زبان بدن به تنهایی می‌تواند از شما فرد موفق‌تری بسازد. افراد مشهور و رهبران کسب‌وکارهای بزرگ دنیا، خیلی خوب می‌دانند چگونه از زبان بدن برای ارتباطات فردی و اجتماعی بهتر استفاده کنند؛ خود را فردی جذاب‌تر نشان بدهند و تاثیرگذاری بیشتری روی افراد داشته باشند.
افزایش مهارت‌ها و قدرت زبان بدن، یکی از الزامات مدیران و رهبرانی است که می‌خواهند مهارت‌های فردی را رشد داده و از هوش هیجانی خود برای تقویت ارتباطات کلامی استفاده کنند.
هیچ راهکار یا دستورالعمل مشخصی برای استفاده از زبان بدن وجود ندارد. هر حرکت دست، حالت بدن یا چهره، می‌تواند ده‌ها تفسیر داشته باشد و مخاطب شما، نتیجه متفاوتی بگیرد. همان حرکت دست، در هنگامی که با رئیس‌تان صحبت می‌کنید؛ یک پیام دارد و هنگامی که با یک دوست قدیمی در حال پیاده‌روی و گپ زدن هستید؛ تفسیر و نشانه دیگری دارد.
شما باید به شدت نسبت به زبان بدن و تغییر آن حساس و هوشیار باشید. طرز نشستن، ایستادن، چگونگی به کارگیری دست‌ها، حالت قرارگیری پاها و بدن در زمان مکالمه با افراد دیگر، همگی پیامهایی دارند و باید مورد دقت و بازبینی قرار بگیرند.
تمرین تقویت زبان بدن
تقویت زبان بدن نیاز به تمرین و تکرار دارد. شاید بهتر باشد روبروی آینه قرار بگیرید و حرکات بدن را زیر نظر داشته باشید یا دنبال بهترین حالت کار با دست‌ها باشید. این کار احمقانه نیست؛ بلکه به شما کمک می‌کند بازخوردهای بهتری از دیگران بگیرید.
روش دیگر، بستن چشمان و تصور نحوهی ایستادن و نشستن در وضعیت‌های مختلف است. یک مدل ذهنی برای خودتان بسازید و سعی کنید حس اطمینان، صراحت، تمدد اعصاب، قدرت گفت‌وگو، اعتماد به نفس و ... را در خودتان به وجود بیاورید و برای محیط بیرون تمرین کنید.
مشاهدهی فیلم‌های سلبریتیها، دوستان، ستارگان سینما، مدیران و رهبران موفق و میلیاردر دنیا، باز هم به شما کمک می‌کند؛ مهارت‌های زبان بدن را تقویت و از دیگران تقلید و الگوبرداری کنید. به زبان بدن افرادی که دوست دارید و می‌خواهید شبیه آن‌ها بشوید؛ دقت کرده و حرکات آن‌ها را برای خود بازسازی کنید.
در شروع کار، شاید این حس را داشته باشید که در حال تظاهر هستید ولی هیچ عیبی ندارد و باید آن‌قدر تمرین کنید تا برایتان عادت و ملکهی ذهن‌تان شود. یک روش جدید برای یادگیری مهارت جدید، همین تظاهر کردن است.
وقتی بیشتر لبخند می‌زنید؛ احساس شادی بیشتری دارید. اگر صاف بنشینید؛ طبعا احساس انرژی و اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. با حرکات آهسته‌تر، آرامش بیشتری پیدا می‌کنید و حرکات چشمان شما نشان می‌دهند روی چه چیزی تمرکز دارید.
۱۶ مهارت هوش هیجانی برای تقویت زبان بدن
در ادامه می‌خواهیم به برخی روش‌های تاثیرگذار در توسعهی زبان بدن اشاره کنیم. همان‌طور که اشاره کردیم؛ این قواعد برای همه و در همهی موقعیت‌ها، یک پیام یکسان و مشابه ارسال نمی‌کنند و در نهایت شما هستید که باید تصمیم بگیرید در ارتباط و گفت‌وگو و موقعیت، از کدام مورد بهره ببرید:
۱- دست و پای ضربدری ممنوع
دست به سینه نایستید؛ زیرا از شما یک ظاهر تدافعی و محافظه‌کارانه به دیگران نشان میدهد. این مسئله دربارهی پاها نیز صدق می‌کند و نباید دست و پاها ضربدری یا بازتر از حد معمول باشد.
