شاید کسبوکارتان را با یک رک و سرور آغاز کرده باشید و در کنار آنها، یک دستگاه یوپیاس برای افزونگی برق نصب کرده باشید؛ اما به مرور زمان تعداد زیرساختهای آی تی شما به چند رک با چندین سرور در هر کدام میرسد و ناچار روزی باید تصمیم بگیرید یک اتاق سرور کامل و استاندارد در دل شرکتتان بسازید.
اما این اتاق سرور باید چه مساحتی داشته باشد و سرورها چگونه در آن نگهداری شوند؟ آیا به برق و سیستم سرمایش جداگانه نیاز دارید؟ مشخصات فیزیکی اتاق میزبان باید شامل چه استانداردهایی باشد؟
برخی باورهای نادرست درباره اتاقهای سرور وجود دارد. برای مثال، اینکه رکها و سرورها باید در دورترین و کوچکترین اتاق ساختمان قرار داده شوند یا حتما باید اتاق سرور در مرکز اتاقهای دیگر ساخته شود.
ما با سابقهای ۲۵ ساله در مشاوره، طراحی و ساخت اتاق سرور برای کسبوکارهای کوچک و متوسط، به ۹ سوال یا نکته مهم رسیدیم که اغلب، مدیران فناوری اطلاعات سازمانها در ابتدای شروع ساخت یک اتاق سرور از ما پرسیده و به دنبال پاسخی روشن و صریح برای آن هستند.
دانستن این ۹ نکته حیاتی به شما کمک میکند تا براساس نیازهای خود، ویژگیهای بهترین اتاق سرور را مشخص کرده و ارزیابی دقیقی از فضا، نکات امنیتی، تعداد رکها و سرورهای لازم برای نگهداری از دادهها داشته باشید.
۹ پرسشی که باید پیش از ساخت یک اتاق سرور از خودتان بپرسید!
۱- چند سرور دارید؟
هرچه سرور و تجهیزات ذخیرهسازی بیشتری داشته باشید؛ گرمای بیشتری تولید میکنند.
برای مثال، یک سازمان کوچک با یک سرور، شاید به اتاق سرور نیاز نداشته باشد و صرفا با خرید یک رک و قرار دادن آن در فضایی امن و مطمئن، به هیچگونه سیستم سرمایشی و شبکه توزیع برقی نیاز پیدا نکند.
اما یک سازمان با چندین سرور، به فضای بیشتری برای استقرار آنها و همچنین خنکسازی محیط نیاز پیدا میکند؛ زیرا بدیهی است که چندین سرور در کنار یکدیگر، گرمای بیشتری تولید خواهند کرد.
ساختاردهی و نحوه اتصال سرورها، و میزان قدرت محاسباتی آنها نیز در میزان تولید گرما موثر است.
برای نمونه، هنگامی که شما یک رک سرور دارید که نزدیک به ۴۰ سرور را در خود جای میدهد؛ گرمای زیادی در یک فضای متمرکز و عمودی ایجاد میشود، اما تقسیم این سرورها میان ۲ تا ۳ رک مجزا، میتواند به کاهش گرما کمک کند؛ هر چند این کار به فضای بیشتر و کابلکشی افزوده نیاز خواهد داشت.
۲- آیا فضای مورد نظرتان، جریان هوای کنترل شده دارد؟
شکی نیست که اتاق سرور به یک جریان هوای خنک و پایدار نیاز دارد. گاهی اوقات، صرفا نصب یک کولر یا تعبیه یک دریچه متصل به سیستم تهویه مرکزی ساختمان، پاسخگوی نیازهای سرمایشی شما نیست و لازم است به سراغ یک سیستم جریان هوای خنک قابل اعتماد و پایدار بروید.
افزون بر این، فارغ از شرایط آب و هوای بیرون از اتاق سرور؛ داخل اتاق سرور باید در تمام طول سال خنک و در یک دمای ثابت نگه داشته شود.
