نمی‌توان درباره هواپیما، هلیکوپتر، تعمیرات و خدمات هوانوردی، پرواز و مسافرت‌های هوایی صحبت کرد و نامی از شرکت «بوئینگ» نبرد. در حال حاضر، بوئینگ بزرگ‌ترین شرکت هوایی جهان از لحاظ درآمد و حجم مالی در بازار صنعت هوانوردی و یک شرکت معروف طراح، تولیدکننده و فروشنده هواپیما، هلیکوپتر، ماهواره و انواع موشک‌های ماهواره‌ای به همراه خدمات پس از فروش، تعمیر و تامین قطعات برای مشتریان است. حتما داستان و سرگذشت شرکت بوئینگ که اکنون قدمتی بیش از یک قرن دارد شنیدنی، جذاب و مملو از پندها و عبرت‌های کسب‌وکاری است.
تاریخچه تاسیس بوئینگ
«ویلیام ادوارد بوئینگ» در سال ۱۹۱۶ شرکت بوئینگ را تاسیس کرد.
ویلیام تاجر چوب بود ولی در همان سال‌ها، اولین نشانه‌های پرواز و محقق شدن رویای انسان‌ها را احساس کرد.
هنوز چند سالی از موفقیت برادران رایت نگذشته بود که افرادی مانند «ویلیام بوئینگ»، «دونالد داگلاس»، «جیمز کیندلبرگر» و «جیمز مک‌دانل» به صنعت هوانوردی گرایش پیدا کردند و اولین محصولات تجاری این صنعت را ساختند.
ویلیام بوئینگ در ابتدا سراغ تاسیس شرکت «بوئینگ» نرفت و سال ۱۹۱۴ اولین پرواز بارن‌استورم (Barnstorming) خود را انجام داد.
برادران رایت پروازهای نمایشی بارن‌استورم را در آن دوران باب کرده بودند و این تاجر چوب هم بی‌میل نبود جزو اولین نفراتی باشد که پرواز را تجربه می‌کند.
وی از تجارت چوب ثروت زیاد به دست آورده و بی‌میل نبود در صنعت جدیدی مانند هوانوردی سرمایه‌گذاری کند که یک سال بعد، در سال ۱۹۱۵ آشیانه هواپیمایی در لیک یونیون سیاتل ساخت. ابتدا شرکتی به نام «Pacific Aero Product» تاسیس شد ولی یک سال بعد به شرکت Airplane Boeing تغییر نام یافت.
اولین محصول این شرکت هواپیمای Model C بود که نوامبر ۱۹۱۷ معرفی شد. با شروع جنگ جهانی اول و ورود کشور امریکا به این جنگ، شرکت بوئینگ نمونه‌های اصلاح‌شده و پیشرفته‌تر هواپیمای مدل C را ساخت و در اختیار نیروی دریایی ارتش امریکا قرار داد.
در واقع، همکاری بوئینگ با ارتش امریکا از همین سال شروع شده و تاکنون ادامه دارد. یکی از بزرگ‌ترین محل‌های درآمدی این شرکت، توسعه و تولید تجهیزات نظامی و تسلیحاتی است.
توسعه مرزهای صنعت هوانوردی
شرکت بوئینگ پس از کسب تجربه‌هایی در ساخت هواپیماهای جنگی، تصمیم گرفت وارد صنعت هواپیماهای تجاری شود.
اولین هواپیمای تجاری این شرکت در سال ۱۹۱۹ با ماموریت انتقال نامه‌های پستی از شهر سیاتل در امریکا به کشور کانادا ساخته شد.
توسعه صنعت پست باعث شد بوئینگ در سال ۱۹۲۷ هواپیمای اختصاصی حمل مرسولات پستی به نام Model 40A بسازد. در این سال‌ها، استقبال از هواپیماهای تجاری در صنعت پست به حدی بود که بوئینگ مجبور شد زیرمجموعه مستقل برای این منظور راه‌اندازی کند.
اما به همان اندازه که بوئینگ در صنعت پست موفق بود، در صنعت هواپیماهای نظامی و مسافربری با شکست و رکود مواجه شد.
پس از جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۸ با ورود تعداد زیادی هواپیمای جنگی و ارزان‌قیمت مستعمل به بازار، باعث شد از هواپیماهای جدید شرکت‌هایی مانند بوئینگ استقبال نشود و غالب شرکت‌های تولیدکننده هواپیما در آن سال‌های پس از جنگ جهانی اول متضرر شدند.