۲- ارتباط چشمی بدون خیره شدن
باید با همهی افرادی که مخاطب شما هستند؛ ارتباط چشمی برقرار کنید تا رابطهی بهتری ایجاد شود ولی از خیره شدن به آن‌ها جلوگیری کنید. آن‌قدر باید با چشم، مخاطبان را دنبال کنید که متوجه شوید آیا آن‌ها به صحبت‌های شما گوش می‌دهند یا خیر؟ مواظب باشید ارتباط چشمی طولانی با افراد برقرار نکنید. اگر از چشم در چشم شدن با مخاطب فرار کنید؛ شما را ترسو و فاقد اعتماد به نفس جلوه میدهد. ارتباط چشمی فقط با تمرین و عادت به دست می‌آید.
۳- فضا دادن به مخاطب
به مخاطب خود مقداری فضا بدهید تا احساس راحتی کرده و شما نیز راحت‌تر، مکالمه و ارتباط خود را پیش ببرید. فضا دادن به مخاطب، نشانگر اعتماد به نفس بیشتر شما است. مثلا، پس از چند دقیقه گفت‌وگو، راحت‌تر روی صندلی بنشینید و پاها را بازتر کنید.
۴- شل کردن عضلات شانه
خشک و انقباضی ظاهر نشوید. وقتی هیجان‌زده هستید؛ بهتر است شانه‌های خود را کمی شل کرده و منبسط‌تر نشان بدهید. سعی کنید راحت باشید و مقداری شانه‌ها یا عضلات دیگر خود را شل کرده و پس از دقایقی دوباره به حالت اولیه بازگردید.
۵- تکان دادن سر به نشان تایید
احتمالا این ترفند، رایج‌ترین مهارت زبان بدن است که همه می‌شناسیم. وقتی دیگران در حال صحبت هستند؛ به‌ویژه هنگامی که به شما نگاه می‌کنند؛ سرتان را به نشانه تایید حرکت داده تا نشان بدهید به سخنان طرف مقابل گوش می‌دهید. فقط در تکان دادن سر، زیاده‌روی نکنید.
۶- صاف بنشینید؛ خم نشوید
تمرین کنید همیشه آرام و صاف بنشینید و به جلو و عقب خم نشوید. در هنگامی که هیجان‌زده می‌شوید؛ شاید کمی تکان بخورید و خم بشوید ولی دوباره سعی کنید به عقب بازگشته و وضعیت آرامی به بدن بدهید.
۷- کمی تمایل به جلو
اگر خواستید به طرف مقابل بگویید که علاقه‌مند گوش دادن به صحبت‌هایش هستید؛ کمی به سوی جلو خم شوید؛ ولی نه خیلی زیاد. این کار نشان‌دهندهی اعتماد به نفس و آرامش شما است. دوباره به سمت عقب بازگردید و زیاد در این حالت قرار نگیرید تا این‌طور القا نشود که مایوس و نیازمند جلب توجه دیگران هستید. متمایل شدن بیش از حد به عقب هم نشان‌دهندهی غرور و خودخواهی ظاهری است.
۸- لبخند، لبخند، لبخند
باید بخندید تا شاد باشید و خودتان را جدی جلوه کنید. در کمال آرامش و ابهت، وقتی فردی صحبت و مطلب خنده‌داری می‌گوید؛ بخندید. از سوی دیگر، باید سخنان مثبت‌اندیش و شاد به زبان بیاورید و سعی کنید دیگران را بخندانید ولی نباید خودتان اولین فردی باشید که به لطیفه و مطلب خودتان بخندید. در لبخند زدن، دستپاچه نباشید و لبخند تصنعی نداشته باشید.
۹- عدم دست زدن به صورت
رفتارهایی مانند دست زدن به صورت، ور رفتن با موهای سر یا ریش و نظایر این‌ها باعث حواس‌پرتی دیگران شده و این‌طور نشان میدهد که دستپاچه هستید.
