بسیاری از مدیران و رهبران کسب‌وکارها در لحظاتی نسبت به توانایی‌ها و مهارت‌های خود، دچار شک و تردید می‌شوند. به‌ویژه، وقتی چالش‌های اقتصادی در سطح کلان مطرح می‌شود یا در بحران‌هایی مانند همه‌گیری ویروس کرونا که کسب‌وکارشان وارد شرایط ناخواسته‌ای می‌شود. حتی بهترین و قوی‌ترین مدیران هم اعتراف می‌کنند در بازه‌هایی از زمان، نسبت به تصمیمات و رهبری خود دو دل شدند و این سوال در ذهن‌شان شکل گرفته که «آیا واقعا من مدیر خوبی هستم؟».

این موضوع با توجه به بحران‌هایی که روزانه گرفتارشان هستیم و مسایل مختلفی که باید تحمل کنیم؛ اتفاقی چندان عجیب و تعجب‌آور نیست. در حالی‌که همه­ی ما انتظار تغییر و عدم قطعیت برای طولانی­مدت را داریم ولی در سال‌های اخیر، این سرعت تغییر و عدم قطعیتی که امروز تجربه می‌کنیم؛ بی‌سابقه است. 

در ادامه، به ۱۰ نکته و ترفند اشاره می‌کنیم که می‌توانند به مدیران ارشد و رهبران کسب‌وکارها  کمک کنند تا زودتر از دوران شک و تردید نسبت به خود و توانایی‌هایشان عبور کنند؛ زیرا تحقیقات و نظرسنجی‌های ما نشان می‌دهد اغلب این مدیران، قدرت غلبه بر شک و تردید را دارند:

۱- به خود یادآوری کنید کنترل همه‌چیز دست شما نیست

تنها چیزهایی که شما کنترل کامل آن‌ها را دارید؛ قضاوت‌ها، تصمیم‌ها و اعمال‌تان است. بسیاری از اتفاقاتی که پیرامون شما و کسب‌وکارتان رخ می‌دهد؛ به شرایط بیرونی بستگی دارد. ممکن است سعی کنید بر این شرایط تاثیر بگذارید اما در نهایت، نمی‌توانید آن‌ها را کنترل کنید.

۲- چالش‌های خارجی را فرصتی برای رشد ببینید

دفعه­ی بعدی که با یک چالش بزرگ غیرمنتظره­ی بیرونی مواجه شدید؛ به جای اینکه آن را یک نیروی محدودکننده ببینید؛ به­عنوان یک فرصت برای رشد، درآغوش بگیرید. انرژی خود را روی چیزی که در کنترل شما است؛ متمرکز کنید. در واقع می‌توانید خودتان، تیم و کل سازمان‌تان را رهبری کنید و بر چالش‌های داخلی غلبه کنید یا تاثیرگذار باشید.

۳- با خودتان زمزمه نکنید که چقدر مدیر بدی هستید

همه­ی ما تمایل داریم درباره­ی خودمان داستان‌سرایی کنیم. در حقیقت، همه ما مواردی را می‌بینیم و بعد نتیجه می‌گیریم که رهبر کسب‌وکار خوب یا بدی هستیم. اگر شک و تردید درونی شما آغاز شده است؛ باید به سرعت آن‌ها را متوقف کنید و مدام با خود واگویه نکنید که چقدر رهبر و مدیر بدی هستید. مطمئن باشید آن‌قدر که به خود تلقین می‌کنید؛ رهبر بدی نیستید.

۴- روی پیشرفت اعضای تیم خود تمرکز کنید

همان‌طور که «سیمون سینک» می‌گوید: «رهبری کسب‌وکار این نیست که خودمان مسئول همه‌چیز باشیم؛ بلکه باید مراقب افرادی باشیم که مسئولیت ما را برعهده دارند». انرژی خود را روی کمک به پیشرفت اعضای تیم خود متمرکز کنید. در کنار آن‌ها باشید و به آن‌ها قدرت بدهید. قطعا آن‌ها از تلاش‌های شما قدردانی خواهند کرد و این قدردانی کمک می‌کند بر شک و تردید خود غلبه کنید.


۵- این حقیقت را بپذیرید که تنها نیستید

شما تنها فردی نیستید که با شک و تردیدهایی نسبت به توانایی‌های خود روبرو می‌شوید. این واقعیت را بپذیرید که تنها نیستید و این شک و تردیدها برای همه­ی رهبران کسب‌وکارها و مدیران سازمان‌ها وجود دارد.