بوئینگ نیز برای بقا مجبور شد وارد صنایع دیگری مانند دکوراسیون، لوازم خانه و ساخت قایق شود. در همین خلال، تلاش برای توسعه صنعت هوانوردی ادامه داشت و انواع پروازهای آزمایشی بر فراز اقیانوس‌ها و انجام پروازهای بلندمدت دور دنیا توسط خلبان‌ها برای نشان دادن قدرت حمل مسافر در این صنعت انجام می‌شد.
مهندسان هواپیماسازی نیز به طور مرتب و شبانه‌روزی در حال تلاش برای توسعه و پیشرفت بیشتر تجهیزات و امکانات هواپیماها بودند. یکی از بزرگ‌ترین اتفاق‌های این دوره، ساخت موتورهای جت بود.
بوئینگ در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ مشغول توسعه هواپیماهای نظامی بود و مدلهای مختلفی برای ارتش امریکا ساخت.
B-17 یکی از مشهورترین هواپیماهای نظامی بود که در این دوره ساخته شد و البته پیشرفته‌تر از آن در سال ۱۹۳۵ و بعد در سال ۱۹۴۱ به پرواز درآمد.
اگر نگاهی به تاریخچه جنگ جهانی دوم بیندازید، برخی از خلبان‌ها و ژنرال‌های با تجربه ارتش، هواپیما B-17 را عامل پیروزی متفقین دانستند.
Clipper 314 یکی دیگر از هواپیماهای جنگی معروف در جنگ جهانی دوم بود که این هواپیما قابلیت فرود روی آب را داشت و از امکانات متعددی همچون اتاق لباس، سالن غذاخوری و سوئیت عروسی سود می‌برد ولی به اقتضای زمان سریعا در ارتش به خدمت گرفته شد.
T-6 Texan Trainer و P-51 Mustang دیگر هواپیماهای ساخت بوئینگ در جنگ جهانی دوم بودند.
همچنین هواپیمای موستانگ برای ماموریت‌های جاسوسی، B-29 با قابلیت‌های سیستم‌های تسلیحاتی و کنترل از راه دور، در این دوران ساخته شدند. در واقع، ویرانگری جنگ جهانی دوم برای شرکت‌های هواپیمایی از جمله بوئینگ بسیار سودآور بود.
ورود به صنعت هواپیماهای مسافربری
در خلال سال‌های جنگ جهانی دوم، شرکت‌هایی مانند داگلاس موفق شده بودند برای شرکت‌های حمل و نقل هوایی مانند امریکن ایرلاین یا یونایتد ایرلاین هواپیماهای مسافربری بسازند.
پس از جنگ جهانی دوم، تمام تمرکز و توسعه فناوری‌های شرکت‌های هواپیمایی به سوی صنعت مسافربری چرخید زیرا مردم سفرهای هوایی را به سفرهای دریایی و ریلی ترجیح دادند.
بوئینگ در سال ۱۹۴۷ هواپیمای B-47 را معرفی کرد که اولین هواپیمای مجهز به بال‌های رو به عقب بود و رکوردهای جدیدی در سرعت و فاصله پرواز به جای گذاشت.
در حالی‌که همه شرکت‌های هواپیمایی در تلاش بودند بر دیگری غلبه کرده و بهترین هواپیمای مسافربری را بسازند، بوئینگ در نیمه قرن بیستم هواپیمای Boeing 707 را رونمایی کرد.
به طور قطع یکی از کلیدی‌ترین تاریخ‌های بوئینگ بود زیرا این هواپیما با استقبال بالای مسافران و شرکت‌های هواپیمایی روبرو شد.
بوئینگ ۷۰۷ از نظر سرعت، و راحتی و سفرهای لاکچری قابل مقایسه با نمونه‌های دیگر نبود. پس از موفقیت آن از مدلهای بوئینگ ۷۲۷ و ۷۳۷ رونمایی شد. بوئینگ ۷۳۷ در توسعه‌های بعدی به خانواده‌ای از هواپیماهای جت مسافربری تبدیل شد و تا پایان قرن بیستم، بیشترین فروش را در میان هواپیماهای تجاری به نام خود ثبت کرد.
و اینک پرواز به فضا
تاریخچه شرکت بوئینگ مملو از ساخت و معرفی هواپیماهای جدید با فناوری‌های پیشرفته است. اگر بخواهیم سیر پیشرفت و ساخت هواپیماهای این شرکت را ادامه دهیم، باید از ده‌ها هواپیمای دیگر نام برد.
