کووید-۱۹ همه‌چیز جهان انسان‌ها را تغییر داد. سبک زندگی و کار، عادت‌ها، چشم‌اندازها، درآمدها و اقتصادها، بازارها و دانشگاه‌ها، صنایع مختلف و مهم‌تر از همه «آینده» را برهم زد. ویروسی که تصور می‌شد چند روز یا حداکثر چند هفته میهمان بشر است؛ اکنون ماه‌ها است بر کره زمین چنبره زده و پیش‌بینی می‌شود تا یکی دو سال دیگر، همچنان پرقدرت و غیرقابل پیشگیری و مقابله باشد.
بسیاری از کسب‌وکارها در اولین روزهای اپیدمی کروناویروس، تصور می‌کردند با یک بحران موقت و کوتاه‌مدت روبرو هستند و پس از چند هفته، دوباره همه‌چیز به روال گذشته برمی‌گردد.
اما طولانی شدن دوران قرنطینه و بعد رفع محدودیت‌ها با رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی، موجی از ناامیدی را به سوی مدیران و صاحبان این کسب‌وکارها روانه کرد.
صاحبان مشاغل در سراسر دنیا فهمیدند با یک بحران بزرگ و طولانی‌مدت چند ساله روبرو هستند و گریزی از زندگی و ادامه کارها در کنار ویروس کرونا ندارند.
اکنون، وقت تصمیم‌گیری‌های بزرگ و کلیدی است. حالا که مشخص شده این ویروس مهلک نه قصد رفتن دارد و نه مهارشدنی است؛ کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک باید از خواب‌آلودگی و دست روی دست گذاشتن خارج شوند و برای آینده طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی کنند.
حداقل، این دنیاگیری ویروس کرونا برای کسب‌وکارهای کوچک چند حقیقت و درس بزرگ دارد تا با توجه به آنها، برای آینده نقشه راه ترسیم کرد:
۱- تنها نیستید
نخستین مسئله‌ای که کارآفرینان، صاحبان کسب‌وکارها و مدیران بازار و تجارت باید درک کنند؛ تنها نبودن در این بحران بزرگ اقتصادی است. ویروس کرونا محدود به یک کشور، منطقه جغرافیایی، قاره و بخشی از کره زمین نیست.
تمام دنیا، تمام کشورها و تمام کسب‌وکارهای جهان با یک بحران و ویروس مشابه روبرو شدند و هنوز هیچ کشوری نتوانسته راه‌کاری برای مقابله با آن پیدا کند. از کشورهای بسیار پیشرفته و مدرن و مجهز تا فقیرترین کشورها قربانی می‌گیرد و روش‌های پیشگیری و مقابله با آن مشترک است.
بنابراین، همه کسب‌وکارهای کوچک دچار سکته شده؛ ابتدا وحشت کردند و بعد به تدریج مشغول بازیابی و خودیابی خود شدند. تغییر رفتار مردم در همه شهرها و کشورها مشابه بوده است.
سفرها کاهش یافته و به صفر رسیدند؛ بسیاری از تفریح‌ها و سرگرمی‌های مردم تعطیل شدند؛ کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌ها خلوت شدند؛ خریدهای اینترنتی و آنلاین رونق گرفتند و مردم کمتر از خانه‌ها بیرون می‌آیند. همه بازارها با کاهش تولید و موجودی انبار روبرو هستند؛ ترس مردم از ابتلا به ویروس کرونا تا ماه‌ها همراه آنها خواهد بود و باعث می‌شود دیگر هرگز به زندگی گذشته خود بازنگردند.
شرکت‌های بزرگ سیاست‌های انقباضی در پیش گرفتند و دست به تعدیل نیرو زدند. درک این مسايل اولین گام برای عبور از بحران ویروس کرونا است. بهتر است شما به عنوان مدیر یک شرکت تجاری، هنوز در خوش‌خیالی و توهم فرا رسیدن اولین روز بدون کرونا در دنیا نباشید؛ چرا که فعلا به این زودی‌ها چنین روزی نخواهد رسید.
۲- موفقیت آینده شما در گرو کاری است که اکنون می‌کنید
همه کسب‌وکارها و مدیران آنها بر سر یک دو راهی مهم و حساس هستند: منتظر بمانند تا اوضاع بهتر شود یا به دنبال روش‌ها و ایده‌های خلاقانه‌ای برای ادامه کسب‌وکار و بازاریابی محصولات خود بروند؟
آیا در تامین مواد اولیه، تولید محصولات و زنجیره تامین به مشکل برخوردید؟ دنبال راه‌حل‌هایی برای برون‌رفت از این وضعیت هستید یا همچنان منتظر می‌مانید؟ برنامه شما برای آینده کارمندان چیست؟ می‌خواهید همه آنها را حفظ کنید و مانند گذشته در دفتر کارشان حضور داشته باشند؟
آیا پیش‌بینی شش ماه یا یک سال آینده کاری خود را کردهاید؟ مردم در آن زمان به چه چیزهایی احتیاج دارند؟ چگونه با یکدیگر در ارتباط خواهند بود و سرگرمی‌های آنها چه تغییراتی کرده است؟ بیشتر برای چه چیزهایی پول خرج می‌کنند و دنبال چه نوع خدماتی هستند؟
درس بزرگ ویروس کرونا به کسب‌وکارها این است که هرگز نباید متوقف شوند و هر روز به دنبال راهکار و روش خلاقانه جدیدی برای ادامه حیات باشند؛ دقیقا مانند خود این ویروس که بنا بر گزارش‌های بسیاری از محققان و دانشگاه‌ها دائما در حال تغییر ماهیت و DNA است و هر روز خودش را به‌روزرسانی می‌کند تا انسان‌های بیشتری را مبتلا کند.
