هفت روند فناوری که ارتباطات مخابراتی آینده را شکل می‌دهند

صنعت مخابرات یکی از صنایعی است که روند رشد رو به تکامل آن در سال‌های اخیر به خوبی احساس می‌شود. چرا که هم مصرف­کنندگان و هم کسب و کار‌ها به دنبال تکنولوژی‌های رو به جلو هستند، از وسایل نقلیه­ی خودران گرفته تا جراحی رباتیک و حتی طیفی غیرقابل درک از تعاملات دیجیتال که در واقع همگی در بستر زیرساخت‌های 5G هستند و توسط شرکت‌های مخابراتی ارائه می‌شوند.

بسیاری از رهبران و مدیرانی که فعالانه در صنایع مخابراتی مشغول هستند؛ از میزان بزرگی تحولی که دستیابی به این پیشرفت‌ها می‌تواند ایجاد کند؛ آگاه هستند. از این رو، برای بازنگری در مدل‌های تجاری و تجربه­ی مشتریان، برنامه‌های مفصلی در دستور کار خود قرار داد‌ه‌اند. هیجان مداوم در مورد پتانسیل هوش مصنوعی، که ناشی از پیشرفت در هوش مصنوعی مولد (Generative artificial intelligence) است؛ صنعت را به سمت بازنگری در مورد برنامه‌ها و ایجاد تحول هدایت می‌کند. از این رو، بسیاری از مدیران حوزه­ی مخابرات برای مدیریت پیامد‌های این تغییرات، از جمله تعیین اینکه به چه استعدادی نیاز دارند و چگونه می‌‌توانند برای به دست آوردن آن‌‌ها با رقبا بجنگند، در تلاش هستند.

در این صنعت قطعا در طول این سال‌ها، افراد زیادی با مدرک دکتری مهندسی یا سایر زیر شاخه‌های فنی فعالیت داشته‌اند. اما خاستگاه استعداد‌های فناوری و موقعیت شرکت‌های مخابراتی در آن، از گذشته تا کنون تغییرات بسیار زیادی داشته است. همان­طور که مخابرات در حوزه‌های متنوع مانند هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و مجازی و سایر فناوری‌‌های نوظهور تکامل پیدا می‌کند؛ باید در مورد شناسایی و جذب استعداد‌ها با تخصص و توانایی‌‌هایی که هر فناوری نیاز دارد؛ بسیار استراتژیک عمل کند. 

در طول دهه­ی آینده، انتظار می‌‌رود تقاضا برای برخی از نقش‌‌ها در زمینه­ی فناوری 20 تا 30 درصد در سراسر صنایع افزایش یابد. برای ترسیم مسیر پیش رو، هفت گرایش فناوری گسترده را که در حال تغییر شکل دادن به صنعت مخابرات هستند؛ همراه با مجموعه مهارت‌ها و قابلیت‌‌های خاص مورد نیاز آن‌ها، معرفی می‌کنیم. 

هفت روند فناوری که ارتباطات مخابراتی را شکل می‌دهد

همان­طور که تحولات دنیای دیجیتال روز به روز در حال پیشرفت است؛ تغییرات آن به­طور کلی در زندگی، کار، سفر و تعاملات ما نیز مشهود است. هفت روندی که در زیر عنوان شده است؛ برای برطرف کردن انتظارات مشتریان از مخابرات و نقشی است که مخابرات می‌‌تواند در زندگی افراد و موفقیت سازمان‌‌ها ایفا کند. 

هر فناوری جدید به شرکت‌‌های مخابراتی نیاز دارد تا به روش‌‌های مختلف رشد و گسترش پیدا کنند و مدیران حوزه­ی مخابرات را وادار می‌‌کند که به طور مداوم الویت‌‌های خود را با تغییر چشم‌انداز و پیشرفت بیشتر فناوری تغییر دهند. از این رو شرکت‌ها به دنبال استخدام استعداد‌هایی هستند که بتوانند در زمینه­ی هفت روند فناوری مهمی که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم، قدم بردارند. 

