در این مطلب، نگاهی به مهم‌ترین رویکردها و تازه‌های صنعت مراکز داده در سال‌های اخیر خواهیم انداخت؛ البته تازه‌هایی که بیشتر زیرساخت‌ها و عملیات مراکزداده را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مراکز داده امروزی شباهت چندانی با مین‌فریم‌های نسل‌های پیشین ندارند و از تجهیزات و امکانات پیشرفته محاسباتی، سرمایشی، و سرویس‌دهنده‌های با چگالی بالا ساخته می‌شوند.
افزون بر این، مراکزداده مدرن امروزی طیف وسیعی از خدمات را در حوزه‌های مختلفی ارایه می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که برخی اوقات کوچک‌ترین کسب‌وکارها یا استارتاپ‌ها هم می‌توانند یک مشتری این مرکزداده باشند.
این مراکز داده سرویس‌هایی عرضه می‌کنند که در دهه‌های گذشته غیرقابل تصور بود و مبتنی بر فناوری‌ها و نوآوری‌هایی برای ارائه راه‌حل‌های بهتر و غالبا سفارشی‌شده شبکه‌ای و محاسباتی هستند.
در نتیجه، مراکزداده امروزی همیشه در کنار کسب‌وکارها هستند تا خدمات مناسب و مورد نیازشان را دریافت کرده و رو به جلو حرکت کنند.
در این فضا، همگام‌سازی و سازگاری مراکزداده با جدیدترین فناوری‌های این صنعت ضروری است. چون فقط یک مرکزداده مدرن و به‌روز می‌تواند کسب‌وکارها و سازمان‌ها را به سوی خود جلب کند.
در این مطلب، نگاهی به مهم‌ترین رویکردها و تازه‌های صنعت مراکز داده در سال‌های اخیر خواهیم انداخت؛ البته تازه‌هایی که بیشتر زیرساخت‌ها و عملیات مراکزداده را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
زیرساخت‌های نرم‌افزارمحور
شاید هیجان‌انگیزترین تغییر و رویکرد جدید در یک دهه اخیر مراکز داده، حرکت به سوی زیرساخت‌های نرم‌افزارمحور (software-defined infrastructures) باشد.
یک زیرساخت مرکز داده به جای اینکه در نگاه سنتی فقط یک مخزن برای نگهداری اطلاعات باشد؛ یک محیط مجازی متشکل از محاسبات و ذخیره‌سازی برای ارائه سرویس‌های مختلف به شکل نرم‌افزار خواهد بود.
این رویکرد به کاربران اجازه می‌دهد اطلاعات و سرویس‌های خود را روی یک سرور فیزیکی نصب و مدیریت کنند بدون اینکه تداخلی احساس کنند چون هریک دارای یک سرور کامل مجازی‌سازی‌شده است.
این سرورهای مجازی‌سازی‌شده از دیگر سرورها مجزا بوده و در امنیت، ساختار و نرم‌افزار بسیار منعطف هستند. هر مشتری می‌تواند یک SDI اختصاصی خریداری و براساس نیاز خود مقیاس‌بندی، پیکربندی و مورد استفاده قرار دهد.
مجازی‌سازی سرورها تاثیر شگفت‌انگیزی روی بهره‌وری مراکزداده داشته است. زیرساخت‌های نرم‌افزارمحور اجازه می‌دهند امکاناتی برای ارائه سرویس‌هایی ارزان قیمت به همراه سیستم سرمایشی و تامین انرژی به مشتری عرضه شود.
هنگامی که چندین مشتری از یک سرور فیزیکی استفاده می‌کند؛ هزینه‌های عملیاتی سرمایشی، تامین انرژی و نگهداری آن سرشکن شده و برای هر یک از مشتریان قابل درک و ارزش‌آفرین است.
کولوکیشن
از آن‌جایی که هزینه‌های ساخت مراکزداده شخصی بسیار زیاد بوده و هر ساله هم افزایش پیدا می‌کند و از طرفی مراکز داده شخص ثالث باید همه‌کاره هم باشند؛ شرکت‌های بیشتری راهکارهای کولوکیشن (Colocation) را ایده‌ای برای زیرساخت آی‌تی خودشان در نظر می‌گیرند.
شاید به نظر برسد اجاره فضا در یک مرکزداده بتواند مشکلات را حل کند ولی نیازهای امروزی کسب‌وکارها فراتر از ذخیره‌سازی ساده اطلاعات همانند دهه‌های گذشته است و مراکز داده مدرن امروزی خدمات متفاوتی ارائه می‌کنند که اتفاقا برای کسب‌وکارها سودمند و ضروری هستند.
کولوکیشن فقط اجاره فضا در زیرساخت یک مرکزداده نیست؛ بلکه استفاده از قدرت محاسباتی، سرمایش و انرژی در مراکزداده برای کاهش هزینه‌های زیرساخت جاری است.