۶- بپذیرید که نقاط ضعفی دارید

با این واقعیت روبرو شوید که شما هم مانند هر مدیر دیگری، نقاط ضعفی دارید و ویژگی‌ها و مهارت‌های فردی برای مدیریت و رهبری بهتر وجود دارد که هنوز باید آن‌ها را یاد بگیرید و توسعه بدهید. باید بپذیرید که کامل نیستید و مدیریت یک شرکت، مسیری طولانی و بی‌پایان است. رهبری کسب‌وکار همیشه یک «کار در حال پیشرفت» است. می‌توانید روی مهارت‌های مدیریتی خود کار کنید و آن‌ها را پرورش بدهید. مدیریت یک مهارت آموختنی است.

۷- از نقاط ضعف خود آگاه شوید

پیش از آن‌که بتوانید مهارت‌های رهبری خود را توسعه دهید؛ باید بدانید در چه زمینه‌هایی، نیاز به پیشرفت دارید. تنها زمانی می‌توانید شروع به رشد کنید که بدانید در چه چیزی خوب هستید و در چه مواردی باید پیشرفت کنید. برای این منظور، به مدیران شرکت‌ها و سازمان‌ها، پیشنهاد می‌شود فرآیند خودآگاهی ۳۶۰ درجه را انجام دهند. این فرآیند دارای دو بخش است:

  • از خودتان بپرسید در چه زمینه‌ها و مهارت‌هایی خوب و قوی هستید و در چه مهارت‌هایی نیاز به رشد و پیشرفت دارید. باید با خودتان صادق باشید تا بتوانید نقاط قوت و ضعف­تان را شفاف و صریح پیدا کنید.
  • بازخوردهای عینی از افرادی که تحت مدیریت شما هستند و همین‌طور، افرادی که باید به آن‌ها گزارش بدهید؛ جمع‌آوری کنید. دادن بازخورد صادقانه به رئیس، جسارت می‌خواهد. پس، اگر روند دریافت بازخورد از زیردستان خود را دوست ندارید؛ نباید طوری رفتار کنید که ارتباط و اعتمادی که میان شما و اعضای تیم شکل گرفته، از بین برود. بهتر است حالت تدافعی نداشته باشید.

۸- براساس بازخوردهایی که دریافت کردید؛ عمل کنید

اگر بازخوردهای کل دنیا را داشته باشید ولی به آن‌ها عمل نکنید؛ هیچ تفاوتی ایجاد نمی‌شود.

هیچ توصیه یا دستورالعمل مشخص و واحدی درباره آن­چه که باید انجام دهید؛ وجود ندارد. شما ممکن است به انتخاب خودتان به دوره‌های رهبری کسب‌وکار بروید یا زیر نظر یک مربی مشهور پیشرفت کنید، اما مهم این است که همین الان شروع کنید. هر ثانیه، هر دقیقه و هر روزی که کار روی مهارت‌های مدیریتی خود را به تعویق بیندازید؛ شکست‌ها و ضررهای بیشتری در حوزه­ی رهبری کسب‌وکار خود متحمل خواهید شد.

۹- یک مخزن شکرگذاری در روز بارانی بسازید

ایمیل‌ها، کارت‌های تبریک، پیام‌ها و هر چیزی که از رهبری شما قدردانی کردند را جمع‌آوری کرده و در یک مخزن ذخیره کنید. هنگامی که به ادامه مسیر و توانایی‌های خود شک کردید؛ سراغ این مخزن بروید تا به شما یادآوری کند چگونه موفق شدید ارزش‌آفرین باشید.

۱۰- یک طرح و برنامه­ی توسعه­ رهبری واقع‌بینانه ایجاد کنید

همان‌طور که یک سازمان نیاز به توسعه­ی استراتژی‌های جدید برای ادامه­ی رشد دارد؛ شما نیز باید یک طرح و برنامه برای توسعه­ی مهارت‌های رهبری خود داشته باشید. در واقع، تعریف کنید چه انتظاراتی از مدیریت و رهبری خود در سازمان و تیم دارید و اکنون چه کارهایی انجام می‌دهید. از به چالش کشیدن خود برای تکامل و رشد هرگز نترسید.