۱- اتصال در حال گسترش (Ever-expanding connectivity)

زیرساخت‌های مخابراتی نسل پنجم (5G) به طور چشمگیری در حال گسترش و بهبود اتصال است و زیرساخت‌های نسل ششم (6G) برای تقویت این روند آماده است. اتصال نامحدود، راه را برای خدمات جدیدی مانند نظارت از راه دور بیماران و تجربیات مشتری نسل بعدی مانند اتاق‌‌های رختکن مجازی هموار می‌‌کند.

انتظار می‌رود تقاضا برای اتصال بیشتر توسط مشتریان افزایش پیدا کند چرا که افراد اغلب به دنبال تکنولوژی‌ها و راهکار‌های نوآورنه و جدید هستند. پیش‌بینی می‌شود که تعداد دستگاه‌های متصل از 43 میلیارد در سال 2020 به حدود 51.9 میلیارد در سال 2025 افزایش خواهد داشت. علاوه بر این، استفاده از فناوری‌های 5G و 6G تا سال 2030 اتصال را به 80 درصد از جمعیت جهان گسترش می‌دهند.

برای پاسخگویی به این تقاضا، مخابرات باید به طور تصاعدی ظرفیت شبکه را افزایش دهد، توان و طیف داده را بهبود بخشد و تأخیر و مصرف انرژی را کاهش دهد. علاوه بر گسترش پوشش به افراد، شرکت‌های مخابراتی ممکن است فرصتی برای افزایش درآمد‌های B2B با توسعه راه حل‌های اتصال برتر برای موارد استفاده خاص داشته باشند.

تحقق این امر به استعداد‌هایی با مهارت در طراحی شبکه و طیف برای کار بر روی استراتژی و معماری نیاز دارد. مهندسی شبکه، برای طراحی معماری و توسعه برنامه‌های کاربردی به قابلیت‌هایی مثل: نوآوری در شبکه، توسعه RAN در حال ظهور (شبکه دسترسی رادیویی)، مجازی سازی توابع شبکه، کوبرنتیس (Kubernetes)؛ نظارت بر تعمیر و نگهداری شبکه، رسیدگی به شرایط اضطراری و رفع خرابی‌ها؛ و IoT، برای توسعه برنامه‌‌ها، پلتفرم‌‌ها و API‌ها نیاز دارد. 

قابلیت‌‌های مهندسی و عملیاتی خاص برای فناوری‌‌های قدیمی، مانند خط مشترک دیجیتال (DSL)، شبکه‌‌های سلولی 2G و 3G و زیرساخت‌‌های تلویزیون کابلی سنتی، احتمالاً دیگر مورد نیاز نخواهند بود. بنابراین، استعداد‌هایی که وارد این چرخه می‌شوند باید با تکنولوژی‌ها و ساختار‌های جدید سازگار شوند. 

۲- محاسبات لبه (Edge computing)

با توزیع بار‌های کاری محاسباتی در مراکز داده از راه دور، تأخیر کاهش یافته، پهنای باند افزایش می‌یابد و سازمان‌ها حاکمیت بیشتری بر داده‌های خود خواهند داشت. Edge computing امکان پردازش بی‌درنگ داده‌‌ها را فراهم می‌‌کند. این مسئله می‌تواند به پایش بیماران از راه دور تا مدیریت از راه دور عملیات استخراج و راه‌حل‌‌های پایدار مانند شبکه‌‌های هوشمند که مصرف انرژی را بهینه می‌‌کنند؛ کمک کند. 

از آنجایی که بسیاری از مدیران شرکت‌‌های مخابراتی در سراسر دنیا از محاسبات لبه استقبال می‌‌کنند؛ با افزایش هزینه‌‌های ناشی از مصرف انرژی، نگهداری شبکه و سرمایه‌گذاری‌‌های مرتبط با پیکربندی مجدد backhaul، و ستون فقرات شبکه مواجه خواهند شد.

