امروزه، خودروهای الکتریکی به جریان اصلی بازار تبدیل شدند ولی یک دهه پیش، یک استارتاپ کوچک پایه‌گذار استفاده از انرژی‌های پاک، باتری‌ها و پنل‌های خورشیدی در خودروها بود و توانست انقلابی بزرگ در یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین صنایع پول‌ساز دنیا راه بیندازد. بسیاری از کارشناسان، تسلا (Tesla) را موفق‌ترین استارتاپ صنعت خودرو پس از فورد می‌دانند. تسلا فقط خودروی برقی یا خودروی خودران تولید نمی‌کند و طیف گسترده‌ای از باتری‌های ذخیره انرژی برای مصارف خانگی تا صنعتی، پنل‌ها و سلول‌های خورشیدی عرضه می‌کند. تسلا کارخانه‌های متعددی در ایالات متحده و کشورهای دیگر از جمله چین دارد و در صنعتی که برخی خودروسازها قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارند؛ تسلای نوپا یک رهبر و پیشرو محسوب می‌شود.
تسلا موتورز
بسیاری از مردم تصور می‌کنند «ایلان ماسک»، مدیرعامل کنونی تسلا و بنیان‌گذار پی‌پال و چندین شرکت دیگر از جمله اسپیس‌ایکس، بنیان‌گذار و موسس شرکت تسلا است ولی داستان تاسیس این شرکت بسیار متفاوت‌تر از آن چیزی است که مشهور شده است. تاریخچه سال‌های ابتدایی تسلا مملو از درگیری‌های متعدد بنیان‌گذاران و کارمندان اولیه است. تسلا را باید حاصل ایده چند جوان ساکن سیلیکون‌ولی بدانیم که پس از مدتی با یک جوان میلیاردر به نام «ایلان ماسک» همکار و شریک می‌شوند.
داستان تسلا موتورز از حدود سال ۱۹۹۰ شروع می‌شود؛ اگرچه اولین خودروهای این شرکت به نام «رودستر» و «مدل S» به طور رسمی در سال ۲۰۰۸ به جاده‌ها آمده و توانستند با سایر خودروها رقابت کنند.
دو مهندس جوان به نام‌های «مارک تارپنینگ» و «مارتین ابرهارد» در ابتدای دهه ۱۹۹۰ ایده‌های خلاقانه و نوآورانه‌ای درباره باتری‌ها و جنبه‌های دیگری از فناوری داشتند و دائما به دنبال روش‌هایی برای دگرگونی استفاده از گجت‌ها بودند. اولین شرکت تاسیس شده توسط این دو مهندس نیز نوومدیا « NuvoMedia» نام داشت که در سال ۱۹۹۷ به ثبت رسیده و اولین محصول آن به نام Rocket eBook در سال ۱۹۹۸ وارد بازار شد. این محصول عنوان اولین کتاب‌خوان الکترونیک را یدک می‌کشد. اما دو سال بعد، شرکت نوومدیا با مبلغ ۱۸۷ میلیون دلار به شرکت Gemstar فروخته شد.
ایده بعدی مارتین ابرهارد، یافتن یک انرژی بهتر برای جایگزینی با انرژی‌های فسیلی خودروها بود. او اقدام به خرید یک خودروی اسپرت کرد و بعد انواع سوخت‌های ممکن از سلول‌های سوختی هیدروژنی تا گازوئیل، دیزل و گاز طبیعی را مورد بررسی قرار داد. در آن زمان، خودروهای برقی اصلا کارایی و سرعت خوبی نداشتند ولی از نظر مارتین ابرهارد، باتری‌های الکتریکی راهکار بهتری نسبت به دیگر سوخت‌ها برای محافظت از زمین بودند.
در ابتدا، ابرهارد تصمیم گرفت با شرکتی که یک خودروی الکتریکی پرسرعت به نام AC Propulsion تولید کرده است همکاری کند، ولی به نتیجه نرسید و تصمیم گرفت شرکت خودش را تاسیس کرد. تارپنینگ و ابرهارد جلسات متعددی با یکدیگر برای تولید خودروهای برقی برگزار کردند و در نهایت سال ۲۰۰۳ تصمیم نهایی خود را گرفتند تا یک خودروی برقی اسپرت با دو سرنشین بسازند. حاصل سال‌ها تحقیق آنها به ایده باتری‌های یون‌لیتیوم و موتور القایی ختم شد.
ابرهارد دنبال نامی خاص برای شرکتش بود و به خاطر ادای دینی که به مخترع موتورهای القایی AC داشت؛ نام «نیکولا تسلا» را برای شرکت خودروسازی خود برگزید.
آنها در آوریل ۲۰۰۳ دامنه Teslamotors.com را خریداری کردند و در یکم ژوئیه ۲۰۰۳ شرکت تسلا بهطور رسمی کار خود را آغاز کرد. اولین دفتر شرکت در «منلو پارک» کالیفرنیا بود که بنیان‌گذاران در ماه اوت به آن نقل مکان کردند. فعالیت‌های ابتدایی آنها، بهینه‌سازی ایده‌هایشان و آماده شدن برای ارائه آن به سرمایه‌گذارها بود. ابرهارد و تارپنینگ که سابقه‌ی خوبی در دنیای فناوری و محیط استارتاپی سیلیکون‌ولی داشتند، حالا باید خود را به فعالان صنعت خودروسازی نزدیک می‌کردند تا ترکیبی بهینه را برای شرکت فعال در این حوزه ایجاد کنند. آنها می‌خواستند یک خودروی الکتریکی مقرون به صرفه در کلاس رودستر بسازند ولی با ایده‌ای کاملا ساختارشکنانه و یک مدل کسب‌وکاری کاملا بهینه‌سازی شده و بدون نمایندگی فروش!
