در میان ما، باهوش‌ترین افراد اغلب کسانی هستند که کم حرف می‌زنند. با این حال، درایت آن‌ها همچنان می‌‌تواند خیره‌کننده باشد؛ اما چگونه؟ اغلب این افراد ویژگی‌ها و رفتار‌هایی دارند که نشان می‌‌دهد چقدر باهوش هستند؛ بدون اینکه نیازی به گفتن کلمه‌ای داشته باشند. برای اینکه ثابت کنید چقدر باهوش هستید؛ نیازی نیست آن را فریاد بزنید؛ فقط کار‌های زیر را انجام دهید:


1) بر هنر گوش دادن فعال مسلط شوید

چه چیزی می‌‌تواند آسان‌تر از بسته نگه داشتن د‌هان و سکوت باشد؟ البته برای بسیاری از افراد این کار سخت‌ترین کار دنیا است! مسلماً «هنر سکوت» کاری است که همه ما می‌‌توانیم انجام دهیم تا باهوش‌تر به نظر برسیم. با این حال ساکت ماندن تنها بخشی از فرآیند باهوش به نظر رسیدن است.

از نظر روانشناسی، نه تنها گوش دادن دقیق به دیگران، شما را دوست داشتنی‌تر می‌‌کند؛ بلکه باعث می‌‌شود باهوش‌تر به نظر برسید. روان‌درمانگر معروف «جنی مائنپا» می‌‌گوید: «افراد بسیار باهوش به گونه‌ای متفاوت گوش می‌‌دهند و با دیگران تعامل و ارتباط دارند.»

افرادی که می‌‌توانند یک تعامل را به‌طور کلی درک کنند، نه این‌که فقط در لحظه باشند و به آخرین چیزی که گفتید با اولین چیزی که به ذهن‌شان رسیده، پاسخ دهند؛ اغلب باهوش‌ترین افراد جمع هستند.

این کار مستلزم توجه دقیق و بدون وقفه به گفته‌های طرف مقابل و به تاخیر انداختن سوالات خود تا پس از اتمام صحبت‌های او است. این هنر باعث توجه بیشتر و تشویق او به افشای اطلاعات بیشتر می‌شود.


۲) ارتباط چشمی خوبی برقرار کنید

تماس چشمی بسیار قدرتمند است. وقتی کسی مدام نگاهش را از شما می‌دزد؛ اولین برداشت شما چیست؟ این احتمال وجود دارد که تصور کنید آن‌ها کمی خجالتی، عصبی و ناراحت هستند. در مقابل، وقتی کسی می‌‌تواند در چشمان ما نگاه کند؛ اعتماد به نفس بیشتری را احساس می‌‌کنیم.

تحقیقات نشان داده است که ما افرادی را که تماس چشمی بیشتری برقرار می‌‌کنند؛ باهوش‌تر، صمیمانه‌تر و وظیفه‌شناس‌تر می‌‌دانیم. شاید به این دلیل که پاسخ دادن با نگاه و نه کلام، نشانه‌ای از باهوشی است. نتایج یک تحقیق انجام شده دیگر نشان می‌دهد: «حفظ تماس چشمی در حین گوش دادن، با داشتن ضریب هوشی بالاتر مرتبط است». با آگاهی بیشتر از این نشانه غیرکلامی، می‌‌توانیم با اعتماد به نفس و باهوش‌تر دیده شویم.

3) جمع را پیش­بینی­کنید و رفتار خود را بر اساس آن تنظیم کنید

راه‌های زیادی برای باهوش بودن وجود دارد و ضریب هوشی ناشی از سکوت و نگاه، تنها یکی از آن‌ها است. مدیریت تأثیر، توجه به دیگران و درک احساسات دیگران، همه بخشی از هوش اجتماعی هستند. این که بتوانید سیگنال‌ها و بازخورد‌ها را دریافت کنید و خودتان را بر اساس آن تنظیم کنید؛ نیاز به خودآگاهی دارد.

البته باید دقت کنیم که بیش از حد به همه چیز فکر نکنیم. هوشیار ماندن در مورد ظرافت‌های هر موقعیت اجتماعی به شما امکان می‌‌دهد درک بهتری از افراد داشته باشید. رفتار مناسب در موقعیت‌های مختلف چیزی است که به ما امکان می‌‌دهد نقش‌های اجتماعی را به طور مؤثرتری ایفا کنیم و باهوش‌تر دیده شویم.


4) زبان بدن مطمئن و مناسب داشته باشید

این تکنیک کاملا اثبات شده است. زبان بدن مناسب به تنهایی می‌‌تواند شما را باهوش‌تر نشان دهد. ما در مورد چیز‌های ساده‌ای مانند ایستادن و داشتن بیانی مطمئن صحبت می‌‌کنیم، که تحقیقات تأیید کرده تصوری از هوش ایجاد می‌‌کنند. روانشناس «دانا کارنی» می‌‌گوید همه ما می‌‌توانیم ‌ترفند‌های زبان بدن را برای تقویت وضعیت خود بیاموزیم.