۳- آینده تغییر کرده است
اگر بخواهیم درباره آینده صحبت کنیم؛ باید تاکید کنیم که «آینده» تغییر کرده است و هرگز پس از دنیاگیری کووید-۱۹ مانند آینده‌ای که ترسیم کرده بودیم؛ نخواهد بود.
بسیاری از مشاغل برای همیشه تعطیل می‌شوند؛ بسیاری از کارمندان و افراد بیکار خواهند شد و رفتار مردم تغییرات اساسی دارد. پس، روش کسب‌وکار و تجارت شما هم باید تغییر کند. امروز باید فکر کنید چه چیزهایی تغییر می‌کند و چگونه باید به استقبال این تغییرات بروید تا برای آینده جدید آماده باشید.
برای مثال، شاید باید یاد بگیرید چگونه از راه دور و در حالی‌که در خانه هستید؛ کارهای خود را انجام دهید. هنوز نیاز به تیم کاری متمرکزی دارید یا اینکه می‌توانید به صورت توزیع شده کارها را سروسامان بدهید؟ چگونه درخواست‌های مشتریان را پاسخ داده و بستری فراهم کنید تا نیاز نباشد حضوری به دفتر شرکت شما مراجعه کنند.
احیانا ممکن است نیاز داشته باشید زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، اینترنت و شبکه کسب‌وکارتان را ارتقا دهید و تمام اطلاعات مشتریان را رمزنگاری کنید تا در ارتباطات از راه دور، شنود و کشف نشوند.
۴- هرگز نمی‌توانید کاملا آماده هر احتمالی باشید
هنوز هیچ‌کس نتوانسته انتهای این بحران را ببیند. همان‌طور که هنوز هیچ‌کس نتوانسته یک پیش‌بینی نزدیک به یقین و قطعی از آینده ارائه بدهد. هر کسب‌وکاری باید خودش را برای آینده و برخی احتمالات آماده کند ولی امکان ندارد برای هر چیزی کاملا آماده باشد.
پس، نمی‌توانیم یک فاجعه در آینده را پیش‌بینی کنیم ولی باید حداقل آمادگی را داشته باشیم. معنی این حرف‌ها در یک جمله خلاصه می‌شود: «بی‌گدار به آب نزنید و ریسک‌های بالا نکنید.»
شاید امروز زمان مناسبی برای گرفتن برخی وام‌های بزرگ با بهره‌های بالا نباشد یا اینکه سفارش‌های خرید محصول بسیار زیادی داشته باشید با این تصور که همه انبارها را پُر از کالا کنید و دیگر خیالتان تا آخر سال راحت باشد.
بهتر است طرح‌ها و برنامه‌های خود را به بازه‌های سه ماهه و حتی یک ماهه کوتاه‌مدت تقسیم و گام به گام پیش بروید. معلوم نیست سه ماه دیگر، در فصل پاییز رفتار ویروس کرونا چگونه باشد یا در زمستان چه اتفاقی در انتظار کل جهان باشد.
۵- این نیز بگذرد
تا اینجا چهار حقیقت را پیش‌روی خودمان می‌بینیم: در بحران اپیدمی ویروس کرونا تنها نیستیم؛ آینده تغییر کرده است و باید مطابق آینده ما هم تغییر کنیم؛ چیزی که امروز می‌کاریم در آینده برداشت می‌شود و موفقیت ما را شکل می‌دهد و اینکه نباید خودمان را به آب و آتش بزنیم تا اوضاع مانند سابق شود.
حالا حقیقت دیگری را هم باید در نظر بگیریم و آن عبور از این مرحله تاریخی جهان است. سرانجام روزی بشر به کووید-۱۹ پیروز می‌شود و پایان این همه‌گیری را جشن می‌گیریم.
در آن روز باید هنوز کسب‌وکارمان را داشته باشیم؛ خودمان و کارمندان سلامت بدنی و روحی روانی داشته باشیم و برای لذت بردن دوباره از زندگی آماده باشیم. جهان بحران‌های زیادی (مانند جنگ جهانی اول و دوم) داشته ولی همه آنها پایان یافتند و دوران پس از آنها با شکوفایی، بازارهای جدید، جهش‌های فناوری و تحولات اجتماعی همراه بودند.
ممکن است اکنون در فشار اقتصادی و مالی باشید و اینکه کسب‌وکارتان بسیار نحیف و شکننده شده باشد ولی باید زنده بمانید و تلاش کنید خودتان را به عصر پساکرونا برسانید.
کسب‌وکارهایی که در برابر کرونا تسلیم شوند یا واقعیت را این‌گونه تفسیر کنند که دیگر جهان بدون کرونا مرده است و نیازی نیست کسب‌وکاری وجود داشته باشد؛ در عصرپساکرونا غمگین و پشیمان خواهند بود.
کسب‌وکارها باید برای کوتاه مدت سه ماه و شش ماهه، طولانی مدت یک سال و دو ساله، دوران پساکرونا و آینده‌ای که متفاوت از امروز خواهد بود؛ برنامه‌ریزی کنند و رویکردهای نو و خلاقانه داشته باشند.
تنها در این صورت است که می‌توان بحران کروناویروس را پشت سر گذاشت و به آینده امیدوار بود و در انتظارش نشست!
دیدگاه خود را بنویسید