کولوکیشن انواع خدمات و اتصال‌های مورد نیاز سازمان‌ها را به طور انعطاف‌پذیری فراهم می‌کند تا تقریبا بتوانند هر سرویس دیجیتالی را به مشتریان عرضه کنند. در بیشتر موارد، مراکز داده کولوکیشن ابزارهایی برای مدیریت و نظارت بر زیرساخت‌های خود به مشتریان می‌دهند.
این ابزارها بسیار فراتر از چیزی هستند که خود مشتریان می‌توانند در مراکز داده اختصاصی خود داشته باشند. خدمات پشتیبانی ۷ در ۲۴، مدیریت منابع از راه دور و انواع نرم‌افزارهای رهگیری و گزارش‌گیری در کولوکیشن به کمک کسب‌وکارهای کوچک می‌آید تا رشد کرده و قدرتمندتر ظاهر شوند.
ابر ترکیبی و معماری چند ابری
محاسبات ابری یکی از مهم‌ترین رویکردهای جدید مراکز داده مدرن بوده که روی مشاغل تاثیری عمیق داشته است.
هنگامی که برای اولین بار سرویس‌های محاسبات ابری در مراکزداده عرضه شدند؛ بسیاری از کسب‌وکارها تمام زیرساخت آی‌تی خود را دگرگون کرده و به بازطراحی و بازمعماری مشغول شدند تا کل شبکه خود را روی سرویس‌های ابری بنا کنند.
مراکزداده ابری توانستند نگرانی‌های امنیتی شرکت‌های تجاری را رفع کنند؛ هزینه‌های سربار و عملیاتی آن‌ها را کاهش دهند تا فقط روی خدمات و محصولات خود متمرکز باشند. اما برخی از شرکت‌ها از فضاهای ابری عمومی راضی نبودند و حتی این محیط‌ها را ترک کردند و سراغ کولوکیشن یا ابر خصوصی رفتند.
بنابراین، مراکزداده راهکارهای ابر ترکیبی (Hybrid Cloud) و معماری چند ابری (Multi-Cloud) را توسعه دادند تا شرکت‌ها هنوز مزایای امنیت و کنترل یک شبکه خصوصی را داشته باشند ولی از قدرت سرویس‌های ابری عمومی نیز برخوردار باشند.
معماری ابر ترکیبی، اطلاعات حساس و با ارزش را در یک شبکه خصوصی ذخیره می‌کند ولی در عین حال اتصال به یک سرویس ابری عمومی برقرار است.
این راهکار بهترین وضعیت برای شرکت‌ها است تا دوباره با اطمینان خاطر سراغ سرویس‌های ابری بیایند و راهکارهای مختلفی برای دسترسی به خدمات مبتنی بر اطلاعات خصوصی کاربران داشته باشند.
محاسبات در لبه
اگر محاسبات ابری دهه گذشته، صنعت مراکزداده را دستخوش تحول کرده است؛ محاسبات در لبه (Edge Computing) دهه آینده را دگرگون می‌کند.
معماری محاسبات در لبه سعی می‌کند شبکه‌های ابری مبتنی بر محاسبات را در لبه شبکه توسعه دهد؛ همان‌جایی که اطلاعات جمع‌آوری می‌شوند.
در محاسبات ابری سنتی، اطلاعات پس از جمع‌آوری باید به مرکز داده اصلی منتقل شوند تا ذخیره‌سازی و پردازش گردند. این رویکرد باعث افزایش تاخیر، کاهش سرعت سرویس‌های مبتنی بر محتوای بی‌درنگ، دستگاه‌های پزشکی، اسکنرهای صنعتی و سایر دستگاه‌های نیازمند پردازش آنی می‌شود.
محاسبات در لبه می‌تواند ذخیره‌سازی محلی و پردازش اطلاعات را در همان محل جمع‌آوری اطلاعات انجام دهد تا سرعت پاسخ‌گویی تا حدود زیادی افزایش پیدا کند.
هرچه دستگاه‌های اینترنت اشیا بیشتر شوند؛ اطلاعات بیشتری جمع‌آوری شده و نیاز به پردازش این اطلاعات در محل و لبه شبکه افزایش می‌یابد.
در معماری محاسبات در لبه، پردازش‌های محلی در همان مکان انجام می‌شود ولی اطلاعات برای نگهداری طولانی‌مدت به سرور و مرکزداده اصلی راه دور منتقل می‌شوند.
در سال‌های اخیر، توجه زیادی به تجهیزات و زیرساخت‌های محاسبات در لبه شده و کسب‌وکارها بسیار مشتاق به توسعه چنین فناوری‌هایی در محل استقرارشان هستند.