برای مثال، در زمستان ممکن است کل ساختمان گرم باشد، اما دمای اتاق سرور باید همچنان پایین باشد. در تابستان نیز سیستم سرمایش باید بتواند بر گرمای تولیدی سرور و گرمای احتمالی محیط، غلبه کند.
در این زمینه نیز تعداد رکها و سرورها، نقش تعیینکنندهای دارد. یک رک سرور با چگالی استاندارد، به جریان هوای مطبوع و خنک نیاز دارد، اما ممکن است نیازی به سیستم سرمایشی کاملا مجزا و اختصاصی نداشته باشد.
۳- آیا فضای کافی برای کار و حرکت افراد در جلو و پشت سرورها وجود دارد؟
در زمان تعمیر یا نگهداری، تکنسینها باید بتوانند به تمام بخشهای تجهیزات دسترسی آزاد داشته باشند تا بتوانند همه اتصالات و سختافزارها را بررسی کنند.
اگر فضای اتاق سرور تنگ باشد و تکنسین نتواند وارد اتاق سرور شود یا نتواند به پشت رکها برود تا اتصالات برق، کابلها یا پنلهای توزیع برق را بررسی کند؛ فرآیند پشتیبانی به کندی پیش میرود. در چنین شرایطی، ممکن است لازم شود سرورها از رک بیرون کشیده و دوباره نصب شوند که این کار علاوه بر اتلاف زمان، خطر قطعی برق و شبکه را افزایش میدهد.
بنابراین طراحی اتاق سرور باید بهگونهای باشد که مسیرهای دسترسی در جلو و پشت رکها، هم برای کار روزمره و هم برای عملیات اضطراری، کاملاً باز و ایمن باشند.
۴- آیا اتاق سرور شما امن است؟
منظور از امنیت اتاق سرور، قفلدار بودن درب و استفاده از سنسورهای بیومتریک برای ورود افراد دارای دسترسی است. بسیار مهم است که تنها افراد دارای مجوز و مرتبط، امکان رفت و آمد به اتاق سرور را داشته باشند تا از سرقت و خرابی تجهیزات جلوگیری شود.
همچنین، سرورها نباید مزاحم دیگران باشند؛ برای مثال، نباید از اتاق فرد دیگری به اتاق سرور گذرگاه یا درب و پنجرهای وجود داشته باشد.
گاهی دیده میشود که اتاق سرور با یک پارتیشن از اتاق مدیر IT سازمان جدا شده است. در این شرایط، زمانی که تکنسین مرکز داده یا شبکه، مشغول کار روی سرورها است؛ مزاحم مدیر و سایر افرادی میشود که در آن اتاق حضور دارند و این شکل از طراحی اتاق سرور اصلا توصیه نمیشود.
۵- آیا لولههای آب از سقف عبور میکنند؟
یک نکته کلیدی که باید بدانید؛ این است که اتاق سرورها نباید هیچگونه لولهکشی آب در سقف یا هر فضای بالای رکها و سرورها، داشته باشد.
حتی بهترین لولهها و سیستمهای لولهکشی نیز ممکن است دچار نشتی شوند و آب، بزرگترین دشمن سرورهاست.
برای جلوگیری از خطر نشتی آب روی تجهیزات برقی و شبکه، بهتر است اتاق سرور هیچ لولهکشی آب داخلی یا بیرونی نداشته باشد.
۶- چه جنبههای دیگری برای اتاق سرور مهم است؟
معماری و ساختار برقکشی فضای مورد نظر، به شدت روی طراحی کلی اتاق سرور تاثیرگذار است. برای مثال، محل قرارگیری پریزها نسبت به کانکتورهای شبکه کجاست؟ آیا نزدیک به هم هستند یا دور از هم قرار دارند؟ آیا به کابلکشی برق زیادی در یک فضای کوچک نیاز است؟
کف اتاق سرور در چه وضعیتی است؟ آیا تحمل بار و فشار رکها را دارد و قابلیت نشست ندارد؟ آیا به اندازه کافی محکم و پایدار است؟ آیا میتوان کابلهای شبکه و برق را از کف عبور داد؟
چه نوع رکی استفاده میکنید؟ رکهای ایستاده یا رکهای دیواری؟ وزن سختافزارهای شما چقدر است و آیا خطر افتادن رکها وجود دارد؟ اگر چنین است؛ باید مطمئن شوید که به مرور زمان، گچ دیوار بر اثر فشار وارد شده، کنده نمیشود و به اندازه کافی مقاوم است.
