مقالات تخصصی مرکزداده

رشد روزافزون اطلاعات و نیاز کسب‌وکارها به ذخیره‌سازی و پردازش بیشتر اطلاعات، به‌کارگیری راهکارهای موثر و کارآمد از سوی اپراتورهای مرکز داده را می‌طلبد. سیستم سرمایش مرکز داده یکی از اساسی‌ترین  پارامترهایی است که کارایی یک دیتاسنتر را به تعیین می‌کند.

هیچ دو مرکزداده‌ای در طراحی، کاربردها و داده‌هایی که در شبکه، محاسبات و زیرساخت‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌کنند؛ با هم مشترک یا شبیه به هم نیستند. اما می‌توان مراکزداده را در ۵ دسته‌بندی کلی گنجاند. بسیاری از فعالان صنعت IT به درستی نمی‌دانند فرق این ۵ نوع مرکزداده رایج چیست؟ مثلا، تفاوت مرکزداده Enterprise با مرکزداده Hyperscale دقیقا چیست یا مرکزداده سنتی با مرکزداده لبه شبکه چه تفاوت‌های اساسی دارند؟ مراکزداده کلوکیشن با این مراکزداده چه تفاوت‌هایی دارد یا تفاوت مراکزداده ماژولار و سیار با مراکزداده اج چیست. در این مطلب، می‌خواهیم به طور مختصر، ۵ نوع مرکزداده رایج بازار را تعریف کرده و تفاوت‌های آن‌ها را مشخص کنیم.

غول‌های فناوری در حال اسباب‌کشی به متاورس هستند؛ سرمایه‌گذاران سریعا در حال جستجوي ایده‌ها و زمینه‌های جدید متاورس هستند؛ زمین در متاورس می‌خرند و بانک تاسیس می‌کنند و فروشگاه می‌زنند. متاورس همچون یک قاره جدید کشف شده در کره زمین است و هر کسب‌وکار، گروه يا فردی بتواند زودتر به آنجا برسد، زمین و منابع و گنج بیشتری خواهد داشت. آینده بی‌شک متعلق به متاورس است و دنیای واقعی و فیزیکی دیگر برای بازیگران دنیای مجازی، جذاب نیست. اما پشت همه این غوغاهای متاورس، یک فناوری و موجود کاملا واقعی خفته است. متاورس بدون آن هیچ نیست و شرکت‌ها بدون توسعه آن؛ دست‌شان به زمین‌های بکر متاورس نمی‌رسد!

مراکزداده ساختمان‌ها و ساختارهای پیچیده و چندوجهی دارند؛ به این معنی که باید پارامترها و معیارهای مختلفی که گاها با یکدیگر در تضاد هستند؛ همزمان در طراحی یک مرکزداده در نظر گرفته شوند. لزوما ساخت مراکزداده بزرگ با تعداد زیادی سرور خوب نیست و در عین حال، شما باید مرکزداده‌ای طراحی کنید که هر روز بتوان آن را گسترش داد و رک و سرور بیشتری در آن نصب کرد. یا اینکه طراحی مراکزداده باید به گونه‌ای باشد که کاملا در مصرف انرژی صرفه‌جویی کند ولی در عین حال، شما باید در محیط مرکزداده، تهویه جریان هوا داشته باشید. همین مسایل، طراحی مراکزداده را دشوار کرده است.

تقریبا همه از اهمیت مراکزداده مطلع هستند و متوجه شدند این سیستم‌ها در دنیای مدرن و متصلی که امروزه داریم؛ چه نقش بزرگ و تاثیرگذاری ایفا می‌کنند. با این حال، اگر بدانید هریک از ما چقدر وابسته به مراکزداده هستیم و در طی یک روز، چندین بار به مراکزداده وصل می‌شویم؛ برایتان شگفت‌انگیز خواهد بود. گزارش IDC می‌گوید تا سال ۲۰۲۵ نزدیک به ۶ میلیارد نفر به اینترنت متصل هستند و هریک از آن‌ها تقریبا هر روز ۵ هزار بار از طریق دفتر کار، خانه، خودرو و دستگاه‌های متصل به سرویس‌های ابری به مراکزداده متصل خواهند شد؛ تقریبا سه برابر میزان دفعاتی که اکنون طی یک روز به مراکزداده وصل می‌شویم. این میزان استفاده گسترده از مراکزداده به همراه میلیاردها نود اینترنت اشیا که دائما در حال تولید اطلاعات هستند؛ باعث شده پیش‌بینی‌ها از تولید ۱۷۵ زتابایت داده در هر سال تا سال ۲۰۲۵ خبر بدهند؛ تولید داده‌ای که همواره رو به رشد است و متوقف نمی‌شود.