حرکت به سمت محاسبات لبه نیازمند پرورش استعداد‌هایی با مهارت در طراحی شبکه و سیستم برای کار بر روی استراتژی و معماری داده است. مهندسی شبکه، برای فعال کردن نصب و ادغام دستگاه‌ها، نرم­افزار‌ها و سیستم‌ها؛ نوآوری شبکه، برای بهبود عملکرد سیستم‌ها؛ تعمیر و نگهداری شبکه، برای رفع وقفه‌ها و رسیدگی به شرایط اضطراری؛ مدیریت پایگاه داده، برای مدیریت ذخیره‌سازی، توزیع و تجزیه و تحلیل داده‌ها؛ و امنیت، برای به حداقل رساندن تقلب، نظارت بر ریسک، و رسیدگی به انطباق در Edge computing ضروری است. 

علاوه بر این، ظهور راه‌حل‌‌های مبتنی بر ابر، اتوماسیون و خدمات مدیریت شده، تقاضا برای نقش‌‌های را‌ه‌اندازی و نگهداری فناوری اطلاعات در محل را کاهش می‌‌دهد. به این ترتیب می‌توان نقش‌های جدید را با عملکرد‌های قدیمی‌تر جایگزین کرد. 

۳- حمل و نقل نسل بعدی (Next-generation transportation)

دو گرایش فناوری اول یعنی اتصال گسترده و محاسبات لبه، بستر سومی را فراهم می‌‌کند که تحت عنوان حمل و نقل نسل بعدی شناخته می‌شود. تغییر به سمت فناوری‌‌های اتومات، متصل، الکتریکی و هوشمند، پیامد‌های گسترد‌ه‌ای برای حمل‌ونقل هوایی و زمینی دارد؛ با این پتانسیل که سفر انسان و حمل و نقل کالا را بسیار کارآمدتر و از نظر زیست‌محیطی پایدار کند.

صنعت حمل و نقل به­طور گسترده ابزار‌های الکتریکی، مبتنی بر هیدروژن و هیبریدی را به­عنوان حالت‌های جدید حمل و نقل زمینی و هوایی در الویت قرار می‌دهد. همان­طور که حمل و نقل تکامل می‌یابد، مخابرات باید پهنای باند را برای جابه­جایی، به­ویژه در مناطق دورافتاده، افزایش دهد و پشتیبانی بی­عیب و نقصی را ارائه کند. 

شرکت‌‌های مخابراتی برای توسعه­ی الگوریتم‌‌ها به­منظور توسعه­ی وسایل نقلیه هوشمند، به استعداد‌هایی با مهارت در طراحی شبکه نیاز دارند. مهندسی شبکه، نوآوری و نگهداری، برای فعال کردن اتصال وسیله­ی نقلیه به زیرساخت؛ اتوماسیون، برای استفاده از یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی برای سرگرمی اطلاعاتی؛ معماری اینترنت اشیا، برای فعال کردن تشخیص صدا و کنترل ژست. طراحی UX، برای افزایش تجربه کاربر؛ و علم داده، برای جمع آوری و پردازش داده‌ها از جمله مواردی هستند که باید در انتخاب افراد خبره در حوزه­ی حمل و نقل نسل بعدی مورد توجه قرار گیرند. 

۴- xRAN

رویکرد‌های جدید با عنوان RAN می‌‌تواند انعطاف‌پذیری را در روابط مخابراتی با شرکت‌های تولیدکننده­ی دیگر که از قطعات سایر برند‌ها در ساخت محصولات خود استفاده می‌کنند؛ به ارمغان بیاورد و حتی نیازمندی‌‌های تجهیزات فیزیکی مانند برج‌‌ها، آنتن‌‌ها و کابل‌کشی را کاهش دهد؛ در نتیجه هزینه‌‌های سرمایه و عملیاتی را کاهش دهد، استقرار خدمات شبکه­ی جدید را تسریع بخشد و رقابت بین فروشندگان را تحریک کند.

