حتما شما هم با ما هم‌عقیده هستید که تا همین چند سال پیش واژه «میکرو دیتاسنتر» به گوش کسی نخورده بود اما امروزه یکی از داغ‌ترین بازارهای صنعت شبکه است که ارزش چند صد میلیارد دلاری دارد و تمام شرکت‌های سازنده تجهیزات شبکه و مرکز داده می‌خواهند سهم بیشتری از این بازار تصاحب کنند. در این فضا، شاهدیم که یک رقابت سخت و جدی میان سازندگان مراکزداده رخ داده است و همه توجه‌ها به سوی ساخت میکرو ديتاسنترهاي کارآمدتر و انعطاف‌پذیرتر است. چرا میکرو ديتاسنترها به یک‌باره متقاضی و مشتری زیادی پیدا کردند و به شرکت‌های بزرگ و کوچک این پیام را مخابره کردند که بازار آیندة مرکز داده در میکرو ديتاسنتر است.
پیش‌زمینه
مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ در نظر داشت طرح «سرشماری عمومی نفوس و مسکن» را برای اولین بار به صورت الکترونیکی و آنلاین نیز اجرا کند.
مقدمات کار فراهم شد و از طریق رسانه‌ها و صدا و سیما مردم به ثبت‌نام و گزارش اطلاعات جمعیتی خود در یک سایت دعوت شدند. اما فقط به فاصله چند ساعت از شروع طرح سرشماری عمومی نفوس و مسکن؛ شاهد بودیم که سرورهای این سایت متوقف (دان) شدند و سایت عملا از کار افتاد. استقبال مردم از ثبت‌نام آنلاین بسیار بیشتر از انتظار بود.
این اتفاق چندین بار دیگر در بخش‌های دیگر مانند ثبت‌نام برای جشنواره فیلم فجر، ثبت‌نام یارانه‌ها، کنسرت‌های موسیقی خوانندگان معروف و غیره رخ داده است.
حتا شاهدیم که سایت‌های فروش بلیط قطار و هواپیماها در ایام منتهی به نوروز یا تابستان با ترافیک غیرمنتظره روبرو شده و کند می‌شوند یا برای چند ساعت از کار می‌افتند. این مشکل تنها برای سایت‌ها و سرورهای ایران نیست و سایت‌های مستقر در اروپا و امریکا نیز با این چالش افزایش ناگهانی ترافیک اینترنت و سرویس‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند.
امروزه، بسیاری از کسب‌وکارها به‌خصوص کسب‌وکارهای اینترنتی و آنلاین ممکن است با افزایش ناگهانی مشتری و متقاضی روبرو شوند در حالی که سرورها و تجهیزات ذخیره‌سازی، از پیش آمادگي برای افزایش ظرفیت زیرساخت ندارند یا برایشان به‌صرفه نیست که مراکزداده خود را توسعه دهند.
هیچ‌کسی دقیقا نمی‌داند در یک ثانیه چند دستگاه تلفن همراه فعال در جهان وجود دارد و چند درصد آن‌ها به اینترنت متصل هستند. به علاوه، امروزه انواع گجت‌ها و دستگاه‌های هوشمند اینترنت اشیا به اینترنت متصل می‌شوند. خودروها و تجهیزات ارتباطی هم هستند که باید به اینترنت متصل باشند.
ساعت‌هاي هوشمند و سیستم‌های ویدیویی را هم حساب کنید. موسسه تحقیقاتی گارتنر پیش‌بینی مي‌کند هر سال ۲۳ درصد ترافیک اینترنت یعنی در حدود ۸.۶ زتابایت ترافیک مبتنی بر IP تا سال ۲۰۱۸ افزایش یابد. پس، اوضاع هر سال بدتر خواهد شد و کسب‌وکارها، سازمان‌های بزرگ و شرکت‌های کوچک باید تمهیداتی برای ترافیک‌های ناگهانی و غیرقابل‌پیش‌بینی اندیشیده باشند.
