركزداده، در فاز پیریزیهای ذهنی و طراحیهای اولیه، به دنبال یك مكان و سایت مناسب باشید. معیارهای زیر كمكتان میكنند تا بهترین محل را انتخاب كنید. این معیارها كلی و عمومی هستند و پر واضح است برای صنایع خاص این معیارها باید تخصصیتر و فنیتر بیان شوند. كم و بیش برای انتخاب سایت یك مركزداده باید این ملاحظات را در نظر بگیرید.
معیارهای انتخاب سایت
در ارزیابی یك مكان قابل استفاده برای پیریزی مركزداده باید پارامترهایی مانند هزینه، آپتایم و كاركرد در نظر گرفته شود. مكانی كه هزینههای زیادی را روی دست سازنده بگذارد، از نظر قابلیت دسترسی خطرات زیادی را به همراه داشته باشد و از نظر كاركرد و كارایی محدود باشد، بلافاصله ردصلاحیت میشود.
به این ترتیب، دامنه انتخابهای شما محدود میشود و كار سخت جستوجوی یك مكان مناسب آغاز خواهد شد و شاید هم هیچوقت یك سایت كامل را پیدا نكنید؛ مگر اینكه خوششانس باشید.
نزدیكی به مجموعه دفاتر شركت
اولین چیزی كه به ذهن میرسد، فاصله مركزداده از محل استقرار یا پایگاههای اصلی شركت است. در برخی موارد، محوطه و فضای بیرونی شركت بهترین مكان برای دایر كردن مركزداده است.
مثلاً برخی از شركتها زمینهایی متصل به شركت دارند كه در مالكیتشان است، یا فضایی بدون استفاده در میان ساختمانهای شركت دارند. ممكن است این زمینها بهترین جا برای كار شما باشند. در این شرایط مشكل تاخیر شبكه نیز حل خواهد شد چون مركزداده هیچ فاصلهای با شركت ندارد. به ندرت شاهد تاخیر شبكه در چنین مراكزدادهای هستیم.
اما اگر شركت شما زمین یا ساختمان داخلی ندارد باید به راهكارهای راه دور فكر كنید و به دنبالش راهحلی برای تاخیر بالا و ناخوشایند شبکه بیابید. عیب دیگر مركزداده راه دور، دو گروهی شدن كارمندان است كه بخشی در دفاتر اصلی و بخشی در مركزداده مشغول هستند.
نزدیكی به مشتریان
بسته به اینكه در چه حوزه و صنعتی فعالیت میكنید و چه سرویسها و درخواستهای خاص دارید، باید تصمیم بگیرید مركزداده به كاركنان یا مشتریان شركت نزدیك باشد؟ برای مثال، موسسات مالی و اعتباری تمایل دارند به مراكز اصلی بازار و مكانهای تجاری نزدیك باشند.
بنابراین، در این مثال مركزداده به مشتری نزدیكتر است. به این ترتیب، تاخیر ارتباطی میان بازار و مركزداده به حداقل میرسد و معاملات سریعتر رخ میدهند و نیتجه آن سود بیشتر است. در مثال بعدی ممكن است بازار هدف شركت، در كشور دیگری باشد؛ پس نیاز به ساخت یك مركزداده در كشور ثالت دارد تا بهترین خدمات را به مشتریان بدهد.
نزدیكی به استعدادها
اتوماسیون اداری، مراكزداده را خودكار كرده است؛ اما هنوز به نیروی انسانی وابسته هستند و در برخی کارها، تعامل با انسان نیاز است. بنابراین نیاز به استخدام نیروی انسانی و پیمانكار حرفهای و دارای صلاحیت، برای كارهایی است كه مركزداده به طور خودكار نمیتواند به سرانجام برساند.
نتیجه میگیریم در انتخاب یك سایت مركزداده، نزدیك بودن به چندین نیروی انسانی مستعد و در دسترس اهمیت دارد و عامل موفقیت یك پروژه مهم محسوب میشود. بهعلاوه، شما چندین نیروی انسانی مستقر در ساختمان مركزداده خواهید داشت؛ بنابراین شرایط جغرافیایی زندگی نیز دخیل میشود.
در قطب شمال یا مناطق سردسیر با گرفتگی عضلانی روبرو میشوید و هر فردی حاضر نیست اینجا برود. همچنین هر فردی حاضر نیست در شهرستانهای دورافتاده زندگی كند. یكی از معیارهای مهم انتخاب مكان احداث مركزداده در نظر گرفتن این محدودیتها است و اینكه قرار است چه افرادی سرویسدهنده و پشتیبان مركزداده باشند.
خطرات فیزیكی
كسب وكار شما ایجاب میكند در یك منطقه زلزلهخیز به سر ببرید؛ چه میكنید؟ مجبور خواهید بود از شركتهای دارای تخصص مرتبط، تقاضای كمك كنید! برعكس ممكن است كسبوكار شما در یك منطقه امن باشد ولی مركزداده در منطقه زلزلهخیز باشد.
زلزله میتواند آسیبهای ساختاری به مركزداده وارد كند. مثلاً ركها و قفسههای سرور سرنگون شوند و زیرساخت نابود شود. خطوط برق فشار قوی را نیز در ذهنتان تجسم كنید. ساخت یك مركزداده خوب در مناطقی كه با خطرات فیزیكی یا سوانح طبیعی روبرو هستند، مستلزم رعایت كردن یك سری استاندارد و اصول محافظتی مقابلهگرانه است.