سال ۲۰۲۲ برای صنعت مرکزداده یک سال ویژه است. هنوز همه‌گیری کووید-۱۹ به پایان نرسیده است و آموزش‌های آنلاین، جلسات ویدئوکنفرانس، کلاس مجازی و کار در خانه‌ها برقرار هستند که از نظر ترافیکی فشار مضاعفی بر مراکزداده وارد می‌کنند. شبکه‌های 5G به سرعت در حال توسعه هستند و متاورس، دنیای مجازی جدید بزرگان فناوری، اولین گام‌هایش را برداشته است و اینها همه به مراکزداده متراکم‌تر، محاسبات بیشتر، ذخیره‌سازی بیشتر و تاخیر کمتر نیاز دارند.

یوپی‌اس‌های با ولتاژ متوسط (Medium Voltage) و فناوری‌های پیل‌های سوختی این پتانسیل را دارند که مراکزداده را همیشه از نظر تامین برق در دسترس قرار دهند و در عین حال، باعث کاهش مصرف انرژی و انتشار کربن شوند. به نظر می‌رسد دیتاسنترهای نسل بعدی حتما باید روی این دو رویکرد تازه سرمایه‌گذاری کنند و راهکارهای مبتنی بر آن‌ها را توسعه دهند.

باید روی کدام بخش از مرکزداده خود سرمایه‌گذاری کنید؟ در اولویت نخست سرمایه‌گذاری شما مسائل انطباق قرار دارند یا افزایش بهره‌وری و کارایی؟ آیا مرکزداده شما با مشکل بزرگ‌تری مانند مصرف برق یا سیستم سرمایشی روبرو است که نیازمند توجه و رفع آنی هستند؟ این پرسش‌ها برای غالب مراکزداده مطرح است. در واقع، بسیاری از مدیران مراکزداده با چالش سرمایه‌گذاری و مدیریت هزینه‌ها روبرو هستند و چون کنترل کامل و دقیقی روی جزئیات زیرساخت‌های حیاتی خود ندارند؛ سردرگم بوده و نمی‌توانند درست تصمیم‌گیری کنند!

ديگر انتخاب یک راه‌کار مرکزداده مانند گذشته ساده نیست. امروزه، صنعت مرکزداده انواع مختلفی از امکانات را دارد و شاهد طیف گسترده‌ای از اصطلاحات سردرگم‌کننده و گاها متناقض هستیم. برای مثال، می‌توان تفاوت‌های میان مراکزداده انترپرایز (Enterprise Data Centers) را با مراکزداده لبه (Edge Data Centers) در نظر گرفت. در حالی‌که این مراکزداده در بسیاری از امکانات و ویژگی‌های اساسی مانند سرور، توزیع برق، زیرساخت سیستم سرمایشی و غیره مشترک هستند؛ اما اهداف بسیار متفاوتی را دنبال می‌کنند. تا زمانی که مراکزداده برای موفقیت، بهره‌وری و عملکرد کسب‌وکارها مهم هستند؛ شرکت‌ها وظیفه دارند وقت بگذارند تا اطمینان حاصل کنند یک انتخاب خوب و متناسب با نیازهای خود انجام داده‌اند.

کسب‌وکارها با سرعت بیشتری به سوی حوزه‌های دیجیتال حرکت و مدل‌های اقتصادی و تجاری خود را تغییر می‌دهند. غالبا تغییر مسیر به سوی راهکارهای دیجیتال به دلیل ساده‌سازی کارها و فعالیت‌ها، در کنار افزایش کارایی است. مراکزداده قلب این تغییرات و مهاجرت‌ها هستند؛ چون اطلاعات دیجیتالی کسب‌وکارها را ذخیره‌سازی و نگهداری می‌کنند و دروازه دسترسی به اهداف تعیین شده بنگاه‌های اقتصادی‌هستند. اما همین مراکزداده، سیستم‌های بسیار پیچیده‌ای هستند و طراحی، ساخت و نگهداری آن‌ها با چالش‌های بزرگ و متعددی روبرو است.