مراکز داده در مقیاس بزرگ
هرچه سازمان‌های بیشتری به سوی محاسبات ابری مهاجرت می‌کنند؛ درخواست برای توسعه زیرساخت‌های مراکز داده بیشتر شده و بحث مراکز داده در مقیاس بزرگ (Hyperscale Data Centers) مطرح می‌شود.
در واقع، بسیاری از مراکز داده سنتی و استاندارد کنونی باید به مراکز داده در مقیاس بزرگ تبدیل شوند. این مراکز داده شامل هزاران سرور هستند و توسط بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری در دنیا مانند گوگل، مایکروسافت، اپل، فیسبوک و آمازون تاسیس و اداره می‌شوند.
چون این مراکزداده نوعی از محاسبات ابری را ارائه می‌دهند که به چنین زیرساختی نیاز دارد. در یک مثال، مرکز داده Quincy مایکروسافت بیش از ۲۴ هزار مایل کابل شبکه استفاده شده است که معادل شش رودخانه آمازون است.
با توجه به افزایش حجم اطلاعات کاربران اینترنت در سال‌های اخیر و توسعه شبکه‌های اجتماعی با چند صد میلیون کاربر، نیاز به مراکز داده در مقیاس بزرگ بیشتر شده و باید سرمایه‌گذاری عظیمی در این زمینه صورت گیرد.
در سال ۲۰۱۸، بیش از ۴۳۰ مرکز داده در مقیاس بزرگ شناسایی شده یا در حال تکمیل بودند ولی در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۱۳۲ مرکز داده دیگر اضافه خواهد شد.
زیرساخت‌های سرمایشی خلاقانه
سال‌ها است که مراکز داده متکی به سیستمهای سرمایشی تهویه مطبوع هستند.
سیستم سرمایشی مصرف‌کننده‌ی عمده انرژی در مراکزداده است (تا ۴۰ درصد) و جای تعجب نیست که در سال‌های اخیر، انواع تلاش‌ها برای یافتن روش‌هایی کارآمدتر در سرمایش مراکزداده صورت گرفته است.
مراکز داده امروزی نیاز به سرورها و پردازنده‌های قدرتمندتر دارند که گرمای بیشتری هم تولید می‌کنند ولی از سوی دیگر امکان افزایش سیستم سرمایشی نیست.
هزینه‌های مصرف انرژی هم اجازه نمی‌دهد سیستمهای سرمایشی قوی‌تری استفاده شود. خوش‌بختانه، شرکت‌های بزرگ فناوری به روش‌های تازه‌ای دست پیدا کردند تا سیستمهای سرمایشی هوشمندتری بسازند.
آن‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای هوش مصنوعی سعی می‌کنند وضعیت هوای درون کابین‌ها و راهروهای مرکزداده را به طور دایمی و لحظه‌ای رصد، نظارت و پایش کنند تا همیشه راه‌حل‌های ایده‌آلی ارائه دهند.
اخیرا گوگل پس از چندین سال آزمایش‌های موفقیت‌آمیز، سیستم کنترل هوای محیط درون مراکز داده را به برنامه DeepMind AI سپرده است.
به کمک این برنامه، فقط در چند ماه نخست، مصرف انرژی به طرز بسیار باورنکردنی کاهش پیدا کرده است. سیستمهای سرمایشی مایع نیز کم‌کم راهی به مراکز داده بزرگ پیدا می‌کنند چون نسبت به سیستمهای سرمایشی هوا مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند.
استعدادهای جوان
صنعت مرکزداده با یک بحران بزرگ استعداد و خلاقیت روبرو است. به گفته مدیران مراکزداده گوگل، نیروی کار این صنعت عمدتا پیر و از کار افتاده هستند.
مطابق یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۸، ۵۶ درصد کارمندان مراکزداده بیش از ۲۰ سال تجربه دارند و تنها ۵ درصد از آن‌ها کمتر از ۵ سال تجربه‌اندوزی کردند. زنان کمتر از ۶ درصد نیروی کار مراکزداده را تشکیل می‌دهند.
از همین رو، مدیران مراکز داده استخدام نیروهای جوان و با استعداد را در دستور کار خود قرار دادند. مراکزداده مدرن و جدید امروزی نیاز به مهارت‌هایی دارند که دیگر در کارمندان قدیمی یافت نمی‌شود.
خدمات رسانی به سازمان‌های بزرگ و کسب‌وکارهای کوچک به صورت توام با نیروی کار قدیمی و ارتقانیافته میسر نیست.
یکی از تغییرات بزرگی که در آستانه آن هستیم؛ ورود خیل عظیمی از نیروهای کار جوان، با استعداد و خلاق در مراکزداده است که احتمالا بتوانند سطح نوآوری را افزایش دهند و پیشرفت‌های چشم‌گیری رقم بخورد.
دیدگاه خود را بنویسید