آنها در سال ۲۰۰۴ آماده جذب سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر شدند و برگزاری جلسه با سرمایه‌گذاران را آغاز کردند. در دوره نخست، از چند سرمایه‌گذار خرد و برخی از اعضای خانواده، جذب سرمایه کردند ولی خوب می‌دانستند که این برای راه‌اندازی یک استارتاپ خودروسازی کافی نیست.
ایلان ماسک و اولین رودستر
ابرهارد و یان رایت (عضو سوم تسلا موتورز) در دفتر مرکزی اسپیس ایکس در لس‌آنجلس جلسه‌ای با ایلان ماسک داشتند که قرار بود ۳۰ دقیقه باشد، اما دو ساعت به طول انجامید. در آن زمان، ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس بود و فعالیت‌های زیادی در این شرکت آغاز کرده بود. این جلسات ادامه یافت تا در نهایت ایلان ماسک، در آوریل ۲۰۰۴ با سرمایه‌گذاری در تسلا موتورز موافقت کرد و با پرداخت ۷/۵ میلیون دلار، علاوه بر شراکت، به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره انتخاب شد.
یان رایت عضو سوم گروه بنیان‌گذاران تسلا بود که به‌عنوان مهندس حرفه‌ای اصلی در صنعت خودرو، به تیم اضافه شد. او وظیفه‌ی حفظ ارتباط تیم را با شرکت بریتانیایی لوتوس و AC Propulsion برعهده داشت. تسلا موتورز ابتدا می‌خواست AC Propulsion را با تمامی محصولات و فناوری‌ها تصاحب کند، اما مدیران آن شرکت مخالفت می‌کردند. در نهایت سازنده tzero با اهدای مجوز استفاده از فناوری‌ها موافقت کرد و تسلا موتورز برای ساختن خودروی جدید آماده شد.
طراحی اولین خودروی تسلا هم برای بنیان‌گذاران و هم برای ایلان ماسک بسیار اهمیت داشت. از این رو، ده‌ها جلسه پیرامون طراحی آن برگزار و از بسیاری از شرکت‌های خودروسازی و کارشناسان به صورت غیرمستقیم نظرخواهی شد. نمونه اولیه خودروی رودستر تسلا موتورز در نوامبر ۲۰۰۴ آماده شد. در گام بعدی، برخی آزمایش‌ها و تست‌های باتری و سخت‌افزار و نرم‌افزار انجام شد ولی تسلا موتورز تا سال ۲۰۰۶ به صورت مخفیانه و به دور از رسانه‌ها فعالیت می‌کرد.
سرانجام، در ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۶ و طی یک رویداد عمومی، از اولین محصول خودروی برقی تسلا رونمایی شد. دو هفته بعد، شرکت تسلا موفق به پیش‌فروش ۱۲۷ خودروی رودستر شد.
همه دنیا اعتراف کردند که با خودرویی انقلابی و کاملا متفاوت در صنعت خودروسازی روبرو هستند. در هفته‌های بعدی، مقالات زیادی درباره خودروی تسلا رودستر منتشر شد که همگی به تشویق و ستایش این خودرو و سازندگانش، به‌ویژه ابرهارد و یان رایت پرداختند و در تمام این تشویقها نامی از ایلان ماسک نبود.
چالش‌های پیش از عرضه اولین محصول
دعواهای حقوقی و چالش‌های مدیریتی و استراتژیک تسلاموتورز دقیقا در این ایام شروع شدند. ایلان ماسک، از نحوه مدیریت و تصمیم‌گیری‌های ابرهارد راضی نبود. اصولا ماسک جوان برنمی‌تابید نفر چندم در یک شرکت باشد و ایده‌های خودش را پیاده‌سازی نکند. خود ابرهارد نیز دوست داشت از سمت مدیرعاملی تسلا کناره‌گیری کند و بیشتر روی توسعه محصول متمرکز شود. تسلا در آن زمان ۱۴۰ کارمند داشت و واقعا نیازمند یک مدیرعامل با تجربه اجرایی بالا بود تا هرچه سریع‌تر بتواند اولین خودروی تسلا رودستر را تولید و به دست مشتری برساند. در این دوران پر چالش که دائما مدیرعاملی تسلا دست به دست می‌شد در نهایت این سمت به «مایک مارکس»، مدیرعامل سابق Flextronicsرسید. نزدیک به دو سال طول کشید تا اولین خودروی تسلا رودستر در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸ به اولین مشتری تحویل داده شد. این مشتری در سال ۲۰۰۶ با یک چک ۱۰۰ هزار دلاری آن را پیش‌خرید کرده بود.
ایلان ماسک در اکتبر ۲۰۰۸ به آرزو و هدف خود در شرکت تسلا رسید و رسما مدیرعامل شد. او تا آن زمان نزدیک به ۵۵ میلیون دلار در تسلا سرمایه‌گذاری کرده بود و سعی داشت کنترل کامل شرکت را به دست بگیرد و در مسیری قرار دهد که دوست دارد. تارپنینگ و ابرهارد در همان سال شرکت را ترک کردند و ایلان ماسک حدود ۲۵ درصد نیروی کار تسلا را تعدیل کرد. ایلان ماسک کم‌کم به تسلا اعتبار بخشید و این شرکت را روی ریل سودآوری و نوآوری انداخت تا به تدریج بزرگ‌ترین و ارزشمندترین استارتاپ خودروساز شود.
دیدگاه خود را بنویسید