صنعت مرکز داده در حال تغییر است. ده سال پیش، یک دیتاسنتر، یک پیاده‌روی بزرگ در یخچال بود؛ محیطی به شدت سرد و مملو از سرور و رک. اکنون، همه‌چیز خیلی متفاوت شده و در کمتر از چند سال، دیتاسنترها تغییرات بزرگی داشتند که دیگر هیچ شباهتی به گذشته ندارند. از امکانات سازمانی قدیمی بگیرید تا پردیس‌های ابرمقیاس، فوق مدرن و منبع باز که به اندازه­ی بلوک‌های شهری هستند؛ مراکزداده به طور چشم‌گیری در یک دهه­ی گذشته، دگرگون شده‌اند. زیرا، تقاضا برای ظرفیت ذخیره‌سازی اطلاعات، افزایش یافته و نیاز به طراحی پایدارتر، به طور فزاینده‌ای، حادتر شده است.

در این فضا، بد نیست نگاهی به پیش‌بینی‌های شرکت هواوی درباره­ی دیتاسنترهای سال ۲۰۲۵ بیندازیم:

۱۰- اعتماد

همان‌طور که جهان به­طور فزاینده‌ای به هم متصل می‌شود و مراکزداده هوشمندتر می‌شوند (مثلا خانه‌ها مملو از حسگرهای هوشمند اینترنت اشیا شدند)؛ تعداد تهدیدات سایبری هم بیشتر متوجه این امکانات شده است. این وضعیت به­طور ویژه‌ای، پس از همه‌گیری ویروس کرونا، رشد و افزایش بیشتری یافته است. برای این­که مراکزداده هنوز بتوانند کار کنند؛ امنیت باید در الویت بالایی قرار بگیرد و اپراتورهای دیتاسنتر برای لحظه‌ای، این موضوع را از ذهن خود حذف نکنند.

۹- اندازه‌گیری پویای بازدهی

هواوی خاطر نشان می‌کند که کاهش PUE به این معنی نیست که مصرف انرژی مرکزداده به­طور کلی بهینه شده است. هواوی از اپراتورها می‌خواهد به جای تمرکز بر عناصر خاص در یک مرکزداده، روی کاهش مصرف انرژی، دید جامع‌تری داشته باشند. اخیرا، مصرف آب (پارامتر WUE) نیز بر معیارهای اندازه‌گیری دیتاسنترها اضافه شده است و اهمیت زیادی دارد که سیستم سرمایشی دیتاسنتر به ازای هر کیلووات ساعت، چند لیتر آب مصرف می­کند.

۸- همگرایی سیستم سرمایشی هوازی و مایع

همان‌طور که مراکزداده متراکم‌تر می‌شوند؛ سیستم‌های سرمایشی مایع به طور فزاینده‌ای به انتخاب برتر اپراتورهای دیتاسنتر تبدیل می­شوند. سیستم‌های HVAC بسیار قدیمی بوده و دیگر راندمان و عملکرد مطلوب گذشته را ندارند. با این حال، سیستم‌های سرمایشی مایع سرد (chilled liquid cooling) که مستقیما آب را روی اجزای سرور رها می‌سازند نیز به تدریج حذف می‌شوند. زیرا اپراتورهای بیشتری شروع به استفاده از تکنیک‌های سرمایشی تبخیری غیرمستقیم خواهند کرد.

۷- پیش به سوی لیتیوم

تغییر از باتری‌های اسید سرب به باتری‌های لیتیوم یونی در معماری برق مراکزداده­ی آینده­ی نزدیک، یک تغییر قطعی است. از سوی دیگر، از آن‌جایی که باتری‌های لیتیوم یونی به یک نقطه­ی قیمتی بحرانی رسیده‌اند؛ می‌توان انتظار داشت که پذیرش بازار در چند سال آینده، افزایش یافته و احتمالا از نظر پایداری و کارایی، سود بیشتری برای اپراتورها داشته باشند. باتری‌های لیتیوم یونی در اندازه‌های کوچک‌تر و سبک‌تر ولی با همان ظرفیت باتری‌های اسید سربی عرضه می‌شوند؛ عمر طولانی‌تری دارند (۳۵ درصد بیشتر و در نتیجه دفعات تعویض کمتر) و نیازی به اتاقک تهویه­ی مجزا ندارند و با سیستم‌های یو پی اس می­توانند در یک اتاق نگهداری شوند. به علاوه، این باتری‌ها زودتر شارژ می‌شوند (۴ برابر سریع‌تر).

۶- ماژولارسازی

به منظور مقابله با سرمایه‌گذاری عظیم اولیه و زمان ساخت طولانی یک دیتاسنتر و همین‌طور، کوتاه شدن چرخه­ی عمر تجهیزات فناوری اطلاعات، می‌توان انتظار داشت در سال‌های آینده، ساخت مراکزداده به­طور قابل توجهی از معماری‌های ماژولار پیروی کند. به گفته­ی هواوی، طراحی ماژولار از «ماژولارسازی اجزا» به «ماژولارسازی معماری و ماژولارسازی اتاق تجهیزات» رسیده است و در نهایت شاهد ماژولارسازی کامل مرکزداده خواهیم بود. به‌ویژه، در میکرو دیتاسنترها و دیتاسنترهای لبه، بحث ماژولارسازی بسیار قوی‌تر دنبال می‌شود.