بهترین روش، استفاده از کف کاذب یا نصب تختههای پشتیبان روی دیوار است تا از ریزش گچ جلوگیری شود. گاهی، رکها روی یک پایهای محکم قرار دارند و قابل جابهجا شدن هستند و قفلهایی برای جلوگیری از تحرک آنها تعبیه شده است.
۷- کابلکشیها مرتب و منظم هستند و همهچیز برچسبگذاری شده است؟
همه کابلها، اعم از کابلهای شبکه، برق و سختافزارها، باید در نهایت نظم و مرتبسازی، سازماندهی شده و با بستهایی، از هم جدا و برچسبگذاری شده باشند. اصلا مناسب نیست که کابلهای برق و شبکه روی زمین یا بین رکها و سرورها رها شده باشند و فقط اپراتور IT سازمان بداند کدام کابل به کدام سرور متصل است.
اتاق سرورها، محل نگهداری و ذخیرهسازی هیچ چیز دیگری نیستند؛ نه تجهیزات شبکه و نه تجهیزات نامرتبط مانند دستهای از کاغذها. گرما میتواند باعث آتشسوزی کاغذها یا مستندات شود؛ بنابراین بهتر است این داراییها را به بیرون از اتاق سرور منتقل کنید. تنها، سختافزارهای ضروری و در حال استفاده باید در اتاق سرور نگهداری شوند و حتی بهتر است هارددیسکهای نو و پشتیبان، یوپیاسها و باتریهای پشتیبان آفلاین و ... در مکان امن دیگری باشند.
ما روی برچسبگذاری همه کابلها، کانکتورها و سختافزارها تاکید زیادی داریم؛ چون در غیر این صورت، فرآیند شناسایی مشکل، تعمیر خرابی و عیبیابی بسیار طولانی میشود و درصد خطای انسانی را چندین برابر افزایش میدهد.
۸- آیا مسیر کابلها به اندازه کافی بزرگ و ضد حریق است؟
مسیرهای کابلها به شما اجازه میدهند که در محلهای لازم؛ کابلها به یکدیگر متصل شوند. کابلهای شبکه بسیار ضخیمتر از اکثر کابلهای برق هستند و به مسیرهای بزرگتری نسبت به کابلهای الکتریکی مشابه خود نیاز دارند.
مسیرهای کابل شبکه باید ضد حریق باشند. آتشبندها، سازههایی هستند که به ساختار مسیر کابل اضافه میشوند تا منافذ را آببندی کرده و از گسترش آتش جلوگیری کنند. به این ترتیب، اگر آتش در اتاق سرور شروع شود؛ از طریق مسیر کابلها به دیوارها، کف یا سقفها سرایت نخواهد کرد.
۹- کدام ضوابط ساختمانی باید در اتاق سرور رعایت شود؟
اتاقهای سرور اغلب فضای مشترکی با تابلوهای برق دارند که باید ضوابط ساختمانی سختگیرانهای برای ایمنی آنها رعایت شود. این ضوابط معمولا مقرر میکنند که تابلوهای برق باید فضای خالی مشخص و مناسبی داشته باشند.
صنایع مختلف، ضوابط ایمنی خاص خود را دارند؛ به عنوان مثال، ضوابط ایمنی یک مدرسه با بانک یا بیمارستان متفاوت است.
در هنگام انتخاب اتاق سرور و راهاندازی آن، ضوابط ایمنی ساختمان را بررسی کنید. عوامل خاصی مانند ضوابط و تابلوهای برق را در نظر داشته باشید.
دیدگاه خود را بنویسید