به عنوان یک کارشناس، متخصص و تحلیل‌گر بازار، صنعت مراکزداده را چگونه می‌‌بینیم و چه آینده‌ای، حداقل در ده سال بعد، برای دیتاسنترها متصور هستیم؟

چه در حال بررسی مراکزداده ابرمقیاس باشیم یا سراغ کوچک‌ترین دیتاسنترهای سازمانی و لبه شبکه برویم؛ آنچه مسلم است؛ فشار بسیار شدید و بی‌سابقه‌ای است که بر این صنعت وارد می‌شود.

ما می‌بینیم که روندها در حال همگرایی هستند؛ نیاز به تغییر احساس می‌شود و صنعت بسیار متفاوتی در یک دهه بعد خواهیم دید. 

تصویر امروز مراکزداده کاملا روشن است ولی باید همه سعی کنیم به آینده فکر کنیم و برای اتفاقات بزرگ، آماده باشیم. در این مقاله، ۷ رویکرد کلیدی که باعث تغییر این غول‌های داده در سراسر جهان می‌شوند را بررسی خواهیم کرد:

کلید طلایی ۱: تجهیزات IT هر ۱۸ ماه گرم‌تر می‌شوند

تجهیزات آی تی، ذخیره‌سازی و محاسباتی، گرم‌تر و گرم‌تر می‌شوند و حتی به‌روزرسانی و عرضه نسل‌های جدید آن‌ها، وضعیت بدتری می‌سازد و پایانی بر این چرخه گرما وجود ندارد. به مثال زیر دقت کنید:

سرورهای سال ۲۰۱۲ دارای دو منبع تغذیه ۵۷۰ – ۸۷۰ وات بودند.

سرورهای سال ۲۰۱۷ دارای دو منبع تغذیه ۴۹۵ – ۱۱۰۰ وات بودند.

سرورهای سال ۲۰۲۲ دارای دو منبع تغذیه ۸۰۰ وات تا ۲۴۰۰ وات هستند.

ظرفیت منبع تغذیه سرورها طی ده سال، بیش از دو برابر شده است. اگر این روند ادامه پیدا کند؛ سرورها تا سال ۲۰۳۲ باید منبع تغذیه ۷۰۰۰ واتی داشته باشند. آیا مراکزداده شما آمادگی چنین کاری را دارد؟

مراکزداده برای ۲۰ سال و اندکی بیشتر ساخته می‌شوند. پس، طراحان مراکزداده باید به فکر بیفتند و سیستم‌های سرمایشی با ظرفیت بالا و پر هزینه برای پشتیبانی از تجهیزات آینده نصب کنند یا معماری دیتاسنترها به گونه‌ای باشد که هر سال بتوان آن را تعمیر کرد و یا ارتقا داد.

کلید طلایی ۲: ساخت دیتاسنترها زمان‌بر است و با عدم قطعیت زنجیره تامین، مشکل حادتر شده است

سازندگان مدعی هستند یک دیتاسنتر را ۱۲ تا ۱۸ ماهه می‌سازند. شاید این وعده درست باشد ولی معمولا زمان‌بندی و پروسه ارزیابی پروژه، برنامه‌ریزی، انتخاب مکان، طراحی و سایر کارهای اولیه پیش از شروع ساخت دیتاسنتر، تخمین زده نمی‌شوند. بزرگ‌ترین مراکزداده دنیا ۵ سال یا بیشتر ساخته می‌شوند.

مشکلات مربوط به عدم قطعیت زنجیره تامین نیز بر هزینه‌ها و زمان‌بندی ساخت مرکزداده تاثیرگذار است. طی چند ماه، قیمت فولاد، چیلرها، ژنراتورها و انواع تجهیزات دیگر، ۵۰ درصد گران می‌شود.

صنعت مرکزداده برای غلبه بر این مشکلات جدید و برای تسریع در ساخت به پیش-مونتاژ اجزای مرکزداده در کارخانه و سپس ارسال آن‌ها به سایت‌ها روی آورده است. همچنین، مواد و اجزای ضروری را زودتر از موعد مقرر سفارش می‌دهند یا آن‌ها را در انبارها ذخیره می‌کنند. این چالش‌ها و رویکردها تا یک دهه دیگر همراه صنعت دیتاسنتر است.

کلید طلایی ۳: تقاضای بیشتری برای کارایی مصرف منابع وجود دارد

طراحان مراکزداده، شرکت‌های ساختمانی و اپراتورها درگیر مواد اولیه، ضایعات و کاهش مصرف منابع ولی کارایی بیشتر آن‌ها هستند. مشکل کمبود برق و آب در بسیاری از کشورها مشاهده می‌شود.

 اپراتورها دنبال طرح‌هایی برای کاهش مصرف برق سیستم‌های سرمایشی و کاهش فن‌ها هستند. طراحان دیتاسنترها مدام با شهرداری‌ها، تامین‌کنندگان انرژی و دولت‌ها بر سر منابع محدود، چالش دارند و متحمل فشارهایی برای استفاده از انرژی‌های پایدار می‌شوند.

اغلب سازمان‌های بزرگ، ناچار هستند روی مراکزداده قدیمی که به شدت ناکارآمد هستند؛ سرمایه‌گذاری کرده و سراغ طرح‌های آینده‌نگرانه بروند و کارایی در خط مقدم الویت‌های بازسازی، توسعه و نوسازی دیتاسنترها باشد.