البته اینها همه با افزایش هزینه همراه است. احتمال وقوع سیل، طوفان، گردباد، آتشسوزی، آتشفشان، رانش زمین و رویدادهای دیگر را در هنگام انتخاب سایت مركزداده برآورد کرده و تخمین بزنید و براساس آن قابلیت دسترسی مركزداده را افزایش دهید.
آبوهوا
سرمایش خنكسازی مركزداده یكی از چالشهای اصلی پیشروی شما و یكی از عوامل ایجاد هزینه سرسامآور است. در صورت امكان، بهتر است از آبوهوای محلی و طبیعی برای سرمایش ساختمان و هوای در جریان و گردش مركزداده استفاده شود.
چون هم فرآیند سرمایشی رایگان خواهد بود و هم بهرهوری بیشتری حاصل میشود. حتی در شرایط آبوهوایی مناسب میتوان از سیستمهای سرمایشی مكانیكی بهره گرفت.
تهدیدات بشری
برخی عوامل دستساخته انسان و مصنوعی نیز میتوانند برای مركزداده تهدید محسوب شوند. ارتعاشات قطار و فرودگاهها روی تجهیزات مركزداده اثر میگذارد.
آنتنها و سایر منابع منتشركننده امواج الكترومغناطیسی نیز تاثیرات نامناسبی روی كارایی دستگاهها دارند. فراتر از اینها، بیثباتی سیاسی یا وقوع جرم و جنایت در منطقه میتوانند در شرایط خاصی تهدید شمرده شوند.
زیرساخت
مركزداده به آب، برق و پشتیبانیهای شبكه نیاز دارد. یك مركزداده اگر آب کافی برای تامین سرمایش و پهنایباند شبكه كافی برای ارائه سرویسهای مطلوب شركتهای مشتری داشته باشد، خوب تلقی شده و ارائهدهنده خدمات مورد انتظار است.
در دسترس بودن این منابع هم اهمیت دارد چون بهطور مستقیم روی هزینههای شما تاثیرگذار است. همیشه در مناطق دور از شهرها این منابع وجود ندارد اگرچه اغلب روستاها مكانهای مناسبی برای میزبانی مراكزداده هستند.
املاك و مستغلات
هزینههای زمین و ساختمان مركزداده یك موضوع ساده است اما میتواند در محاسبههای شما عاملی تعیینكننده باشد.
قوانین محلی
كدهای ساختمانی و مقررات مناطق با یكدیگر متفاوت است. در هنگام بررسی نامزدهای سایت مركزداده، تحقیقاتی درباره قوانین محلی ساختمانی باید صورت گیرد. شاید بتوانید یك ساختمان را از مالیات یا عوارض شهرداری معاف كنید و كاربری آن را تغییر دهید تا هزینهها كاهش یابد ولی این كارها زمانبر و فرسایشی است. مطمئن شوید كه زمین و ساختمان مشكل قانونی ندارند و مقامات محلی در جریان كار شما هستند.
مشوقها/ بازدارندههای مالی
در برخی محلها برای توسعه كسبوكار، یا درآمدهای مالیاتی بیشتر تشویقهایی در نظر گرفته میشود. ممكن است برای سایت یك مركزداده، شركتهای مشوق مالی وجود داشته باشد. برعكس هم صادق است، گاهی انتخاب یك محل، با مالیات بیشتر و مالكیتهای هزینهبر همراه است.
ملاحظات سازههای موجود
برخی اوقات میتوان یك ساختمان موجود را به عنوان مركزداده انتخاب كرد. این ایده، خوب و هوشمندانه است ولی در دل خود چالشهای منحصربهفردی دارد. مثلاً قدرت تحمل ساختمان یا نسبت وزن ساختمان به چوب و مصالح دیگر؛ قدرت و زیرساخت ساختمان باید جوابگوی نیازهای یك مركزداده باشد. همچنین امكان توسعه و آیندهنگری وجود داشته باشد.
مثلا، ساختمانی كه برای طرح مركزداده امسال مناسب است، شاید پس از چند سال به ناچار تخلیه شود. آسانسور، راههای حمل و نقل افراد و تجهیزات، سقف بلند و موارد دیگر را نیز باید بازبینی و ارزیابی كنید.
ایجاد تعادل صحیح
كلید اصلی موفقیت در یافتن یك سایت مركزداده، ایجاد تعادل و توازن، میان معیارهایی است كه در بالا اشاره شد. شاید احداث مركزداده در خود شركت یا نزدیكی آن بتواند آن را از حوادث و بلایای طبیعی دور نگه داشته و مالیات و عوارض كمتری نیز به همراه داشته باشد. شاید هم هزینههای ساخت مركزداده در زمینهای اطراف شركت بالاتر باشد.
باید تمامی معیارها، ارزیابی و نقطه تعادل آنها انتخاب شود. معیارهای دیگری مانند ظرفیت رشد مكان و گزینههای بازیابی بحرانی و دسترسپذیری در شرایط غیرطبیعی نیز میتوانند در تصمیمگیری، وزن سنگینی داشته باشند.
متاسفانه هیچ فرمولی در حساب دیفرانسل و انتگرال برای تعیین بهترین سایت مركزداده وجود ندارد. برخی اوقات یك سایت همان اندازه كه كاندید بهترین موقعیت است، جو منفی سنگینی در اطرافش هست كه نمیگذارد با قاطعیت، تصمیمگیری و جمعبندی شود و در نهایت میتوان گفت، هیچ سایتی بهترین نیست.
دیدگاه خود را بنویسید