این رویکرد‌های جدید همگی در زیر چتر "xRAN" قرار می‌گیرند. xRAN این پتانسیل را دارد که درآمد کل مالکیت شرکت‌های مخابراتی را با انتخاب تامین­کنندگان مختلف برای نیاز‌های مختلف بهبود بخشد؛ پویایی که ممکن است فروشندگان جدید را برای ورود به بازار تشویق کند و منجر به قیمت‌گذاری رقابتی‌تر شود. این انعطاف‌پذیری ممکن است خطر مواجهه شرکت‌‌های مخابراتی را هنگام تصمیم‌گیری در مورد قابلیت‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری جدید کاهش دهد. همچنین در دسترس بودن توابع هوشمند به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که راه‌حل‌های مناسبی را پیدا کنند که ظرفیت آن‌ها را افزایش می‌دهد.

بسیاری از مدیران علاقه­مند به استفاده از xRAN در ساخت شبکه‌های جدید هستند. برای انجام این کار، شرکت‌‌های مخابراتی به استعداد‌های ماهر برای تقویت شیوه‌‌های مهندسی و استقرار نوآوری نیاز دارند. مهندسی داده، برای توسعه معماری؛ ابر، برای توسعه و آزمایش راه‌حل‌هایی که xRAN فعال می‌کند. مدیریت محصول، برای فعال کردن تکامل xRAN. و DevOps، برای ساخت راه­حل‌ها و تسریع انتقال به xRAN از جمله مواردی هستند که مدیران باید در در انتخاب استعداد‌ها به آن توجه کنند. 

بنابر مواردی که گفتیم، در فناوری‌های پیش رو نیاز کمتری به دانش سخت‌افزاری اختصاصی، مهارت‌‌های یکپارچه‌سازی سیستم و قابلیت‌‌های عملیاتی دستی خاص در سیستم‌‌های RAN قدیمی وجود خواهد داشت.

۵- اعتماد به معماری و هویت دیجیتال

در عصر حاضر سازمان‌ها محصولات و خدمات دیجیتالی خود را مبتنی بر مجموعه داده‌های به دست آمده از مشتریان ساخته و مقیاس‌بندی می‌کنند. در این شرایط، حفظ اعتماد و همچنین حریم خصوصی افراد به یک چالش تبدیل شده است. با توجه به این که شرکت‌ها به دنبال کسب مزیت رقابتی با ایجاد اعتماد سهامداران هستند؛ بیشتر بر روی مواردی مثل اعتمادسازی و حفظ حریم شخصی مانور می‌دهند. 

برای برآورده کردن انتظارات مصرف­کنندگان در مورد اعتماد دیجیتال، امنیت فناوری اطلاعات و دیده شدن داده‌ها، شرکت‌های مخابراتی باید سرمایه گذاری در راه­حل‌های امنیت سایبری را در نظر بگیرند. 

برای تحقق این پتانسیل، شرکت‌‌های مخابراتی به استعداد‌هایی با مهارت در زمینه­ی توسعه­ی هویت دیجیتال برای ارائه راه‌حل‌‌ها و فناوری‌‌های قابل اعتماد نیاز دارند. معماری و مهندسی راه­حل امنیت سایبری، برای اطمینان از ارزیابی و دسترسی ایمن به شبکه‌ها و برنامه‌ها؛ اتوماسیون، برای ایجاد راه­حل‌ها و ابزار‌های هویت دیجیتال؛ مهندسی حریم خصوصی، برای رسیدگی به ریسک و انطباق؛ مهندسی شبکه، برای توسعه­ی اپلیکیشن‌ها و معماری؛ نگهداری شبکه، برای نظارت و مدیریت شرایط اضطراری؛ و دواپس (DevOps)، برای خودکارسازی پیکربندی، از جمله مواردی است که باید به آن‌ها توجه کرد. 

در نتیجه­ این فرآیند، تولید دستی مدارک و بررسی اسناد به تدریج حذف خواهد شد.