رمز موفقیت و پیروزی بوئينگ به‌ویژه در بحش‌های تجاری و درآمدزایی، متوقف نماندن در یک صنعت و یک مدل هواپیما بوده است.
این شرکت به موازات اینکه هواپیماهای نظامی خود را توسعه داده و هر سال مدلهای جدید و مجهزتری معرفی می‌کند، به دنبال ساخت بهترین هواپیماهای مسافربری و فروش بیشتر آن‌ها به ایرلاین‌ها است. هیچ‌گاه نمی‌توانیم بگوییم هواپیماهای جنگی بوئینگ بهتر از هواپیماهای مسافربری یا برعکس هستند.
بوئینگ به این دو صنعت سودده هم اکتفا نکرده و در رقابت فضایی میان امریکا و شوروی هم وارد شد و اولین نمونه موشک‌های Saturn V را ساخت که موفق شدند سفینه آپولو را به فضا پرتاب کنند.
این موشک ارتفاعی برابر با یک ساختمان ۳۶ طبقه داشت و تمرکز اصلی ماموریت‌های آن، سفر به ماه بود. اولین نسخه از این موشک در سال ۱۹۶۷ پرواز کرد و دو سال بعد، ماموریت مهم آپولو ۱۱ و پرواز «نیل آرمسترانگ» به ماه، با استفاده از یکی از آن‌ها انجام شد.
فعالیت‌های بوئینگ در صنعت هوافضا از این تاریخ شروع شد و تا به امروز ادامه دارد.
همکاری، ترکیب و ادغام برای قدرت بیشتر
بوئینگ برای دستیابی به قدرت، فروش و سود بیشتر در بازار و همچنین دسترسی به بازارهای کشورهای دیگر از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است.
در تاریخچه این شرکت می‌توان به انواع همکاری با شرکت‌های سازنده هواپیما و گاهی رقیب برای ساخت یک هواپیمای فوق پیشرفته، خرید و ادغام شرکت‌های هواپیمایی یا سرمایه‌گذاری‌های جدید اشاره کرد.
این شرکت در سال ۱۹۹۱ با همکاری شرکت‌های لاکهید، جنرال داینامیکس، طرح ساخت هواپیمای جنگی F-22 را به ارتش امریکا دادند.
در سال ۱۹۹۶ زیرمجموعه دفاعی و هوافضای شرکت Rockwell را خرید. دقیقا یک سال بعد، شرکت بزرگ و تاثیرگذار «مک‌دانل داگلاس» را با یک قرارداد تبادل سهام به ارزش ۱۳ میلیارد دلار خرید و به این ترتیب فرمانروایی و سلطه خود بر صنعت هوانوردی را دیکته کرد.
بوئینگ در سال ۱۹۹۵ نیز همکاری با شرکت‌های اوکراینی، نروژی و روسی داشت و پروژهSeal Launch را شروع کرد که این پروژه در غالب یک شرکت چند ملیتی، خدمات پرتاب موشک را از پلتفرم شناوری در اقیانوس آرام انجام می‌دهد.
بوئینگ امروز
اما این روزها بوئینگ مشغول چه پروژه‌هایی است و در چه وضعیتی قرار دارد؟ در حال حاضر، این شرکت رتبه ۸۵ برترین برندهای فوربز را دارد.
در آخرین آمارهای اعلام شده، تعداد کارمندان بوئینگ بیش از ۱۴۱ هزار نفر عنوان شده و درآمد خالص آن‌ها در سال ۲۰۱۷ حدود هشت میلیارد دلار گزارش شده است.
همچنین بوئینگ ۷۴۸ به عنوان هواپیمای تجاری، ۱۸۰ هواپیمای نظامی و پنج ماهواره ساخته است. همانند اغلب شرکت‌های هواپیماساز، درگیر پروژه‌های فضایی و همکاری با ناسا برای توسعه سیستم حمل ونقل افراد به فضا است.
از آخرین محصولات این شرکت، هواپیمای بوئینگ ۷۸۷ دریم‌لاینر (Boeing 787 Dreamliner) است که علاوه بر پاسخ به نیازهای روزافزون سفرهای فضایی، کاهش مصرف سوخت را نیز هدف قرار داده است.
اولین پرواز این هواپیما در سال ۲۰۰۹ انجام گرفت و سریع‌تر از هر هواپیمای دیگر در تاریخ، به رکورد ۱۰۰۰ پرواز رسید
دیدگاه خود را بنویسید