کلید طلایی ۴: باید دیتاسنترها با آب و هوای پیش‌بینی نشده ساخته شوند

در گذشته، طراحان مراکزداده، داده‌های آب و هوایی در ده سال آینده را بررسی و در ملاحظات طراحی‌های خود، لحاظ می‌کردند. اما رویدادهای جوی پیش‌بینی نشده اخیر، یک چالش بزرگ دیگر در صنعت دیتاسنتر به وجود آورده است.

در سال ۲۰۲۱، طی یک یخ‌زدگی شدید در شهر تگزاس، مراکزداده به دلیل داشتن سیستم کنترل آب و هوا و برق نامناسب زمستانی، از کار افتادند.

یک سال بعد، مراکزداده توییتر، گوگل و اوراکل به دلیل گرمای شدید در بریتانیا و کالیفرنیا از کار افتادند. در ۵۰ سال گذشته، تقریبا هر روز یک خطر و بلای آب و هوایی داشتیم. آب و هوا به طور فزاینده‌ای غیرقابل‌پیش‌بینی می‌شود و سازندگان مراکزداده به سادگی نمی‌توانند با این شرایط آب و هوایی مقابله کنند. 

در یک دهه آینده، طراحان دیتاسنترها مجبور خواهند شد با طراحی‌های نوآورانه که با تغییرات آب و هوایی، مقابله می‌کنند؛ از این شرایط ناپایدار جلوتر بیفتند.

کلید طلایی ۵: تقاضای زیادی برای ساخت مراکزداده کوچک وجود دارد

سازمان‌ها به مراکزداده با تاخیر کم و ارائه سرویس به مشتری در اسرع وقت نیاز دارند. بسیاری از خدمات دیجیتال جدید به تاخیر حساس هستند و به محاسبات توزیع شده برای ارائه تحلیل‌های آنی وابسته می‌شوند.

به همین دلیل، ساخت مراکزداده کوچک چند ده مگاواتی در دستور کار اپراتورها قرار گرفته است. این مراکز داده لبه (data center Edge)تا حد امکان نزدیک مشتری ساخته می‌شوند؛ توزیع‌شده و چابک‌تر هستند.

مراکزداده لبه یک روند تازه در صنعت است و چالش‌های ساخت مراکزداده بزرگ و ابرمقیاس را ندارد. ضمن اینکه قوانین محدودکننده جدید دولت‌ها و حکومت‌ها، عمدتا مانع از ساخت مراکزداده بزرگ می‌شوند ولی درباره مراکزداده لبه، مصداق ندارند. مراکزداده بزرگ سال‌ها طول می‌کشد تا راه‌اندازی شوند؛ در حالی‌که بسیاری از مشتریان علاقه‌ای به انتظار کشیدن ندارند.

پیش‌بینی می‌شود در آینده، شاهد ساخت و معرفی تعداد محدودی از مراکزداده­ی ۵۰۰ مگاواتی باشیم ولی هزاران، دیتاسنتر ۱ تا ۱۰ مگاواتی ساخته خواهد شد.

کلید طلایی ۶: برخی صنایع تاثیرات بیشتری از روندهای تازه مراکزداده می‌پذیرند

همه­ی صنایع به یک اندازه وابسته و درگیر با مراکزداده نیستند. برخی صنایع هنوز به مراکزداده سنتی ساخت در محل به جای فضای ابری یا مراکزداده لبه، اصرار دارند. امور مالی و مراقبت‌های بهداشتی، دو نمونه از حوزه‌هایی هستند که هنوز با دیتاسنترهای قدیمی سروکار دارند.

اتفاقا، خرابی‌ها و مشکلات در این صنایع بیشتر است و شاهد قطعی‌های طولانی‌تر و بحرانی‌تری هستیم. هر سال، مراکزداده آن‌ها قدیمی‌تر، مستهلک‌تر و خطرناک‌تر می‌شوند اما آمادگی پذیرش فناوری‌های جدید و مراکزداده ابری و لبه را ندارند.

این صنایع برای بازسازی و نوسازی مراکزداده خود تحت فشار خواهند بود و صنعت مرکزداده باید دنبال رویکردهای جایگزین با کمترین هزینه، قطعی، و خرابی در کمترین زمان باشد.

کلید طلایی ۷: شرکت‌های بیشتری می‌خواهند مراکزداده خود را برون‌سپاری کنند

وقتی صحبت از تسریع ساخت و ساز، حل مشکلات بهره‌وری، مقابله با تغییرات آب‌وهوایی، نیاز به ساخت ده‌ها یا صدها مرکزداده می‌شود؛ سازمان‌ها احساس می‌کنند باید سراغ متخصصان بیرون از سازمان بروند و پروژه‌های دیتاسنتر را برون‌سپاری کنند.

دیدگاه ما این است که کم‌کم ساخت مراکزداده توسط خودتان، فراموش خواهد شد و ترجیح می‌دهید با اپراتورها و فروشندگان مراکزداده بیرونی، قرارداد ببندید. 

از سوی دیگر، بازار نیازمند متخصصان دیتاسنتر بیشتری است و با کمبود بزرگ مهارتی و نیروی انسانی روبرو خواهیم شد. هزینه­ی ساخت دیتاسنتر و سپس نگهداری و تعمیر آن توسط خود شرکت‌ها، بسیار بالا است؛ در حالی‌که کلوکیشن‌ها و فضاهای ابری، مقرون به صرفه‌تر هستند.