۶- هوش مصنوعی

پیشرفت در زمینه­ی هوش مصنوعی و به ویژه در هوش مصنوعی مولد، فرصت‌‌هایی را برای سازمان‌‌ها در هر نقطه از زنجیره باز می‌‌کند. شرکت‌‌های مخابراتی می‌‌توانند از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی شبکه‌‌ها با مدیریت منابع بر اساس ترافیک لحظه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌‌ها، استفاده کنند. علاوه بر این، می‌توان به­طور فعال مسائل مربوط به تعمیر و نگهداری را با تجزیه و تحلیل الگو‌ها و ناهنجاری‌ها برای شناسایی مشکلات قبل از وقوع، به حداقل رساند. با اتصال دوربین‌ها و حسگر‌های مجهز به هوش مصنوعی و همچنین با اتوماسیون تعمیر و نگهداری شبکه­ی مجهز به این تکنولوژی، مخابرات می‌تواند هزینه‌های مرتبط با مدیریت زیرساخت شبکه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

هوش مصنوعی مولد می‌‌تواند تجربه­ی مشتری را با ارائه محتوای بسیار شخصی‌شده، پیشنهادات، سابقه­ی خرید و سایر ملاحظات، تغییر دهد. با تجزیه و تحلیل روند رفتار مشتری، هوش مصنوعی مولد می‌تواند توسعه­ی محصول را بهبود بخشد. ممکن است ویژگی‌‌های جدیدی را برای یک برنامه­ی تلفن همراه یا طرح‌‌های جدیدی که بخش‌‌های خاص مشتری را هدف قرار می‌‌دهند، پیشنهاد کند. با استفاده از هوش مصنوعی مولد با شبیه سازی حملات سایبری پیچیده، اپراتور‌ها می‌توانند آسیب­پذیری‌ها را شناسایی کرده و انعطاف­پذیری شبکه را افزایش دهند.

برای به حداکثر رساندن فرصت هوش مصنوعی، شرکت‌های مخابراتی به استعداد‌هایی با مهارت در طراحی رابط نیاز دارند تا تجربیات کاربری عالی ایجاد کنند. مهندسی پردازش زبان طبیعی، برای تشخیص گفتار هوش مصنوعی؛ مهندسی داده، برای کار روی معماری داده، نرم­افزار و کلان داده؛ علم داده، برای ایجاد مدل‌‌های یادگیری ماشین؛ و امنیت، برای جلوگیری و مدیریت حملات سایبری از نمونه زمینه‌های مشترک بین هوش مصنوعی و مخابرات هستند. 

از آنجایی که زیرساخت‌ها بعد از استفاده از هوش مصنوعی به­طور گسترده از طریق نرم‌افزار مدیریت می‌شوند؛ نیاز به عیب‌یابی دستی معمول تقریبا به صفر می‌رسد. 

۷- فناوری کوانتومی

بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته، 52 درصد از مدیران مخابراتی معتقدند که کوانتوم یک مزیت متمایز برای شرکت‌های مخابراتی در پنج سال آینده خواهد بود. تقریباً نیمی از مدیران در حال حاضر با فناوری کوانتومی برای محافظت از داده‌‌های مشتری یا بهبود روش‌‌های احراز هویت دستگاه‌‌های IoT کاربران (55 درصد)، محافظت از زیرساخت مخابراتی از طریق رمزگذاری (53 درصد)، و یا رمزگذاری ترافیک درون شبکه (48 درصد) درگیر هستند.

پیشرفت در فناوری کوانتومی همچنین پتانسیل افزایش عملکرد محاسباتی و سرعت ارتباطات را فراهم می‌کند. اما با وجود شور و شوق رهبران مخابراتی، تعداد کمی از سازمان‌ها به­طور فعال کوانتومی را در مقیاس گسترده به­کار می‌برند.

برای فراتر رفتن از بحث‌‌های داخلی و آزمایشی، شرکت‌‌های مخابراتی به استعداد‌هایی با تخصص در فناوری کوانتومی (مانند الگوریتم‌‌های کوانتومی، معماری‌‌های کامپیوتری، مدار‌های ابررسانا و یادگیری ماشین) نیاز دارند.

قابلیت‌‌های مهندسی و عملیاتی مختص روش‌‌های بهینه‌سازی شبکه­ی سنتی، با استفاده از محاسبات کلاسیک، بعد از فناوری کوانتومی، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.