راه‌کار
تا اینجا پذیرفتیم که مدل ترافیک اینترنت تغییر کرده است و به تبع آن مدل زیرساخت کسب‌وکارهای آنلاین یا ارایه‌دهند‌گان سرویس‌های خدماتی نیز باید تغییر کند. اما راه‌کار چیست؟
نصب سوییچ‌ها و سرورهای بزرگ و قدرتمند برای افزایش پهنای‌باند در مراکزداده تنها تاخیر و افزایش هزینه‌ها را به دنبال دارد. به علاوه، ممکن است در چند ماه بعد پهنای‌باند جدید باز هم جوابگو نباشد و نیاز به نصب سوییچ‌ها و سرورهای جدید داشته باشیم.
بنابراین، کسب‌وکارها نیاز به سیستم‌های پردازشی با قابلیت نصب و اجرای سریع دارند که از انعطاف‌پذیری لازم هم برخوردار باشند. باید این سیستم‌ها در لبه کسب‌وکارها نصب شوند تا در کمترین زمان بتوان داده‌ها و ترافیک جدید را کنترل و مدیریت کرد و سرویس‌ها را دوباره به وضعیت عادی برگرداند.
اینجا است که نیاز به مراکزدادة ماژولار یا سیار و همین‌طور میکرو ديتاسنترها به وجود می‌آید.
شرکت اشنایدر در تعریف میکرو ديتاسنترها می‌گوید: «محیط‌های محاسباتی امن و خودکاری که شامل تمام تجهیزات ذخیره‌سازی، پرازش و شبکه مورد نیاز برای اجرای برنامه‌های کاربردی و سرویس‌های مشتریان هستند.»
میکرو ديتاسنترها در محیط‌های کارخانه‌ای ساخته شده، مونتاژ و تست شده و به سرعت در محل کسب‌وکار مشتری نصب می‌شوند. کانتینرهای میکرو ديتاسنترها شامل تجهیزات منبع تغذیه، سیستم‌های سرمایشی و خنک‌سازی، ابزارهای امنیتی و ابزارهای مورد نیاز برای کنترل و مدیریت سیستم (مانند نرم‌افزارهای DCIM) نیز هستند.
میکرو ديتاسنترها برای به حداقل رساندن هزینه‌های سرمایه‌ای و عملیاتی، کاهش تاخیر و افزایش سرعت، کاهش تاثیرات محیطی و کاهش مصرف انرژی طراحی شده‌اند. چندین نوع میکرو ديتاسنتر از برندها و با فناوری و معماری‌های مختلف در بازار وجود دارد اما همگی در یک هدف مشترک هستند: «نصب سریع در مواقع اضطراری».
امروزه بسیاری از سازمان‌ها و کسب‌وکارها نیاز به گسترش زیرساخت‌های محاسباتی خود برای ذخیره و پردازش حجم بیشتری از اطلاعات دارند.
بسیاری از فروشگاه‌ها و مراکز خرده‌فروشی، سازمان‌های مخابراتی و ارایه‌دهندة سرویس‌های اینترنت، کارخانه‌ها، بانک‌ها و مراکز خدماتی مالی و اعتباری، بیمه‌ها و غیره مشتری میکرو ديتاسنترها هستند و می‌خواهند این نوع مراکز داده را در دفتر مرکزی خود مستقر کنند؛ بدون اینکه درگیر چالش‌ها و فرآیند ساخت یک مرکز دادة جدید شوند.
برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌خواهند در هر شعبه خود یک میکرو ديتاسنتر نصب کنند تا به سرعت بتوانند پهنای‌باند را افزایش داده و از تاخیر بکاهند و سرویس‌های جدید به مشتریان عرضه کنند.
محاسبات در لبه
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند دوران محاسبات ابری و کلاود به سر آمده و دنیای فناوری با مفهوم و فناوری جدیدی به نام «محاسبات در لبه» یا Edge Computing روبرو است.
در تعریف اج کامپیوتینگ می‌گویند: «یک معماری توزیع شده در فناوری اطلاعات است که در آن داده‌های کلاینت در پیرامون شبکه و تا جایی‌که ممکن است نزدیک به منبع اصلی پردازش می‌شود.
علت حرکت به‌سوی این نوع محاسبه به محاسبات موبایلی، کاهش هزینه‌های اجزای مختلف یک کامپیوتر و تعداد زیاد دستگاه‌های متصل به‌هم در اینترنت اشیا مربوط می‌شود.