۱۰- سر بالا
چشم‌تان را به زمین ندوزید؛ زیرا شما را نامطمئن و ناکام نشان میدهد. عادت کنید سر خود را به بالا و صاف نگه دارید و چشم‌ها را به سوی افق نگه دارید.
۱۱- حرکات آرام
آهسته راه رفتن، حرکات آرام دست و پاها، از شما تصویری مطمئن‌تر و آرام‌تر به دیگران القا می‌کند و باعث می‌شود احساس تنش کمتری داشته باشید. اگر مخاطب فردی قرار گرفتید؛ سریع گردن خود را به سوی او برنگردانید و گردن را به آرامی حرکت دهید.
۱۲- بی‌قراری ممنوع
از تمام حرکاتی که نشان‌دهندهی بی‌قراری شما باشد؛ جلوگیری کنید. تیک‌های عصبی، تکان دادن‌های عصبی پاها، ضربه زدن با انگشتان روی میز و حرکات مشابه این را کنار بگذارید. حرکات بی‌نظم را رها کنید و مدام دقت کنید آرام باشید و روی رفتارهای هوشمندانه تمرکز کنید.
۱۳- استفاده از دست با اطمینان بیشتر
حرکات دست بزرگ‌ترین نشانه و تاثیرگذاری زبان بدن هستند. باید از حرکت دادن سریع دست‌ها یا قرار دادن آن‌ها در وضعیت‌های ناپایدار و نامطمئن جلوگیری کنید. دست کشیدن روی صورت، حرکات عصبی دست و استفاده بیش از حد از دست، باز هم به زبان بدن شما آسیب می‌زند. نباید دست‌ها را طوری حرکت دهید که غیر قابل کنترل به نظر برسند.
۱۴- فاصله مطمئن
نباید به طرف مقابل یا مخاطب خود، بیش از اندازه نزدیک شوید. این رفتار به دیگران احساس خوشایندی نمی‌دهد و باعث می‌شود حریم خصوصی آن‌ها نقض شود.
۱۵- انعکاس
اغلب هنگامی که شما روابط خوبی با یک فرد دارید و هر دوی شما دارای وابستگی به هم هـستید، نـاخودآگاه شـروع به انعکاس رفتارهای یکدیگر مـی‌کنید. بـدین مـعنی که شما کمی از زبان بدن شخص مقابل خود را عینا تکرار می‌کنید. اگر آن فرد به سمت جلو متمایل شود شما نیز احتمالا بـه جـلو خـم می‌شوید. در صورتی که او دست‌هایش را روی پاهایش قرار دهد مـمکن اسـت شما مشابه او رفتار کنید. دقت داشته باشید که عکسالعمل نشان ندهید و هر تغییری که در زبان بدن او بـه وجـود آمـد را منعکس نکنید. به این ترتیب، حس نزدیکی به وجود خـواهد آمد.
۱۶- نگرش مثبت
آخرین نکته دربارهی زبان بدن که باید یاد بگیرید؛ داشتن دیدگاه و بینش باز، مثبت‌گرایانه و راحت نسبت به دیگران و مسایل مختلف است. آنچه که شما فکر و احساس می‌کنید؛ بر زبان بدن‌تان جاری می‌شود و تفاوت‌های عمده‌ای ایجاد خواهد کرد. وقتی مثبت فکر می‌کنید؛ ناخودآگاه به دیگران انرژی مثبت می‌دهید و حتی اگر یک حرکت نامناسب داشته باشید؛ باز هم مثبت جلوه می‌کند یا پیام و برداشتی منفی برای مخاطب ندارد.
قطعا شما نمی‌توانید همه این مهارت‌های زبان بدن را با هم تمرین و تبدیل به عادت کنید. بهتر است ۳ یا ۴ مورد را انتخاب و هر روز چند ساعت روی آن‌ها تمرکز کرده و درصدد تقلید از آن‌ها باشید. وقتی این مهارت‌ها به عادت تبدیل شدند؛ سراغ چند مهارت زبان بدن دیگر بروید.
دیدگاه خود را بنویسید