زمانی که به نظر می‌‌رسد واکنش بدن متناسب با صحبت‌های فرد مقابل است، هوش ما را منعکس می‌‌کند و درک دیگران را از میزان باهوشی ما شکل می‌‌دهد. او در ادامه، سه 3 رفتار را بیان می‌‌کند که به تقویت زبان بدن و باهوش‌تر به نظر رسیدن کمک می‌کند:

  • وقتی با کسی صحبت می‌‌کنید؛ کمی به سمت او خم شوید.
  • همراه با صحبت‌های طرف مقابل، به آرامی سر تکان دهید.
  • صدا‌های تأیید کننده، ایجاد کنید، مثلا "اوهوم" ،"بله" و "آ‌هان" و ... که نشان‌دهنده و منعکس‌کننده با هوشی شما هستند.


5) آغوش خود را به روی افراد، تجربیات و دانش جدید باز کنید 

وقتی این کار را انجام می‌‌دهیم؛ اتفاق شگفت‌انگیزی رخ می‌‌دهد. به نظر می‌‌رسد کنجکاو هستیم و یک پیوند روانشناختی قوی بین کنجکاوی عمیق و عقل وجود دارد. فراموش نکنید که اشتیاق به دانش و درک بیشتر، محرک و پیش‌ران است.

آماده شدن برای مواجهه با افراد کاملا جدید، محیط‌های جدید و فعالیت‌های جدید، به ما امکان رشد می‌‌دهد. ماندن در منطقه راحتی شما می‌‌تواند احساس خوبی داشته باشد، اما شما را به سمت تکامل سوق نمی‌دهد. در همین حال، هر چه بیشتر ذهن خود را به روی نظرات و دیدگاه‌‌های جدید باز کنیم؛ باعث تفکر عمیق‌تر و کشف نکات تازه‌تری درباره­ی افراد و فرآیندها می‌شود. فردی باشید که از آزمودن چیز‌های جدید خوشحال می‌‌شود. 

6) اشتبا‌هات و شکست‌ها را با روی باز بپذیرید

باهوش‌ترین افراد، اغلب متواضع‌ترین هستند و این موضوع تصادفی نیست. تکبر ما را محدود و سرسخت می‌‌کند و نمی‌توانیم منعطف باشیم. پس، ما از فرصت‌‌های جدید و پتانسیل یادگیری چیزهای جدید محروم می‌شویم. هیچ‌کس دوست ندارد اشتباه کند؛ اما از این واقعیت که همه ما اشتباه می‌‌کنیم؛ هیچ راه فراری وجود ندارد.

روانشناسانی که نوابغ را مورد مطالعه قرار داده‌اند، خاطرنشان کرده‌اند: «هر چیزی که آن‌ها خلق می‌‌کنند؛ عالی نیست.» در واقع، تنها بخشی از آن منجر به موفقیت می‌‌شود و بقیه ارزش کمی دارند. اما نکته کلیدی این است که آن‌ها به راه خود ادامه دهند و شکست خود را پشت سر بگذارند.

تمایل به پذیرش اشتباه و بزرگ ندیدن آن؛ فقط بخشی از یادگیری است و نه تنها نشانه­ی باهوشی، بلکه نشانه‌ای از انعطاف‌پذیری شما است. 


7) احسان کنید، مهربان و بخشنده باشید

افراد باهوش‌تر نوع‌دوست‌تر هستند. آن‌ها اغلب مراقب دیگران هستند و توجه بیشتری به آن‌ها نشان می‌دهند. شما می‌‌توانید این توجه را به طرق مختلف نشان دهید. ممکن است با حرکات کوچک یا از طریق نشان دادن همدلی با دیگران باشد. اما وقتی کسی می‌‌بیند که شما مهربان هستید؛ فوراً در برآورد ذهنی او، فرد ارزشمندتری جلوه می‌کنید.

روان‌شناس «جرمی دین»، فرضیه‌ای ارائه کرده که می‌گوید: «دلیل نوع‌دوستی بیشتر افراد باهوش این است که می‌‌توانند سخاوتمندتر باشند؛ زیرا چیز‌های بیشتری برای ارائه به دیگران دارند.»

افراد نوع‌دوست گاهی اوقات خود را نادیده می‌گیرند و بیشتر به دیگران می‌بخشند؛ اما افراد باهوش ممکن است سخاوتمندتر باشند؛ زیرا توانایی برآورده کردن آن را دارند. افرادی که ضریب هوشی بالاتری دارند؛ معمولاً فرصت‌های موفقیت بیشتری دارند یا می‌‌توانند انتظار داشته باشند آنچه را که می‌بخشند؛ در آینده به دست آورند. 


8) به اطراف توجه کنید

اگر می‌‌خواهید تیزبین به نظر برسید؛ باید روی دنیای اطراف خود متمرکز بمانید. اینجا است که مهارت‌‌های مشاهد‌ه‌ای قوی وارد عمل می‌‌شوند. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر، در وهله اول باید کاملا دقیق و مراقب باشیم. در غیر این صورت فرصت‌ها و نکات مهمی، به سادگی از کنار ما عبور می‌‌کنند.