داده‌هایی که از نظر زمانی حساسیت بسیار بالایی دارند، در این معماری جدید بر حسب نوع استفاده می‌توانند در همان مبدا شکل‌گیری توسط دستگاه هوشمند پردازش شوند یا اینکه به یک سرور واسط که از نظر جغرافیایی فاصله کمی با کلاینت دارد، ارسال شوند.
اما داده‌ای که از نظر زمانی حساسیت زیادی ندارد مانند تجزیه و تحلیل‌های مربوط به گذشته، آنالیز بیگ دیتا و ذخیره‌سازی بلند مدت، به‌سمت کلاود فرستاده می‌شود.»
بنابراین، کارکرد دیگر میکرو ديتاسنترها در پیاده‌سازی فناوری‌های جدیدی مانند اج کامپیوتینگ است. میکرو ديتاسنتر امکان ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات حساس و فوری را در همان مکان کلاینت‌ها یا در نزدیکی آن‌ها فراهم می‌کند و دیگر نیازی به ارسال اطلاعات به سوی زیرساخت‌های کلاود یا مراکز دادة عظیم و ثابت نیست. در پایان روز، می‌توان یک کپی از اطلاعات را روی مرکز دادة اصلی یا کلاود ذخیره‌سازی کرد.
در حال حاضر، بسیاری از مراکز حساس خدمات‌دهی شهری کشورهای پیشرفته از معماری اج کامپیوتینگ استفاده می‌کنند. مثلا باید ترافیک خیابان‌های شهر را به صورت آنی تجزیه و تحلیل و یک مدل ترافیکی عرضه کنند یا دوربین‌های نظارتی باید در کمترین زمان ورود و خروج خودروها به منطقه ممنوع و طرح ترافیک را بررسی و تصمیم‌گیری کنند.
البته، هدف اصلی اج کامپیوتیگ فراتر از میکرو ديتاسنترها است و به دنبال این است که هر شی بتواند تا حدودی فرآیند پردازش اطلاعات را خودش انجام دهد. در یک خودروی خودران نزدیک به ۲۰۰ سنسور و پردازنده کار شده است؛ یعنی یک مرکز دادة سیار. اج کامپیوتینگ به دنبال این است که خودران بتواند پردازش‌های لازم را روی داده‌های ورودی اعمال کند و کلاود در پس‌زمینه به کار خود مشغول باشد.
بازار
گزارش‌هایی که درباره بازار میکرو ديتاسنترها از سوی موسسه‌های تحقیقاتی مانند گارنتر و IDC منتشر شده است، نشان می‌دهد این بازار در طی سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ هر ساله رشدی حدود ۳۰ درصدی (به‌طور دقیق ۲۹.۸ درصد) را تجربه خواهد کرد که یک رشد بسیار بالا است و نشان می‌دهد صنعت مراکزداده به کدام سو کشیده خواهد شد.
ارزش این بازار نیز در سال ۲۰۱۵ حدود ۱.۷ میلیارد دلار بوده که پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۰ به ارزش مالی ۶.۳ میلیارد دلار برسد. گزارش معتبر دیگری با بررسی انواع میکرو ديتاسنترها در رک‌های با اندازه‌های مختلف (تک رک تا ۴۰ رک) و مشخصات متفاوت، جمع‌بندی می‌کند که این بازار در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ به‌طور میانگین ۱۷.۱۷ درصد رشد را تجربه خواهد کرد.
در تمام این گزارش‌ها تاکید شده است بازار میکرو ديتاسنترها یک بازار تازه و بکر رو به رشد است. کسب‌وکارها از مراکز داده متمرکز به سوی مراکزدادة سیار و میکرو حرکت می‌کنند و دوست دارند به جای استفاده از اتاق‌های سرور و مین‌فریم‌های بزرگ، در کنار پایانه‌های خود یک کانتینر ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات داشته باشند.
به همین خاطر است که شاهد هستیم شرکت‌ها و برندهای بزرگ دنیا وارد این بازی شدند و محصولات میکرو ديتاسنتر خود را روانه بازار کردند.
دیدگاه خود را بنویسید