۵- دیجیتالی شدن کل دیتاسنتر با هوش مصنوعی

در حال حاضر، مراکزداده از هر زمان دیگری هوشمندتر، تحت نظارت کامل و شدیدتر و مدیریت هوشمندتر هستند. هواوی پیش‌بینی می‌کند این روند در سال ۲۰۲۵ به اوج خود برسد؛ زیرا شاهد بهبود مستمر فناوری‌های هوش مصنوعی و اینترنت اشیا هستیم که منجر به توسعه­ی مراکزداده و دیجیتالی شده آن‌ها می‌شود. این دیجیتالی شدن فرآیندها با هوش مصنوعی در دیتاسنترها، از دیجیتالی‌سازی تک دامنه‌ای (مثلا مدیریت مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری) آغاز شده و به دیجیتالی‌سازی کل چرخه­ی عمر مرکزداده منجر می‌شود. 

۴- ساخت سریع‌تر

بر کسی پوشیده نیست که جهان به مراکزداده بیشتری نیاز دارد. یکی از چالش‌های بزرگ دیتاسنتر فعلی، زمان طولانی ساخت آن‌ها است ولی طی چند سال آینده، این زمان کوتاه‌تر و کوتاه‌تر می‌شود. در حال حاضر، متوسط زمان ساخت یک مرکزداده بین ۹ تا ۱۲ ماه است ولی در سال ۲۰۲۵ این زمان به ۶ ماه می‌رسد. استفاده از طراحی‌های ماژولار، چاپگرهای سه بعدی، بخش‌های از پیش ساخته شده، و تکنیک‌های دیگر، کمک بزرگی به کاهش زمان ساخت دیتاسنترها کرده­اند.

۳- پایداری

هواوی تخمین می‌زند صنعت مراکزداده حدود ۳ درصد از مصرف برق جهان را تشکیل می‌دهد. البته، برخی برآوردها بیشتر و کمتر است، اما غول چین تخمین می‌زند مراکزداده در سال ۲۰۲۵ بیش از هزار تراوات ساعت (1000TWh) مصرف انرژی داشته باشند. در نتیجه، در این دوره­ی زمانی که مصرف انرژی مانند گذشته پایدار نیست؛ تلاش برای کاهش PUE، استفاده و تغییر انرژی به مدل‌های تجدیدپذیر، بازیافت گرمای هدررفته و ... بیشتر و بیشتر می‌شود. برخی موسسات تحلیل‌گر بازار هم می‌گویند «پایداری»، بزرگ‌ترین دغدغه و چالش صنعت دیتاسنتر در نیمه­ی دهه ۲۰۲۰ است و بخشی از این پایداری، در واقع به الزامات و فشارهای قوانین دولتی در اروپا بازمی‌گردد.

۲- مقیاس‌پذیری

روزهایی که یک مرکزداده می‌ساختیم و آن را به اینترنت وصل می‌کردیم و دیگر تا یک دهه­ی بعد با آن کار نداشتیم گذشته است. هواوی هشدار می‌دهد در یک دهه­ی آینده، تفاوت بین چرخه­ی عمر یک مرکزداده (حدود ۱۰ تا ۱۵ سال) و طول عمر زیرساخت فناوری اطلاعات (حداقل ۲ سال)، بیشتر خواهد شد. بنابراین، از آن‌جایی‌که مراکزداده، به‌ویژه مراکزداده­ی ابرمقیاس، به صورت فازبندی و مرحله‌ای است؛ اپراتورها باید مراحل توسعه­ی خود را با چرخه­ی عمر تجهیزات IT خود زمان‌بندی کنند و CapEx بهینه‌تر شود. 

۱- تراکم فوق‌العاده زیاد

اولین چیزی که در مراکزداده­ی آینده (نزدیک)، خواهیم دید؛ افزایش چشم‌گیر تراکم سخت‌افزار است. به گفته هواوی، ظرفیت سرور و پردازنده، به منظور همگام شدن با حجم کاری پیچیده­ی فناوری اطلاعات (HPC و AI)، همچنان در حال افزایش است. این تقاضا به این زودی‌ها کاهش پیدا نخواهد کرد. بنابراین، برای متعادل‌سازی کارایی و هزینه، طراحان دیتاسنترها به طور روزافزونی، سخت‌افزارهای بیشتری را در فضاهای کوچک‌تر جاسازی می‌کنند. در حال حاضر، میانگین ظرفیت برق در یک مرکزداده، ۶ تا ۸ کیلووات در هر رک است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵، چگالی برق ۱۵ تا ۲۰ کیلووات در هر رک را در غالب دیتاسنترها مشاهده کنیم.

منبع