یک محقق مشهور توضیح می‌دهد که «مشاهده»، یک مهارت اصلی است و ریشه‌ی بسیاری از ویژگی‌های مثبت مانند خلاقیت، رهبری، هوش فکری، هوش اجتماعی، هوش هیجانی و بسیاری مهارت‌های دیگر است. زیرا همه این‌ها ما را ملزم می‌‌کند که  آنچه را که در اطراف اتفاق می‌‌افتد؛ مشاهده و درک و الگوگیری کنیم. با تشخیص الگوی ثابت، ما قادر خواهیم بود ارتباطات لازم را برای تولید دیدگاه یا ایده‌ی تازه ایجاد کنیم.

افراد باهوش می‌‌توانند چیز‌هایی را که دیگران از دست می‌‌دهند؛ انتخاب کنند. این کار کمتر به صحبت کردن نیاز دارد؛ بنابراین بهترین راه برای نشان دادن باهوشی، تعامل و ارتباط فاقد کلام است.


9) قاعده سکوت ناخوشایند را به کار بگیرید

گاهی اوقات می‌‌دانیم که چیز‌های بیهوده‌ای را صرفاً برای پر کردن یک شکاف در مکالمه بیان می‌کنیم. با این حال، زمانی که بخواهید آن را مهار کنید؛ سکوت می‌‌تواند بسیار قدرتمند باشد. افراد باهوش به‌جای احساس نیاز به غرغر کردن، می‌‌توانند با اطمینان، سکوت کنند. این کار زمان بیشتری برای تأمل و توجه بیشتر در هر دو طرف فراهم می‌‌کند و نشان می‌‌دهد که آن‌ها قبل از صحبت کردن، مغز خود را درگیر می‌‌کنند.

«جاستین باریسو» توضیح می‌‌دهد که چگونه غول‌‌های تجاری مانند «ایلان ماسک» و «استیو جابز»، به خاطر سکوت‌‌های طاقت‌فرسا طولانی‌شان شناخته می‌‌شوند؛ در حالی که آن‌ها با دقت در حال بررسی پاسخ مناسب هستند.

قاعده‌ی سکوت ناخوشایند، ساده است: «وقتی با یک پرسش چالش‌برانگیز روبرو می‌‌شوید؛ به جای پاسخ دادن، مکث ‌‌کنید و عمیقاً به این فکر کنید که چگونه می‌‌خواهید پاسخ دهید». اما اشتباه نکنید، این مکث، کوتاه نیست. ممکن است 5، 10 یا حتی 15 ثانیه قبل از ارائه پاسخ، سکوت کنید که اگر به انجام آن عادت نداشته باشید؛ در ابتدا احساس ناخوشایندی خواهید داشت.

به جای اینکه احساس ناراحتی کنیم؛ باید به یاد داشته باشیم که سکوت می‌‌تواند فرصتی طلایی باشد؛ زیرا افکار آرام‌تر و منطقی‌تر شکل می‌گیرند.


10) از قضاوت زودهنگام خودداری کنید

مقدار معینی از قضاوت‌های سریع اجتناب‌ناپذیر هستند. این ضمیر ناخودآگاه است که از تجربیات گذشته ما برای نتیجه‌گیری سریع استفاده می‌‌کند. با این حال، افراد باهوش نیز ذهنی باز دارند. آن‌ها‌ ترجیح می‌‌دهند به جای عجله کردن، رویکرد سنجیده‌تری در پیش بگیرند. این توانایی در سنجش حقایق به جای نتیجه‌گیری سریع، به دیگران نشان می‌‌دهد که شما قادر به تجزیه و تحلیل هستید.

شما اجازه نمی‌دهید سوگیری تایید یا تمایل به درست بودن، قضاوت شما را تحت الشعاع قرار دهد. افراد اغلب احساس می‌کنند ما در حال قضاوت آن‌ها هستیم؛ به همین دلیل است که استفاده از شک و ‌تردید به دیگران و صبر کردن تا زمانی که اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ بهترین رویکرد است.


مهارت کلیدی یازدهم: خودت بودن را فراموش نکن!

بسیار خوب است که بیشتر به نحوه‌ی برخوردمان در مواقع مختلف توجه کنیم. این کار می‌‌تواند به ما کمک کند تا مهارت‌های جدیدی را بیاموزیم که آگاهی اجتماعی ما را بهبود می‌‌بخشد و روابط قوی‌تری ایجاد می‌‌کند. اما در عین حال، نباید طوری رفتار کنیم که ذاتا نیستیم. هر زمان که تحت تاثیر قرار دادن دیگران را اولویت خود قرار دهیم؛ نتیجه مطلوبی نمی‌گیریم. زیرا اصالت بسیار کلیدی است. در حقیقت، همه ما از طرق مختلف باهوش هستیم و نیازی نیست دست به تغییر اصالت خود بزنیم!